Cevrilen hersey tam olarak mi cevrilmeli ?

[di]

Selam,

Bir seyin cevirisi yapilirken dokuman teknik bir dokuman olsa bile herseyiyle motomot sekilde mi cevrilmeli?

Uzun sureli bir karin agrimdir bu benim ve kesinlikle hayir diyorum. Hatta oyledir ki kit ingilizcem ile herseyin ingilizcesini ariyorum, okumaya calisiyorum sirf bu yuzden.

Okudugum dokumanda bir yerde dogru anladigimdan emin olamadim ve Turkcesini goster dedim. Demez olaydim;

said:

	<?php

	class Örnek

	{

	    // Değiştirgeli üreteç yöntemi

	    public static function üret($tür)

	    {

	        if (include_once 'Drivers/' . $tür . '.php') {

	            $sınıfadı = 'Driver_' . $tür;

	            return new $sınıfadı;

	        } else {

	            throw new Exception ('Sürücü bulunamadı');

	        }

	    }

	}

	?>

	

	

ve merakimdan denedigim baska biri;

said:

	<?php

	class AnaSınıf {

	   public function deneme() {

	       echo "AnaSınıf::deneme() çağrıldın";

	   }

	

	   final public function başkaDeneme() {

	       echo "AnaSınıf::başkaDeneme() çağrıldın";

	   }

	}

	

	class ÇocukSınıf extends AnaSınıf {

	   public function başkaDeneme() {

	       echo "ÇocukSınıf::başkaDeneme() çağrıldın";

	   }

	}

	// Ölümcül hata ile sonuçlanır: AnaSınıf:başkaDeneme() final yöntemi

	// ÇocukSınıf::başkaDeneme() yöntemiyle geçersiz kılınamaz

	?>

	

	

Simdi diyeceksiniz ki bunlar bu sekilde denk gelmis ya da bu olaya ozgu. Hayir degil. Artik hersey bu sekilde cevrilmeye baslandi -aslinda bastan beri boyleydi, sadece yeterince cevrilmis kaynak olmayinca goze batmiyordu.

Isyan ediyorum ve soruyorum size. Turkceyi koruyalim diye bokunu cikarmak degil midir bu ?

Duruk icsellestirim ne ulan ?!

[aquila]

OLUMCUL HATA!

[roket adam]

Teknoloji dünyasında sıkça tartışılan bir konu bu. Mesela tüm teknoloji siteleri "ekran kartının pipeline'ı" şeklinde söylemler kullanırken incelemelerinde, Tom's hardware guide'da "boru hattı" şeklinde bir çeviri kullanılmıştı, tutmadı. Ama tam tersi şekilde tutan, çok başarılı çeviriler de var bence. Ben bu tarz makaleler ve incelemeler yazarken böyle kelime ve kelime gruplarının kendimce Türkçesini bulup yanına parantez içinde orjinalini de yazıyorum. En son do it yourself tutorial'ı sen-de-yap öğretisi olarak çevirdim mesela tutacak mı bilmem sdfsdf

Özet: Evet, teknoloji ithal eden bir ülke olarak dilimizi korumak için mantıklı çeviriler bulmak zorundayız. Fakat bu geçiş dönemi direkt çeviriyi ortaya koyarak olmamalı. Çeviri ile orjinali yan yana yazılmalı diye düşünüyorum, yumuşak bi geçiş olmalı.

[di]

Sen de yap oldukca mantikli fakat gelgelelim duruk bilmemne nedir abi ? Saka misin ? Hani eski dil de degil ki anama dedeme sorup ogreneyim ? Anca AZ TV izleyip pratik yapinca anlasilir heralde.

[Mum_Chamber]

tercume hatasini geciyorum olumcul degil vahim ya da kacinilmaz hata olmasi lazim.

isin ozu, boyle tercumeler bize komik geliyor da, ingilizcesi de komik yazilimin. o yuzden ben ceviriye karsi degilim. kendim cevirmem, ogretiyorsam da ingilizce jargonu/terimleriyle ogretirim, fakat duzgun tercume etmek bokunu cikarmak degil

[aquila]

fork()

[roket adam]

Bu senin örneklediğin tarzdaki çeviri hataları genelde konuyla alakası olmayan insanlara çeviri işi verince oluyor. Yani programlamacılıkla hiç bi ilgisi olmayan biri çocuk sınıf diye çevirebilir belki, ama biraz bilen alt sınıf falan der.

[Rewendor]

Teknik/değil farketmez genelgeçer doğru:

"Doğru çeviri birebir olmaz, birebir çeviri doğru olmaz"

[riglous]

Alt sinif degil de... Hakkaten cocuk. Cunku alt sinif diye baska bir kavram var. Belki evlat sinif diyebilir ama obur taraftan ebeveyn mi diyecek? Sinif demesi zaten apayri bir sorun.

TDK'nin bunlari oturup cevirmesi ve ilgili yerlere yollamasi gerekli; universitelerin bilgisayar departmanlarina mesela. Veya teknoloji firmalarina. Ama tabi bunu bir ise yarasalar yaparlardi.

Ceviri konusunda sacmalayan cok yer var. Bu konuda katiliyorum ama bence cevrilmeli de. Yani onlari Ingilizce birakarak bir yere gelemeyiz. Su an biz calistigimiz firmanin standartlarina gore yapiyoruz ki cogu Ingilizce kullaniyor. Sorun olmuyor. Yazi yazarken de bunu mumkun oldugunca Turkce yapmaya calisiyoruz ama eger yerine koydugumuz kelime mantikli gelmiyorsa (mesela datamart, yok bunun karsiligi) oldugu gibi kelimeyi kullaniyoruz. Turkce karsiligi olan bir kelimeyi de ilk kullandigimizda parantez icinde orjinalini yazmaya gayret gosteriyoruz ama tabi oturmus olmasi lazim.

Oteyandan bir de yanlis ceviriler var. Cok verdim bu ornegi ama Business Intelligence'in karsiligi Is Zekasi degildir kesinlikle. "Is Istihbarati" olur illaki birebir cevirsen bile. Ama gel gor ki gerizekalinin teki bunu boyle cevirdi ve boyle kullandi diye, herkes onu takip ediyor; terim degisemiyor. Anlamina gore ceviri falan yapilsa en iyisi tabii ki de, birebir ceviride bile fail olanlar var ki bu durumu icler acisi hale getiriyor.

[riglous]

aquila said:

fork()

Bunu ne yaparlar hakkaten merak ediyorum.
Tespit icin de tebrik ediyorum.

[GERGE]

Pardus forumlarına girdiğimde söylenenleri anlamakta güçlük çekiyorum ben. (Pardus forumlarına niye girdim, orası muamma) Garip garip bilmediğim kelimeler kullanıyorlar. Sonra öğrendim, öztürkçeymiş.

"Öykünücü yükle" demişti adamın biri. Foruma bakmadan bilene 100 puan.

Cevap

Emülatör demekmiş.

[riglous]

Abi ozturkce'de emulator'un karsiligi mi varmis? Ozturkce'ye nasil girmis?? Daha o zamandan yuzlerce yil sonrasini mi gormus adamlar? Ozturkler uzayli miymis?

[Mum_Chamber]

herseyin ozturkce olmasi gerekmiyor. elbette ki dil ilerleyecek, yeni kelimeler katilacak. oykuncu'yu ben de yeni duydum fakat bizim yeni duyuyor olmamiz onu kotu bir tercume yapmaz. belki altinda bir mantik vardir, bilmeden karar vermemeli

[Estel_Anorien]

valla ben televizyon dizilerinin ve bazı programların çevirilerini yapıyorum. genellikle kelimesi kelimesine tercüme etmek yerine cümle bütününün anlamı üzerinden hareket ediyorum çeviri yaparken. teknik çeviri hususu başka bir konu tabii ki ama anlaşılmasını zorlaştırmayacağı müddetçe daha türkçe sözcükler kullanmayı tercih ediyorum. Başkalarının yaptığı bazı kitap çevirilerinde zorla dimağlara yüklenmeye çalışan garip türkçe sözcüklere bulaşmıyorum pek.

[Flameoffear]

Terimlerin çevrilmemesi gerek aslında.

[Baggio]

roket adam said:

Bu senin örneklediğin tarzdaki çeviri hataları genelde konuyla alakası olmayan insanlara çeviri işi verince oluyor. Yani programlamacılıkla hiç bi ilgisi olmayan biri çocuk sınıf diye çevirebilir belki, ama biraz bilen alt sınıf falan der.

Aynen böyle. Bir de dizilerde falan dil yetersizliği oluyor, set off the alarm'ı "alarmı kapatmak" diye çevirenden tut da, you of all people'ı "siz hepiniz" falan diye çevirene kadar bin tane şey var, hepsini de düzenli olarak görüyorum, kaç tane çevirmenin altyazısını denedim. İngilizce bildiğini sanan ve boş vakti fazla olan çok insan var çünkü.

Üstüne bir de her şeyi Türkçe'leştirme çabası var, bazılarını da düzgün karşılığı yoksa terim olarak bırakmak lazım. SİSTEM TAŞMASI, ÇOK ÖNEMLİ HATA vs. diye hatalar çıkıyor sonra karşımıza :p Google Translate'in bir seviye üstü falan resmen.

[ZaugnaKhaldun]

Hi,


anlaşılmaması için yazılmış aşırı karmaşık akademik metinler ya da teknik metinlerde özüne mümkün olduğunca sadık kalmak önemli. Burada teknik metinlerden kastım şu, teknik metnin içinde gündelik hayattan bir şey varsa onda biraz daha özgür olabilirsiniz ama diğer kısımlarında katı olmak gerek.

Öte yandan Skopos diye bir teori var; Türkiye'de de ders falan veren Hans Vermeer adlı bir amcamız üretmiş. Buna göre, yapılacak olan bir çeviri, çeviriyi talep edenin isteğine, çevirinin yapılacağı kesime, çevirinin amacına göre çok farklı şekiller alabilir. Temel alınacak olan şey çeviriyi "hangi amaçla" çeviriyor olduğunuz. Televizyon için çevrilecek olan bir şeyde hem belli bir karakter sınırına uymak zorunda olduğunuz, hem de önemli olan motamot çeviri yapılmasından ziyade anlamın iletilmesi olduğu için serbest olunabilir. Akademik metinler ise başlı başına kompleks bir dili bilinçli bir şekilde kullandığı için (şerefsizler) onda bu biçemi de korumak önemli yer tutuyor.

zaugnakhaldun, çeviribilim bölümünden bildirdi.

[ZaugnaKhaldun]

Tabi bütün bunları söylerken, çevirmenin gerekirse bütün metni motamot çevirebilecek bir kapasitede olduğunu varsayarak konuşuyorum. Kapasitesi yetmediği için sadece anlamı iletmek ayrı bir dünya, çeviriyi kusursuz yapabilecek kapasitede olup çevirmen tercihi olarak bazı şeylerden vazgeçmek başka bir dünya.

[alperozg]

computer çıktığında bilgisayar sözcüğü iyi kazandırılmış türkçeye. tren de ise "alttan ittirmeli üstten tüttürmeli götürgeç"(böyle bişeydi) olarak dilimize sokulmaya çalışıldığından tutmamış tabi ki

[Baggio]

Bu klişe ve marjinal örneği de 20 kişiden 17'si falan verir mesela, bu topiğe de yazılmasa bir boşluk oluşabilirdi, teşekkür ederiz :p

[Fortuna]

Bence terimlerin çevirilmemesi lazım.Yani mesela biz iktisat dersinde terimin kısaltması var 5 harfli short-term bilmemne diye, ama terimin kendisinin Türkçe kullanıyorsun kısa dönem bilmem ne diye.30 tane terim var birbirine giriyor herşey, kısaltmayı ezberlemek zorunda kalıyoruz sonra.Kısaltmayı da Türkçe kullanmıyorlar.

Terimlere dokunmanın manası yok.Evrensel olan neyse o.Mesela CD CD'dir DVD de DVD.Sadece ingilizce olması önemli değil.Mesela Samuraylardan bahsederken Bushido'yu Türkçeye çevirip (Ki tam kelime karşılığı olmadı için çok zor) her Bushido diyeceğimiz yerde o çeviriyi mi yazacağız? Hayır, başta Bushido ..... dır dersin, sonra o terimi kullanırsın.

[alperozg]

ya ben duyunca hoşuma gitmişti şu tren olayı olsun bi de burda olsun :)

[DoruK]

bir ülkenin dil kurumu, hiç bir işe yaramazsa yapacak şey yok, çevirmemek gereklidir. dil kurumu dediğin, dile girmesi muhtemel yüzlerce kelimeyi her gün süzgeçten geçirmeli, halkın daha kolay anlayabileceği şekilde dile sokmalı fakat bizde hiç bir zaman böyle bir kurum olmadı. varsın hala düzeltme işaretiyle, yok ayrı yazalım bitişik yazalımla uğraşıp dursunlar.

[Stifler]

alperozg said:

computer çıktığında bilgisayar sözcüğü iyi kazandırılmış türkçeye. tren de ise "alttan ittirmeli üstten tüttürmeli götürgeç"(böyle bişeydi) olarak dilimize sokulmaya çalışıldığından tutmamış tabi ki

şehir efsanesi o

[roket adam]

DoruK said:

bir ülkenin dil kurumu, hiç bir işe yaramazsa yapacak şey yok, çevirmemek gereklidir.

Olur mu yaa. Biliyorsan, aklına güzel bir fikir geldiyse paylaşırsın, medya yoluyla ve kulaktan kulağa yayılır. Sen yapmazsan ben yapmazsam kim yapacak.