döküm demir tava / cast iron pan

[Bone]

buralarda dökme demir tava kullanan var mı hiç?

et pişirmekte çok iyiymiş, pizzanın tabanını kızartıp sonra fırına atmak için de işe yarıyormuş, "Dutch Oven" denilen yöntemle ekmek pişirirken de yine dökme demir (ya da seramik) tencereler kullanılıyormuş.

ancak bir tava alayım dediğimde gözüm korktu, bir sürü ek detay çıktı. bazı tavalar kaplamalı oluyormuş, onlar tavsiye edilmiyormuş. bazı tavalar seasoned geliyormuş, onlar tavsiye ediliyormuş. ama Türkiye'de tava alırken markasına mı güvenip alacağız? bir tava alıp fırında kullanırken kırılacak kadar dandik çıkmasını görmek istemem.

temizlemek de çok zahmetli gibi anlatıyorlar. sert süngerle sıcak suda temizliyormuşuz, sonra fırında pişirip kurutuyormuşuz. ama şu videoda daha da zahmetli anlatmış... tuzla sıcak suda temizliyor, sonra suyu ocakta kurutuyor, sonra iyice yağ sürüp dumanı tütene kadar ısıtıyor.

altı üstü bir köfte yapacağız diye, köfteye verdiğimiz zaman ve paradan fazlasını tavaya mı harcıyoruz, nedir?
 

 

[Akhlaur]

Yok o kadar değil. Ben 2-3 ayda bir yağlayıp fırınlıyorum falan, dayanıklılığı için. Normal sıcak suda süngerle yıkıyorum. Arada çıkmadığını düşündüğüm veya zorlayacağını hissettiğim kirler için ocakta suyla ısıtıyorum, bazen biraz sirke ekliyorum. Bazı videolar var insanlar pası bile temizliyor üstünden demir telle. Çok narin şeyler değil, sık kullanmıyorsan kullandıktan sonra hafif yağ ile saklamakta fayda var. Ben bu kadar biliyorum, sanırım ortalama ve amatör bir kullanıcı için yeterli.

Fırında kırılmadı valla aldıklarım benim. Lava aldım bi de hecha aldım. Paran çoksa staub al tr de bunlar mevcut.

[Masticore]

Umut sarikaya dokum-tava.jpg

[reyou]

kofte mi? dokumun asil amaci muhurlemek degil mi?

evde nusret yapabilmek icin alcan iste onu, antrikot tarzi etleri muhurleme + pisirmek icin. o eti de lastik gibi yemek istemiyosan bi zahmet tavaninda bakimini yapiver. zaten ayda 1 fln anca yapilir iste.

 

[DoGMeaT]

ben sevmiyorum bunu

bela gibi abi, agir, yer kapliyor fln.

 

[Raze]

döküm tava bildiğin dökme demir.  kırılıp dökülme ihtimali en az olan şey olabilir. 

dökümcübaba diye bi yerli marka var, onun ne/nasıl anlattığı videoları var. 

hatırladığım kadarıyla bildiklerimi söyleyeyim. döküm tavanın olayı ısıyı daha iyi tutması, et pişireceğin zaman 10-15 dk ısıtıyorsun. (sanırım 400 derece falan oluyor) aynı şeyi teflona uygulasan teflonu atıyor, zarar görüyor. sonra üstüne antrikotu atıyorsun. 3er dk 2 tarafıda pişiriyorsun, nefis bişey oluyor. köfte denemedim de pek olmaz gibi geldi.

 

seasoning muhabbeti, bu alet kullandıkça güzelleşen bişey. üzerindeki yağın yapısı yüksek sıcaklıkta değişip üstünde bir yapışmazlık sağlayan tabaka haline geliyor. seasoning yapanlar, yanma derecesi yüksek yağlarla 3-4 sefer fırınlayıp bu tabakanın oluşmasını sağlıyor. Sen kullandıkça eğer temizliğinde hata yapmazsan bu tabaka giderek güçleniyor zaten.

temizliği çok zor değil ama kolay da değil. eti yedin, üstüne muhabbetini ettin 2 saat geçti. döndün mutfağa üstündeki yağlar donmuş, rezil bi durum. altını açıp ısıtıyorsun bi miktar, bu sırada musluğu da açıp en sıcakta su gelmesini sağlıyorsun. suyun altına tutup eriyen yağları tahta/plastik spatula ile temizliyorsun. temizlik bitince tekrar bir ısıtıyorsun ki üstünde su hiç kalmasın (düz demir - paslanmasın diye). başta söylediğim seasoning e zararı burada ısıttığın tavaya soğuk su tutarak ya da metal bişeyle kazıyarak verebilirsin.

 

youtube da cowboy kent rollins diye i abi var, hem konuşması çok güzel, hem de anlatımı iyi tavsiye ederim. mirasta kimse sizinle teflon tava için kavga etmez gibi bi lafı var.

 

edit link.

 

Ocak 19, 2021 Raze tarafından düzenlendi

[Archangel_]

en sevdiğim mutfak aleti olabilir kendisi. paticikte de baya bir konuşuldu diye hatırlıyorum hatta.

[Fistan]

ben de eski topik sandım sene 2021 ve döküm tava keşfi

[applev0dka]

bunlarda köfte olmuyor denemeyin abi rezillik çıkıyor. en azından tabanı düz olmayanlarda.

[Liebe]

3 tane köfte için şununla uğraşılır mı yahu, eşek ölüsü gibi zaten. geçen bizim 15 aylık canavar dolaptan çekip yere düşürdü apartman yıkılıyor sandık aklım çıktı içeriden depar attım noluyor diye sdsfds

[Kojiroh]

Cok versatile alet ya, etleri mukemmel pisiriyo zaten o banko ama firina rahatlikla girip cikmasindan mutevellit farkli pisirme teknikleri icin de kullanabiliyosun, mesela once ocakta muhurledigin eti firina atip icini pisirebilirsin (ya da vice-versa) ya da pizza ekmek gibi seyleri pisirmek icin firin tasi olarak kullanabilirsin falan.

Kaplama olayi da aslinda trade-off yani, temizlenmesini kolaylastiriyo belki ama pisirme performansini etkiledigi ve (supposedly) pisirme esnasinda yemege gecen demiri azalttigi icin tavsiye etmiyolar falan. Lava gibi markalar kaplamali satiyolar, dokumcu baba diye bi tip var o kendisi yapip satiyo kaplamasiz olarak.

Temizleme konusunda SAKIN SABUN SURME diyen tipler oldugu gibi, ya analarimiz babalarimiz yillardir kullanilmiyo bi sey olmaz diyen tipler de var. Bu konu hala biraz flu cunku sabunla temizleme diyenler sabunun yag sokucu etkisi olmasi nedeniyle seasoning'i sokecegi ve seasoning sokulunce sabunun metal ile temas edip sagliga zararli hale gelecegini savunuyolar ama karsi arguman da tavaya doktugun yagin seasoning esnasinda polimerlesip yag olmaktan ciktigi ve haliyle yag sokuculerle sokulemeyecegi, dolayisiyla da iyi season edilmis bi tavayi sabunla temizlemenin bi zarari olmadigi yonunde.

Tavayi gercekten iyi season edip bunu devam ettirebiliyosan sabunla temizleyebilirsin mesela, ya da yok ben yine de guvenemem dersen tuzla ovalayarak da temizleyebilirsin. Mesela bende kaplamasiz olani var ve baya ikilemde kaldigim icin nadiren kullaniyorum. Arada bi seasoning'e guvenirsem bi sey olmaz ya diyip sabunla temizliyorum, bazen bunun seasoning'i gidiyo ya diyip tuzla ovaliyorum, seasoning'i kalkiyo biraz sonra ben tekrar season etmeye useniyorum falan boyle bi dongu sdfg

[df]

ben lavanın kaplamalısını kullanıyorum. mühürlemeyi güzelce yapıyor. bu da yeterli benim için. adam gibi et yemek için steakçiye giderdim. bi senedir evde onu aratmayacak noktaya geldim. eve kapanmanın olumlu yanları sanırım bunlar  dinlenmiş newyork, kobe vs gibi et satan kasap şart. benim yanımda var o avantaj oldu. istediğim kalınlıkta vs de ayarlıyo.

[orc_lord]

Dökümcübaba'dan halam bana hediye etmişti ama hiç alışamadım. Bakım ve temizlik olayı zor geliyor. Ek olarak koku konusunda hassas olduğum için hiç bana göre değil.

[xaty]

kaplama konusunu bilmiyorum ama lava'nın ürünleri iyi gayet, tavsiye ederim.

 

mühürleme veya hamur işlerinde kullancaksanız düz olcak

mangal efekt istiyorsanız ızgara pattern. temizlemesi daha zor ama baya memnunum et ve kestane için. sebze için de başarılı olduğu söyleniyor.

[paramecium]

Selam,

Mat emaye kaplamalı olarak Ikea ve Staub tavalar ve tencereler var bende. Kaplamasız olarak da Lodge tava kullanıyorum.

Kaplamalı olanlar bile her türlü gayet güzel işlev görüyorlar; yani ısıyı yavaş yavaş homojen dağıtıyorlar. Temizlikleri gayet güzel, deterjan kullanıp yola devam ediyorsunuz.

Kaplamasız olan tavam diğerlerinden daha küçük. Yumurta bile kırıp yapıyorum, daha yapışma sorunu yaşamadım. Doğru ısı ve iyi bir seasoning yapışmayı minimize ediyor. Ahşap ve plastik aksesuarları olmadığı için direkt fırına atılabiliyorlar. Lodge'i kamp yaptığımda götürüyordum. Emaye kaplaması olmadığı için daha özgür kullanım yapabiliyorsun. Kaplamasız olana su haricinde deterjan/sabun vurmuyorum.

Bir tane de çelik tava istiyorum Demeyere'den. Büyük çapta daha hafif olduğu için daha rahat bir kullanımı olacak.

Önemli bir kritik nokta var bu kaplamasızlarda o da kullanılan hammaddenin saflığı. Bu ürünler ağırlıklı olarak Çin'de hurdalardan yapılıyor. Bu da imalatçının inisiyatifine kaldınız demektir. Lodge'i o yüzden tercih etmiştim. Zaten çoğu firma da onları taklit ediyor. 

Saygılar.

[reyou]

brisket tarifi verin ya. konuyla alakasiz ama, yapan var mi hic?

[barbu]

Dokum tava iyidir. Ama dokum tencere inanilmaz farkettiriyor lezzeti. Oneririm

[Kharon]

Turkiyede bu isi hakkiyla yapan Hecha var. Muadili lodge urunlerinden kaliteli yaptiklari modeller var. Ki bu baya iddiali birsey kendi basina.

Tencerede staub ve le creuset in ustune yok ama yine hecha uzmez. 

Lava indirimde alinirsa yoklukta gider.

Kullanilan yag, temizlik vs ciddi onemli. Acayip mutlu mesut bir iliski de surebilirsiniz, nefrete de donebilir bu uygulamalara gore. 

 

[Kojiroh]

Lava tam ucuzlukta almalik gercekten de. Le Creuset cakmasi buyuk dokum tencerelerinin 26-28cm capli olanindan falan bi tane al, sonra gelsin guvec tadinda etler, kabarma garantili eksi mayali ekmekler falan.

Hecha'yi duymustum da Lodge ve Demeyere'yi ilk defa duydum merak ettim, cuzdani hazirladim simdi ekrana firlatmaya

[deadwoll]

Bende iki tane lava tava var, bayağı iyiler. Tavsiye ederim.

[applev0dka]

bende de lava tava var hatta şuan onda yaptığım eti yedim. Ancak sanırım yıkama sürecine kaplamasına zarar verdim, yapışmaya başladı. düzeltmek mümkün müdür

[paramecium]

Selam,

@Kojiroh Demeyere paslanmaz çelik üretiyor, döküm değil.

@applev0dka Yıkarken kaplamaya bir şey yapamazsın; 2-3 kat mat emaye kaplama oluyorlardı en son. Az yağlayıp, yağın kızmasını yani tavanın uygun sıcaklığa çıkmasını beklersen sorun kalmaz. Seasoning yapmak istersen de tütme ısısı yüksek yağ sürüp fırına at. Yüksek ısıda yağı yak. Tamamdır. Tavayı ters koymayı unutma fırına; fazla yağ süzülsün. Ben ham demir haricinde seasoning yapmadım hiç.

Saygılar.

[deadwoll]

Annemlere kaplamalı tencere almıştım bir tane, aklıma o geldi. Kaplaması kendiliğinden söküldü ufak tefek çentikler halinde. Sulu et yemeği, kuru fasülye falan yaparken kullanıyorlar sadece.

Benim tavalar kaplamasız, sabunsuz temizliyorum. Kaynar su döküp telliyorum. Sonra da ocakta kurutup ılıyınca yağlıyorum. Eski  tavamı alalı 7 seneyi geçti sanırım hala pırıl pırıl içi.

Yumurtadan sosise her şeyi yapıyorum ben, sadece çok yağlı köfteleri ya da çok yağlı kuzu etlerini vs. falan yapmıyorum çünkü temizliği çok eziyetli olabiliyor.  

[Kharon]

Telleme yavas yavas da olsa yuzeye zarar veriyor, seasoning i yavas yavas calip goturuyor. 

Biz bunun yerine yarim patates ve kosher tuzuyla siliyoruz. Hem durulamasi kolay, hem telden daha az yorucu, hem de yuzey uzerinde kalinti materyal kalma riski yok veya kalsa bile zararsiz. 

[Feamer]

niye kosher tuzu? turşuluk/salamura tuz olmaz mı mesela?