ZF ve vites mevzuları

[Bone]

tiptronic, multitronic, easytronic gibi vites tipleri var.
bunlardan birisi manual vitesin otomatiğe çevrimi diye hatırlıyorum.
bir ara aldığımız opel astra'da vardı bu dediğim. debriyaj sökülmüş ama debriyaj sistemi devam ettiği için, yokuşlarda kalkarken zorlanıyordu (manual viteste yokuşlarda debriyaj gerekiyor ya)
bazı otomatik viteslerde bu sorun yokmuş.
çok daha eskiden peugeot 405 vardı mesela, onda böyle bir sorun yoktu, ne tip bir otomatik sistemi vardı onu bilmiyorum.

bu mevzuyu araştırıyım derken ZF diye bir şeyle karşılaştım, bu şanzımanın kullanıldığı arabalar ile ilgili şu liste varmış:
http://www.otokokpit.com/8hp-kodlu-zf-sanziman-hangi-araclarda-kullaniliyor/
ama mesela Audi A6'ya baktığımda tiptronic ve Stronic şanzıman seçenekleri varmış, ZF ile ilgili bir bilgi de göremedim sayfasında.

bu mevzular hakkında bilgisi olan varsa aydınlatsın beni pls.

[Fistan]

zf şanzıman markası diğer dediklerin şanzıman tipleri

[Promenader]

ZF markanın adı

[aktiftablet]

Bone said:

tiptronic, multitronic, easytronic gibi vites tipleri var.

Bunlar da markaların koyduğu ticari isimler aslında. Marka şanzumada değişiklik yapıp aynı ismi kullanmaya devam edebilir de?

[delulace]

easytronic opellerde vardı sanırım, bu dediğin manuel'i otomatikleştirme olabilir.

stronic audi'nin verdiği isim, ama baz anlamda DSG diyebiliriz
vw grubu (seat, skoda, vw) dsg kullanıyor. dsgler çift kavrama diye geçiyor, 7 ileri olanlar kuru tip ve çift kavrama, 6 ileri olanlar yağlı tip tam otomatik. Tam otomatikler daha sorunsuz ama daha fazla yakıyor. 7 ilerilerde 250 tork sınır var, bunu aşan bir araca olacaksa 6 ileriye geçiyorlar (2.0 tdi lar böyle mesela)

bmw'de zf şanzuman kullanıyor ama dsg'ye kıyasla daha sorunsuz.

[paramecium]

Selam,

Abi DSG ile tam otomatik kavramları farklı diye biliyorum :)

İlk nesil otomatik şanzımanlar, araç durduğund amotoru stop etmemek için torque converter denen bir ara aktarma kullandı. Hafif silindirik bir yapının içinde karşılıklı 2 türbin gibi malzeme bulunuyordu. Biri şanzımana, diğeri de motora bağlıydı. İçi de yağ doluydu. Siz fren yaptığınızda, motor kendi "pervanesini" döndürmeye devam ediyordu. Ayağınızı frenden çekmeye başlayınca da şanzımana bağlı olan "pervane" de içinde bulundukları sıvı sebebyile dönmeye başlıyordu ve hareketi aktarıyordu. O yüzden siz durduğunuzda vitesi N'e aldığınızda araç yükte kalmıyor, boşa çıkan şanzıman pervanesi rahatça dönüyordu. Bu aktarımın zararı ise enerji kaybı ve tepki hızıydı. Ama geri kaydırma gibi bir dert yoktu belirli bir eğime kadar.

Sonra CVT denen türler çıktı. Aslında bunlar da uzun zamandır bilinen ve sanayide kullanılan tip şanzımanlardandı. Çapları değişebilen iki kasnak arasına garilmiş bir zincirin güç aktarımı şeklinde çalışıyordu. Siz gaza bastığınızda motor en iyi tork verdiği devire çıkıyor ve sabitleniyor; şanzıman ise yavaşça kasnak çaplarıyla oynayarak sizin hızlanmanızı sağlıyordu. Kademe geçişi olmadığı için konfor süperdi. Fakat bu şanzıman için de tork aktarım mekanizmasına ihtiyaç vardı. Bazı insanlar çok sevdi, bazı insanlar ise hiç sevemedi bu şanzımanı.

Sonra da çift kavramalı DSG tabir edilen şanzımanlar çıktı. Tork aktarımına gerek kalmadan, debriyaj kavramasını otomatik bir şekilde yapan bu şanzıman daha verimli ve hızlıydı. 1-3-5-7 vitesleri bir mil üstünde, 2-4-6-R ise diğer bir mil üstündeydi. 1'den 2'e geçişte 1'in kavraması bırakıyor ve 2'nin kavraması devreye giriyordu. Bu sebeple çift kavramalı adını alıyor bu şanzıman. Aynı mil üstündeki kademelere direkt geçişlerde şanzıman afallayabiliyor ama. VW rahat durmadı ve yaplı tip bu şanzımanı daha hafif olması için ve yağ değişiminden kurtulmak için kuru tipe geçirdi, eline yüzüne bulaştırdı. Şimdilerde işi toparladı ama DSG'den korkan ve tereddüt eden bir güruh oluştu sayelerinde. Değişik kademe ve tork değerlerine göre değişik DSG'ler mevcut. Bir tek DQ200 modeli kuru kaldı ki bu da 200Nm'e kadar olan motorlar için kullanılıyor. Diğerleri hep ıslak tip. Tasarlayan BorgWarner ve VW'e lisanslı bir ürün. Bildiğim kadarıyla üretimi de VW kendisi yapıyordu.

model/motor/kademe/tork limiti/tip
DQ200/enine/7/250/kuru
DQ250/enine/6/400/ıslak
DQ381/enine/7/420-430/ıslak
DQ500/enine/7/600/ıslak
DQ511/enine/10/550/ıslak
DL382/uzunlamasına/7/400/ıslak
DL501/uzunlamasına/7/600/ıslak

ZF de DSG mantığında şanzımanlar üretiyor ve bildiğim kadarıyla Porsche'nin PDK onların üretimi.

easytronic ise tek kavramalı otomatikleştirilmiş bir şanzıman. Tork aktarım ünitesi yok bunda haliyle. Beni gıcık etmişti 8 sene kadar önce :P

Benden bu kadar.

Saygılar.

[Namessar]

otomatik vitesler uc cesit. torque converter lilar, otomatiklestirilmis debriyajlilar ve CVT ler (continous variable transmission)

Tork konverterlilar bildigin klasik otomatik vitestir. boyle yagin icinde yuzen icice gecmis planetary bir disli sistemi ile calisirlar. bunlar ayagini frenden cektiginde surekli ileri gitmek isteyen otomatik viteslerdir.

Otomatiklestirilmis debriyajlilar bildigin manual vitesin debriyaj pedali olmayanlaridir. o nedenle manual sistemlerin tum avantaj (kuru kavrama gibi, ama gunumuzde cogu gene islak olmustur) ve dezavantajlarini (yokusta geri kayma gibi) barindirirlar.

CVT lerde sistem cok daha farklidir. motorun saglikli bir devir araliginda kalmasini saglar, kesintisiz güç aktarımı ve sonsuz çevrim oranı saglar. kesintisiz aktarım, düz vitesli araçlardaki vites değişimi esnasındaki kesitiyi yaşatmaz. Yakit tuketimi cok iyidir. Ancak yipranma payi yuksektir, yuksek tork durumlarinda kullanilamaz.

Yari otomatik vites dedikleri de aslinda otomatik vites, tek farki manual komut vererek vites degisimini sen kontrol edebiliyorsun. Viteste ozel bir mod, ya da direksiyonda kulakciklar vs gibi tonla farkli input yontemi olabilir. vitesin ne tip vites oldugundan bagimsiz olan bir durum.


tipronic: porsche un tork konvertorlu otomatik vitesinin manual komut girilebilen (yani vites degisimine mudahale edebildigin bir modu bulunan) versiyonudur. wolkswagen grup kullaniyor. baya eskidir, yakit tuketimleri kotu, vites gecis sureleri kotu, manual modda kullanabiliyorsun.

steptronic: tipronic in bmw versiyonu. baya eskidir gene. ZF oncesi bmw standart otomatik bunlari takardi. 2010 a kadar olan bmw nin budget sanzimani olarak gorebilirsin. tuketim kotu, vites gecis suresi kotu, manual modda kullanabiliyorsun, kullanim aliskanliklarini ogrenebiliyor vs.

multitronic: Audi nin CVT sanziman denemesidir. Manual komut verilebiliyor. Yalniz audi sistemi biraz degistirmis durumda. CVT den farkli bir yapisi var. detaylara bak istersen.

Easytronic: Opel in trademarki olan otomatiklestirilmis debriyaj sistemi. tek plateli kuru debriyaj ile geliyor. senin yerine sistem debriyaja basiyor yani. manual vites girisine izin verir.

SMG&SMG2: Sequential manual gearbox. BMW nin sirali otomatiklestirilmis kavramali vitesi. bunda tork converter yok. ancak cok hizli vites gecisi saglar. zaman icinde bir kac jenerasyon gecirmistir. BMW nin yuksek performansli araclarinda kullanilirdi, M serileri gibi.

DSG: En cok duyacaklarindan bir tanesi. Volkswagen grup un cift clutch otomatiklestirilmis manualvitesi. tork converter yok. Bu sistemin mantigi sen bir viteste giderken aracin diger vitesi ondne hazirlamasi. bu sayede vites gecis suresi bir hayli dusuruluyior, ayrica onceden cift kavramali otomatiklestirilmis debriyajli sistemler cok pahali iken, giris sinifi araclara bile takabilir hale geliyorsun. burada mantik tek viteslerin baska, cift viteslerin baska bir sistem uzerinden aktarilmasidir. basit, iyi dusunulmus bir sistem olmakla beraber problemleri de boldur. onarim maliyetleri cok yuksektir. ayrica yokusta geri kacma, vites gecisinde sarsilma sorunlarini tum diger debriyajli sistemler gibi yasar. ayrica tork yukseldikce ariza ihtimali artar, islak sisteme donerler. dolayisi ile kuru ve islak tipleri vardir.

ZF: zf aslinda bir sanziman ureticisi. zaman icinde bir sanziman tipiymis gibi algilanmasina sebebiyet veren BMW. BMW 2010 yilinda ZF nin 8 ileri otomatik sanzimanlarini kullanmaya basladi. Bunlar tork converterli olmalarina ragmen inanilmaz vites gecis surelerine inebildikleri icin ciddi bir pazar degisimi yaptilar. O yuzden bmw kullanicilari arasinda diger tiplerden ayirmak icin ZF sanziman lafi kullanilir oldu.

AMT: Automatic Manual Transmission. Aslinda bir genel sinifin adi. DSG, SMG, easytronic, bunlar hep AMT ler.

SAT: Semi automatic transmission. Bunlar manual komur girisi yapilabilen otomatik sanzimanlar. Burada yari kelimesi yaniltici olabilir. Steptronic, Tiptronic vs gibi sanzimanalr hep bu sinifta.

CVT: CVT ler aslinda genel bir sinif olmasina ragmen, toyota direk bu isimle CVT gelistirip takitigi icin cogu kisi toyota ya has zanneder.

[Namessar]

stronic dedigimiz de DSG nin audi versiyonu. daha performansli. daha maliyetli. daha yuksek tork destegi. daha dusuk gecis hizlari.

[Komodo]

tork konvertörlüde güç kaybı olacak diye birşey yok, belli bi devirden sonra 2 pervaneyi birbirine kilitliyor ve güç kaybı olmadan aynı anda dönmesi sağlanıyor. Tabi kilitsiz olanları da var.

[ginaly]

bu easytronic'lerin tamamı kuru debriyaj mı?

hatta asıl sorum; eğer debriyaj kuruysa şanzımanın yağlanması olayı yok mu?

Misal ben easytronicte de dsg'de de trafikte durduğumda vitesi boşa alıyordum, kalkıştan da bi 4-5 saniye önce vitese takıp tekrar yağlamaya başlaması için süre tanıyarak kullanıyordum.

kuru tiplerde böyle bir şey yapmama gerek yok denebilir mi?

[paramecium]

Selam,

@Komodo
Abi kilitlesen bile o pervaneler yağın içinde dönüyor. Yine bile enerji kaybın var.

Saygılar.

[aktiftablet]

ginaly said:

bu easytronic'lerin tamamı kuru debriyaj mı?

hatta asıl sorum; eğer debriyaj kuruysa şanzımanın yağlanması olayı yok mu?

Misal ben easytronicte de dsg'de de trafikte durduğumda vitesi boşa alıyordum, kalkıştan da bi 4-5 saniye önce vitese takıp tekrar yağlamaya başlaması için süre tanıyarak kullanıyordum.

kuru tiplerde böyle bir şey yapmama gerek yok denebilir mi?

dsg'de frene basınca bir süre sonra debriyajı tam ayırıyor, yani boşa almaya gerek yok. Ama frene ucundan azıcık çok basarak duruyorsan debriyajı ayırmayıp kavrama noktasında bekletiyor. diğerleri de böyledir heralde. eski kasa clioda böyleydi.

[Feamer]

arabaları vites modellerine göre seçiyorsanız zenginsiniz demektir B)-

[Grego]

Namessar said:

DSG

DSG: En cok duyacaklarindan bir tanesi. Volkswagen grup un cift clutch otomatiklestirilmis manualvitesi. tork converter yok. Bu sistemin mantigi sen bir viteste giderken aracin diger vitesi ondne hazirlamasi. bu sayede vites gecis suresi bir hayli dusuruluyior, ayrica onceden cift kavramali otomatiklestirilmis debriyajli sistemler cok pahali iken, giris sinifi araclara bile takabilir hale geliyorsun. burada mantik tek viteslerin baska, cift viteslerin baska bir sistem uzerinden aktarilmasidir. basit, iyi dusunulmus bir sistem olmakla beraber problemleri de boldur. onarim maliyetleri cok yuksektir. ayrica yokusta geri kacma, vites gecisinde sarsilma sorunlarini tum diger debriyajli sistemler gibi yasar. ayrica tork yukseldikce ariza ihtimali artar, islak sisteme donerler. dolayisi ile kuru ve islak tipleri vardir.

bu faideli post olmuş. teşekkürler. bu önden bir sonraki vitesi ayarlaması pratikte hiç böyle olmuyor. dediğin gibi sürekli araba kendini bir kasıyor, otomatik olmasına rağmen, vites geçtiğini çok net hissedebiliyorsun. özellikle yavaş giderken, önden düşürüyor, sonra hızlanacağım derken düşük viteste kalıyor heralde, ileri atamıyor kendini. niye bu kadar tercih ediliyor anlamadım ben.

not : araç bilgim 0.

[Bone]

buraya paramecium ve namessar'ın yazdıkları cevap yüzünden teşekkür etmeyi unutmuşum. gayet faydalı ve açıklayıcı post olmuş.