CRT vs LCD ve HD teknolojisi

[Bone]

1990 yılından beri PC kullanıyorum, o zamandan beridir monitörüm CRT.
Aslında vardı epey bir süredir LCD'ler. Ancak eskiden çok pahalı oldukları için alan çok az kişi vardı.
Şimdi çok ucuzladılar, neredeyse CRT fiyatına indiler.
Bu yüzden epey yaygınlaştı ve neredeyse herkeste LCD monitör var.

Hep bir Sony monitör almak istemiştim, G900 mesela. Ama diğer monitörlere oranla çok pahalıydı, o yüzden LG995FT almıştım. O zamandan beridir aynı monitörü kullanıyorum.
LG 995FT'nin en sevdiğim özelliği, sade tasarımıyla kolay OSD'si. Yukarı, aşşağı, sağ, sol, SET ve OSD tuşlarıyla OSD'de kolayca yol alıyorum. Buna karşın bir 17 inç Samsung kullanmıştım, Onda bir de monitörün sağ tarafında sıralanmış düğmeler, kullanması çok zordu.

Sony bile LCD'ler çok ucuzlayınca CRT monitör üretmeyi bıraktığını açıkladı.

Piyasada CRT monitör bulunmuyacak gibi gözüküyor kısa bir zaman sonra.
Ancak ben hala CRT monitörlerinden vaz geçemedim.
Örnek vermem gerekirse, HP Laptopumda ve Kıbrıs'taki internet cafelerde LCD monitör var. Özellikle laptopumda oyun oynarken çok zorlanıyorum. Sırf oyun oynarken değil, film izlerken de sıkıcı oluyor. Ekrana tam karşıdan bakmanız gerekiyor. Aşşağıdan veya yukardan baktığınızda contrast farkı yaşıyorsunuz, görüntü ya siyah ya da gri gözüküyor. Aslında ekrana tam karşıdan dik açıyla baksanız da sorun yaşıyabiliyorsunuz, ekranın en üstü ile en altında renk ve ton farklılıkları oluşuyor.
Böyle yayılarak oturmayı veya sürekli pozisyon değiştirmeyi çok seviyorum. Mesela şu an bu yazımı CRT monitörüme alttan bakarak yazıyorum. Oysa Laptopumdan yazıyor olsaydım, şu an yazıyı okumakta zorlanıyor olurdum.

Benim gözüme çarpan en büyük sorun bu.
Ancak bunun dışında dead pixels, pixel distortion, poor color depth, yavaş tepki süresi yüzünden ekranda ghosting gibi sorunları da varmış.
Yani LCD alınca kaliteli ve bu yüzden de pahalı bir monitör almak gerekiyor.









------------------------------





Neyse efendim, sorum şu.

Benim gibi CRT hastası birisine LCD monitörleri sevdiriniz.
Size yüklediğim görev bu.
Nasıl sevdireceğiniz size bağlı.
Beğenebileceğim bir LCD önerebilirsiniz mesela (min 19 inç, maximum 21 inç).
Ya da ne biliyim, kullanırken alan tasarufu dışında işinize yaramış şeyleri anlatabilirsiniz.
Sony'nin neden CRT'lere sırtını döndüğünü ballandıra ballandıra izah edebilirsiniz.
...
Bunun gibi şeyler.
Hadi bakalım :)









------------------------------





Bir de HD konusunda sorum olacak.

Şu anki tüm monitörler HD'yi destekliyor diyorlar.
ama 1920x1080 çözünürlükte olmadıkları için, HD görüntüleri pixel for pixel göstermiyormuş diyorlar.

Bunun ne gibi bir kötülüğü var?

mesela oyunlarda 1600x1200 seçeneği mevcut.
Açıp şu anki ekran kartımla ve monitörümle oynuyabiliyorum.
Ama sanırım monitörüm 1600x1200 çözünürlüğünde değil.
Buna rağmen oynatıyor.
Peki gidip 1600x1200 çözünürlüğünde bir monitör alsam, o oyunu 1600x1200 oynarken ne tip bir avantajı olucak?

HD videoları seyretmek için QXGA veya widescreen olarak WUXGA bir monitör mü almam mı lazım? Pixel for pixel izlemek için böyle bir monitör seçmek lazımmış.
Bir takım QXGA monitörler mevcutmuş. Özellikle 21 inç olanları epey uygun fiyatlı gözüküyor.
Tabii bunlar eski.
Yeniler için bu üç firmanın sitesine baktım.
Viewsonic'in şöyle bir 19 inç modeli varmış:
http://www.viewsoniceurope.com/UK/Products/CRTGraphics/G90f+.htm
Samsung 1100MB hala varmış, 1600x1200'de bile 100hz'i destekliyor:
http://www.samsung.com/tr/products/monitor/crt/1100mb.asp
1920x1440'ü destekliyen Samsung 997MB var:
http://www.samsung.com/tr/products/monitor/crt/997mb.asp
LG'nin bir 19 inç, bir 22 inç monitörü var.

Yeni bir monitör alınacaksa DVI felan da desteklemesi gerektiğini düşünüyorum.
Bir de dediğim gibi, CRT'ler tümden kalkacak, bu iş LCD'lerle devam edicek gibi gözüküyor.

Fakat bu açılardan baktığım zaman, LCD işinin çok karışık olduğunu düşünüyorum.

[ Mesaj 17 March 2007, Saturday - 14:22 tarihinde, Bone tarafından güncellenmiştir ]

[Shakkil]

LCD'yi zorunlu olarak seveceksin :) Çünkü artık üretilen CRT monitörlerin hepsi "çöp". Samsung olsun, Philips olsun farketmiyor. Hepsinde moire çizgileri, geometri bozuklukları, bulanık görüntü vs. sorunları var ki garantiye gönderdiğin takdirde yeni gelen monitörde de büyük ihtimalle aynı sorunlar oluyor.

Açı sorunu farklı panel tipleriyle çözüldü sanırım. 8ms ve aşağısı tepkime hızı olan monitörlerde de fazla ghosting sorunları olmuyormuş. (Benchmark sitelerinin yalancısıyım)

Sonuç olarak 19" geniş ekran LCD'lerin (Samsung'un 940bw modeli gibi) fiyatları 250-300$ seviyesine düştüğü bu zamanlarda CRT monitörlere para vermeyin.

[Mirage]

Az yer kaplama, estetik ve ergonomi açısından LCD'leri seviyorum. Yalnız 21" lerden falan bahsetmişsin.. aman diim. Oyuncu adam için 17" 'ten sonrası sakat bence. 19" olacaksa da mutlaka wide screen olmalı yoksa boynun ağrır. Yada klavyeni kucağına alıp ekrandan uzakta oynaman gerekir. Bu geyik değil. Oyuncu için küçük monitör daha sağlıklı ve daha rahattır.

Zaten boy büyüdükçe de fiyatları artmakla birlikte tepki süresi, kontrast falan da düşüyor. 17" LCD'lerde 2ms tepki süreli monitörleri artık uygun fiyata bulabilirsin, ama 19" un ve üstünde 8 ms bile çok pahalı oluyor.

Bunların dışında sana LCD sevdirmek için kasamicam bonec. Güzel bişey işte al kullan. :p

[Fistan]

5ms 22" hemde viewsonic lcd monitör 650 ytl civarı. süper bişey.

[BlaCk]

valla gittim sırf film seyretmeyi seven bi insan oldugum icin
philips 19" widescreen LCD aldım

gayet memnunum, dedigin sagdan soldan degisik acılardan bakınca contrast kayması görüntü pörtlemesi gibi sorunlar yok çünkü araştırarak aldım bu monıtoru

5ms tepki süresi var ki oldukca iyi,
1440x900 çözünürlüge 75Hzde gayet rahat kullanıyorum
Contrast oranı 800:1 gibi gayet güzel bi oran.

yani gayet memnunum. tavsiye ederim widrescreen olması benım acımdan oldukca iyi(film lzlıyorum paso)

monıtorun modeli Philips 190CW 19" widescreen.

[Shakkil]

Mevzusu geçmişken,
LCD monitörlerde tazeleme hızı yoktur.

http://www.pclabs.gen.tr/2006/11/10/lcd-monitorlerde-tazeleme-hizi-kac-hz-olmali/

[Mirage]

said:

gayet memnunum, dedigin sagdan soldan degisik acılardan bakınca contrast kayması görüntü pörtlemesi gibi sorunlar yok çünkü araştırarak aldım bu monıtoru

Bu olay benim bildiğim laptop'lara yada eski TFT ekranlara has bir şey. Şimdiki LCD'ler 170 dereceye kadar bile adam gibi gösterebiliyorlar.

Yeni kaliteli laptop'larda da var mı bu olay bilen var mı?

Fistan bu arada nerede bu dediğin fiyat? Çok iyiymiş hakkaten.

[Bone]

valla yeni hp laptop almıştım, onda bile var :)

[BlaCk]

mirage zaten laptoplarda ve eski tft lerde var demiş.


işte ben kullanıyorum lcd monıtor gayet yukarıdada yazdıgım gibi olmuyor oyle contrast kayması ekran sıyahlaşması gıbı sorunlar açı garantisi var 170 dereceye kadar saglam gibi. zaten oyle bi açıda monıtorun taaa sağından bakmak gibi bişi oluyo. Yok yani benım kullandıgım alette boyle bı sorun en azından. gayet net :)

[Mum_Chamber]

laptoplarda yatay eksende sorun yok da dikey eksende sorun olabiliyor.

sorun dediğim de, düşük kontraslar siyah gözükebiliyor (özellikle videolarda). yoksa genel olarak webde gezerken filan dert tasa olmuyor.

ek: her halukarda geniş ekran tavsiye ediyorum efendim.

[ Mesaj 17 March 2007, Saturday - 16:25 tarihinde, Mum_Chamber tarafından güncellenmiştir ]

[Mirage]

Valla benim kolpa Packard Bell laptop'ta çook farkediyor. Şöyle 3-4 cm kafayı oynatınca renkler kayıyor falan. Oyun oynarken falan put gibi durmak zorunda kalıyorum. Zaten ekran kartı yüzünden oyun oynayamadığım için pek dert olmuyor ama o yanı iyi. :p

[Laorx]

Artık crt diye bişey kalmadı arkadaşlar, görüyorumki bunu sizde yavaş yavaş gözlemlemeye başladınız:), dışarıya çıkıp herhangi bir bilgisayarcıya gitseniz artık crt görememeye heryerin lcd'lerin istila ettiğini düşünüyorsunuz demi. Ama o gördüğünüz lcd'lerin %90'ı kalitesiz. Çünkü türkiye'de satılan lcd'lerin nerdeyse %97'sinin panel tipi tn. Kaliteli bir lcd almak istiyorsanız s-ips, s-pva, pva, mva gibi bisürü panel tipi var kaliteli. Mesela samsung 971p modeli(2 ay önce çıktı) s-pva ve görüntü kalitesi çok iyi galiba 360$ civarı olması lzm. Alınabilitesi var yani.

Amaa son 3-4 aydır bir widescreen 22" dalgası geldi türkiye'ye. Widescreen ekranların geleceği diyebiliriz artık çünkü artık bütün büyük şirketler yavaş yavaş [4:3] kare formattan vazgeçip widescreen üretmeye başlıyorlar[16:10,16:9]. İnsanlar artık yabancı ülkelerde bırakın crt almayı 4:3 formatta ekran almayı bıraktı. Gateway, dell, benq çok kaliteli ekranlar çıkarttı ama hiçbiri Türkiye'ye gelmiyor. Neyse dediğim gibi son 3-4 aydır bir 22" wide dalgası vurdu Türkiye'yi aslında geç bile kalmıştı bana göre. Deyinceğim kısım ise şu, açıkcası ilk çıkan modeller çok sorunluydu ve az para değildi. Samsung 225bw olsun, viewsonic'in 22" modeli olsun ciddi sorunları vardı. Sorunları ne derseniz, backlight bleeding diye bi lanet var ekranı simsiyah çalışırken düşünün ekranın altından ve üstünden resmen beyaz ışık akıyo yani karanlık bir oyunda seni rahatsız edebilir. Yada tn panel olduğu için renklerini beğenmeyebilirsin çünkü bir crt'deki keskinlik yada renkler yok tn panellerde. Ama daha 2-3 gün önce samsung 226bw geldi türkiye'ye. Şöyle söyliyim bu 22" lcd'lerin hepsi tn panel, ztn 22" s-ips yada 24" lcd'lerin fiyatı 1000$'dan başlıyo yani alınmıcak düzeyde:).

Ben sana son günlerde çıkmış ve şuanda heryerde bulabileceğin samsung 22" 226bw'yi almanı tavsiye ederim karşılıcak gücün varsa.(400$ fln) 226bw'de tn panel evt. Niye ozmn 226bw alıyımki diyorsan samsung bu ekranı çok kaliteli yapmış kanımca. Çünkü backlight bleeding okadar azaltılmışki oyunlarda yada normal masaüstü kullanımda farketmessin bile. Ama renkler konusunda sana çok iyi bir crt kalitesi bulursun diye bir yalan söylemicem. Ama şunu söyleyebilirim bende 15 sene crt kullanan biriyim ve gönül rahatlığıyla 22" widescreen lcd aabilirsin bidaha 4:3 formata dönmezsin.

son olarak şu resmi ekliyim, artık sana kalmış tercihin.

[spo][/spo]

[Fistan]

http://www.hepsiburada.com/productdetails.aspx?categoryid=83428&productid=bd48672

[aktiftablet]

TV olayında şöyle bir durum varki HD denen stadart bir tane değil. 1080 en yüksek standart, onun altında 720 var. LCDlerde kendi çözünürlüğün dışında kullanıldığında görüntü kalitesinde düşme olduğundan durum çok sakat. Para bayılır 1080p bir tv alırsınız ancak ülkemizde hd yayınlar 720p yapılır, berbat olur oaly. Sakat yani.

Hal böyle olunca, görüntü ölçeklemesi yaoan işlemcilerin çnemi ortaya çıkıyor. Hatta bence panel kalitesinden daha önemli olan Tlerde bulunan bu işlemciler. Duyduğumkadarıyla bravia engine (o sony'nin bazı modellerinde var) en iyisiymiş, görüntü kalitesineki kayıp farkedilmeycek seviyedeymiş falan.

Yine de TV işi sakat.

[moriQ]

pek alakalı değil ama
http://seino.blogcu.com/2223219/

[Laorx]

1080p-i : 1920*1080, 720p ise 1280*720, bilgisayarda 1080p hd yayın izlemek için 1920*1080 çözünürlük gerekir buda en az 24" ws ekranlarda vardır.

[Mirage]

said:

Deyinceğim kısım ise şu, açıkcası ilk çıkan modeller çok sorunluydu ve az para değildi. Samsung 225bw olsun, viewsonic'in 22" modeli olsun ciddi sorunları vardı. Sorunları ne derseniz, backlight bleeding diye bi lanet var ekranı simsiyah çalışırken düşünün ekranın altından ve üstünden resmen beyaz ışık akıyo yani karanlık bir oyunda seni rahatsız edebilir.

Fistan'ın bahsettiği monitör bu olmasın? :D O fiyata o boyda o özelliklerde bir monitör bana mantıklı gelmiyor. Kalitesinde bir olay vardır muhtemelen, ben o kadar uygun fiyatlı bir şeyi alırken 10 kere düşünürdüm şahsen. Var mı bundan kullanan?

[LathspeLL]

Bone'un biraz daha teknik bilgiye ihtiyacı var, oda bende var :).
Şöyle anlatmaya başlayayım sana.

Bende yaklaşık 8-9 senedir Sony G200 17" CRT monitör kullanıyordum. Monitör cidden harikaydı ama geçen ay itibari ile öldü. Çokta iyi dayandı ki ben evde olduğum sürece full bilgisayar başındayım.

Yaklaşık 1.5 yıldır LCD monitörler hakkında bilgi topluyorum (Sony'min bozulacağını hissettim midir nedir). Öğrendiğim ilk özelliği CRT'lere karşı son derece daha sağlıklı bir monitör olduğudur. CRT'lerin ışın tabancası mantığıyla radyasyon yayıyor olması gerçekten uzun süre bilgisayar başında kalanlar için iyi birşey değil. LCD'lerde böyle bir olay yok, alet lambalardan ibaret :).

Bahsettiğin bir çok konu (ghosting, banding, bleeding, etc..) LCD panellerin kalitesini belirleyen unsurlardır.

Ayrıca LCD'lerde Hertz olayı CRT'de ki gibi değildir. CRT'lerde monitör kaç Hz ise görüntü o Hz oranında tazelenir, yani yeniden oluşturulur. Böylece 60 Hz ile 100 Hz arasında ki farkı çoğu göz ayırt edebilir. Fakat LCD'lerde görüntü baştan oluşturulmaz sadece o içerdeki "lambaların" rengi değişir. Görüntü baştan oluşturulmadığı için göz yormaz bu özellik. O yüzden LCD'ler standart 60 Hz'dir. (Samsung 100 Hz versiyonunuda duyurdu.) Bu yüzden sakın "ben CRT'de 100'e alıştım, LCD'de nasıl 60'a bakabilicem" demeyin. Farklı olaylar çünkü.

LCD'lerde bunun yerine renk değiştirme süresi vardır. Black to black ve Gray to Gray üzerinden hesaplanır. LCD monitörlere bakarken "tepki süresi" ibaresi bunu anlatır. 2 ms, 5 ms, 8 ms 16 ms 22 ms falan gibi çeşitleri vardır. Ne kadar artarsa o kadar Ghosting denen olay olur. Ghosting, ekrandaki görüntü yenilendiği zaman içerdeki lambaların yeni renge geçiş hızı düşük ise görülür. Yani yeni renge 16 ms'lik bir monitör 16 milisaniye gibi (her renkte aynı hız değildir) bir sürede geçerse arkada iz bırakır. Buna ghosting denir işte. 2 ms monitörler hemencecik renk geçişini yaptığı için ghosting olmaz.


Piyasada genel olarak şu panel çeşitleri vardır: TN, S-IPS, MVA (PVA)...

En ucuz ve en çok satılan panel TN paneldir. En çok yaygın olanıda budur. TN paneller gerçek 24-bit renk paletini (yani 16.7 milyon renk) veremezler. Renk başına 8 bit olması gereken değer 6 bittir. Bu yüzden "Dithering" denen bir teknikle 6 bit'i 8 bit gibi gösterir. Bu yüzden grafik tasarımcıları TN panel kullanmazlar, S-IPS panel kullanırlar. TN Panellerin görüş açılarıda diğer panellere oranla daha düşüktür (çokta önemli değildir bence). Ama TN paneller diğer panellere göre daha düşük tepki sürelerine sahiptirler. Düşük tepki süresi ve düşük fiyatı yüzünden oyuncular tarafından tercih edilirler.

S-IPS'ler gerçek 24-bit renk sağlarlar fakat tepki süreleri 25 MS gibi çok yüksek değerlerden başlar. Bu yüzden sadece resim işleme, grafik tasarım gibi mesleklerde çalışanlar tarafından kullanılır.

MVA paneller ise bu iki panel arasında yer alır. PVA'da MVA'nın Samsung tarafından geliştirilmiş halidir. S-PVA'lar gerçek 24-bit renk verirler ve kabul edilebilir tepki süresine sahiptirler (16 ms, 8 ms'te var sanırım.) Bence 1 sene içinde yavaş yavaş TN panellerin yerini alır.



Şimdi bu durumda diyeceksin ki seçmesi zor. Evet zor. Ama artık CRT almanın anlamı yok. Ben muhtemelen 22 yada 19" widescreen TN panel alıp, kaliteli panellerin fiyatının düşmesini bekleyeceğim.

[Fistan]

@Mirage, o monitörü ablam 2.5 aydır kullanıyor.
ne ölü pikseli var ne de acklight bleeding sorunu var.
viewsonic en iyi panel üreticilerinden.
film izlemeye doyum olmuyor.
ekranı görünce zaten 22" ohaa diyosunuz ilk bakışta.
fiyat/performans şu anda en iyi 22" lcd monitör bence.
hayal kırıklıgına ugrama olasılıgınız cok düşük.

[Werewolf]

20 inçi 1 milyardı yahu ViewSonic'in bir iki ay önce.

[PrudenT]

artık 22 inçi 1 milyar :D

19" 2ms li viewsonic monitörler 590ytl

[Laorx]

22"ler 600-700 civarı, ne 1milyarı.

[Werewolf]

Kıçımda 400 milyonun acısını hissettim bir anda.
Hay ben böyle firmanın...

[Chemical]

Konunun tamamını okumadım ama CRT ekranları daha çok seviyorum, lcd ekranın iyi yanları taşınabilir olması, daha az yer kaplaması, elektrik masrafının daha az olması (laptoplar için iyi bu tabi) göze daha az zarar vermesi (doğru olmuyabilir bile, neyse zaten 7.25 göz var bende)
Tamam da ben masanın üzerinden kaldırmıyorum, sırtımda taşımıyorum, pilli bir sistem kullanmıyorum, masayı crt ekrana göre yaptım yer bol.
Ayrıca lcdnin iyi yanları parası ile.
Normal bir crt ekran ile aynı kalitede olan bir lcd ekran 2-3 kat daha pahalı.

[PrudenT]

viewsonic 22" 1milyar işte.