İki soru

[Bone]

Pimp My Ride diye bir şov vardı bi ara. o şovdaki gibi araba modifiye etmenin kuralları veya uluslararası yönetmeliklerin yükümlülüklerini merak ettim.

1- diyelim ki gittim 70'lerden 80'lerden ikinci el bir araba aldım. bunu günümüz teknoloji standartlarına retrofit edebilecek bir şirket de buldum. elektrikli motor, otonom sürüş - radar özellikleri, ABS / ESP / Hava yastığı gibi eksik güvenlik önlemlerini de dahil ettiler... bunları yaptığımızda yasal engeller çıkabiliyor mu, yoksa modifiye illa spoiler taktırıp daha büyük hoparlör taktırmakla mı sınırlı kalıyor?

2- biraz daha uç bir soru... sadece modifiye veya retrofit değil. sıfırdan kendi arabamızı yapmaya karar verdik (zenginlikten rahat battı ya hani) ve bunun için üç beş araba aldık hazırladık. her arabadan birkaç tane parça aldık, işte motoru olsun, şanzımanı olsun parça parça ayırdık ve birleştirdik. birleştirdiğimiz arabanın da üstüne kendimiz yeni kasa oluşturduk. yani bir nevi kendi Batmobil'imizi yaptık. Batman'in tersine yasalara bağlı kalmak zorunda olduğumuz için, şirketler veya devletler önünde böyle bir şeyi yapmamızda bir engel var mı?

arabalara PC gözüyle baktığım için saçma sorular olabilir, ama zaten o yüzden soruyorum.

hayır yarın gidip yapacak değilim ama yine de yasalar bu konuda bize nasıl imkanlar sunuyor merak ettim.

[Fistan]

1-türkiyede trafiğe çıkaramazsın, izin istesen bile öyle bir mevzuat yok. ancak bazı ülkelerde değişiklik yaptığın aracı bir çok yönden inceleyip izin veren kurumlar var. yani tr de öyle motoru değiştirdim, elektrik destekledin hede hödö naparsan yap izin alıp trafiğe çıkaramıyorsun. plakasız pistte sürersin anca.

2- istediğin şekilde araç yapabilirsin keyfine göre buna bir engel yok ama trafiğe çıkaramazsın.

[paramecium]

Selam,

Fistan'ın dediği gibi TR'de bu işi yapan bir kurum yok. Çünkü bu bilgi ve deneyimde eleman/kadro yok! ABD ve EU için bu tarz kurumlar var

Saygılar.

[Daesu]

motorun fabrika çıkışı üstünde akrapovice ceza kesilen ülke burası 

[Rewendor]

1- E nasıl soru bu? Tabii ki yasal süreci var. Homologasyon ve sertifikasyon diye geçiyor bu. Var olan araçta değişiklik yapmak istiyorsan tadilat onayı alırsın. Yaptığın değişikliklerin araç sürüş, trafik, sürücü ve yol güvenliğine uygunluğu ve belirlenen standartların bozulup bozulmadığı incelenir, gerekirse araç test edilir. Aracın kütle ve boyutlarından hız göstergesinin yerine, fren performansından tampon yüksekliğine kadar her şeyi zaten mevzuatlarla tanımlanmış. O sınırlar içinde kalman ve kaldığına dair tadilat onayı alman gerekiyor.

2- Yasal sertifikasyonunu alabilirsen çıkarırsın. Öyle devlet dairesine gittim belge aldım diye çözülen bir süreç değil yalnız bu. Uzun süre aracı testlerden geçirmen vb gerekiyor doğal olarak. Bireysel garajda yaptığın araçla (ki yapılabilirliği şüpheli) da pek yapılabilecek bir şey değil.

Fistan'ın dediği gibi olsaydı kimse arabasına LPG taktırıp trafikte gezemezdi.

Ama motor gibi belli aksamlarda değişiklik tekil olarak yasak sanırım. Çünkü motor FIN numarasının şasi numarasıyla aynı olup olmadığı kontrol ediliyor. Bu tekil kapsamlarda TR'de izin olmuyor diye aklımda kalmış.

Binek araçlarda böyle tadilatlar pek yok. Belli hobiciler eski araç alıp topluyorlar anca.

Kamyonlarda çok sık yapılır bu mesela. Çöp kamyonu haline getirirken arka tamponu falan değiştirirler, yol temizleme süpürgesi yaparken süpürgelere yer açmak için akülerin yakıt tankının falan konumlarını değiştirirler. Yakıt tankeri yaparken tankerin vana dolaplarına yer açmak için keza şasideki kapsamları ileri geri kaydırırlar.

Aralık 25, 2020 Rewendor tarafından düzenlendi

[Fistan]

benim dediğim gibi zaten

kimse arabasına lpg taktırıp onay almadan gezemez

eskiden geziyordu bagajda mutfak tüpüyle insanlar, yıllar sonra mevzuata eklendi de ruhsata işletme olayı olmadan trafikten men edildiler o arabalar. baska örnek var mı, bir de cam filmi konusu var dfsdg ruhsata işletmeden gezilmeyecek denildi, cam filmcileri baskı yaptı geri çektiler yasağı. simdi sen aracında bir sey degişiklik yapınca bunu yasal olarak onaylayacak bir yer var mı onu söylemen lazım, eğer neresi ise biz de öğrenelim öyle bir kurum varsa türkiyede, madem benim dediğim gibi değil

[Rewendor]

Tadilat onaylarını TÜV veriyor. AİTM'yi baz alıyor.

(Bireysel kullanım da dahil olmak üzere) minibüsteki koltuk sayısını değiştirmekten kamyonda yakıt tankını ve aks sayısını değiştirmeye veya fren sistemi müdahalelerinde ek onay vermeye kadar özellikle ticari araçlarda bayağı aktifler.

Aralık 25, 2020 Rewendor tarafından düzenlendi

[Fistan]

araba modifiye ediyorduk

söylediğin şeyler sık yapılan kuralsızlıklar yine tüp takmak gibi ve onların hepsi de sonradan koyulmuş, şekil şemal sınırı var. tuvturk de bunları var olan mevzuata göre kontrol etme yetkisi verilmiş bi şirket. 

modifiye ilgili bir yetkileri yok

Aralık 25, 2020 Fistan tarafından düzenlendi

[Rewendor]

Modifiye dediğin şey temelde araç tadilatı. Dolayısıyla evet, yetkileri var.

Dediğim gibi araçtaki aks sayısını arttırmaya (ya da aracın aksını başka bir aksla değiştirmeye), aracının yerden yüksekliğine, sınır dışı boyutta lastik takmana veya fren sistemine müdahale etmene kadar değişikliklere onay veriyor TÜV. Senin "modifiyene" de onayı verecek yer orası, ek tadilat onayı çıkartacak. Ya da uygun bulmazsa reddedecek.

[Fistan]

ok

[Rewendor]

Ek bilgi: "Şekil şemal sınırı" dediğin şeyler de genel ECE vb standartları veya bunların TR özelinde adaptasyonları. Kimi zaman TR özelinde ek şartlar çıkabiliyor, ama onlar daha çok ticari araçlarda oluyor. Bu standartlar bahsettiğim gibi sürüş, sürücü, yol ve trafik güvenliğine ve düzenine göre belirleniyor, ve tadilatın (ya da "modifiyenin") sınırlarında tabii ki etken. Trafiğe çıkış uygunluk belgesi detayına girmiyorum.

 

[Fistan]

girme abi yeter damperli kamyonumuz yok zaten boşver

[prozzak]

Yukarıda güzel açıklamalar var. Bir örnek olarak Tarhan Telli yaptı bu işi. TT Customs adı altında yanlış hatırlamıyorsam Yamaha motorlu olarak motorsiklet tescil ettirdi ve yasal olarak sattı. Hikayesi Youtube da vardır. Hatırladığım kadarı ile inanılmaz zorlu ve uzun bir süreç