İran

[cetoritto]

3 ayda ikinci kez İran'a gittim. Geçen sefer Tahran'dan İsfahan'a 6 saat karayolu ile gidip gelmiştim. Bu sefer önce Tahran'dan İsfahan'a, sonra İsfahan'dan Borujerd'e ve en sonunda Borujerd'den Tahran'a yaklaşık 1300 km yol yaptım.

Öncelikle İran'ın geneliyle ilgili izlenimlerimi paylaşayım...

Öncelikle 75 milyon nüfuslu bir ülke ve nüfusun çoğunluğunu gençler oluşturuyor. Yaş ortalamasının 27 olduğunu söylüyorlar. İran'a vizesiz gidiyoruz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları olarak. Yalnız bütün Doğu-Uzak Doğu ülkelerine olduğu gibi İran'a da THY gece uçuşu koymuş ve oraya gecenin bir vakti iniyorsunuz, 3 buçuk saatlik yolculuk sonucu ulaşıyorsunuz İmam Humeyni Havalanı'na. Dönerken de aynı şekilde gecenin bir yarısına koymuşlar uçuşu. Havaalanında pasaport kontrolünde 10-15 dakika bekliyorsunuz. Valizler yavaş geliyor, 2inci seferdir yaklaşık yarım saat bekledik valizleri almak için. Havaalanından Tahran taksi ile 40-45 dakika. Eğer otelinize "bizi alın" derseniz otel araç yolluyor yalnız bunun karşılığı 300 bin Riyal ya da 30 bin Tümen'Dir (yaklaşık 21 ABD Doları). Taksi tutarsanız sanırım bu paranın 4-5 Dolar daha aşağısını veriyorsunuz.

Otel olarak SİMORG HOTEL veya SAINA HOTEL'i öneriyorum. İlkinin gecelik ücreti 100-110 Dolar civarı, ikincisi ise 80 Dolar.

Burada yıllardır çizilen "Türkiye İran olmayacak" söylemi ne yazık ki yanlışmış. Adamlar çoktan bazı şeylerin farkına varmışlar ve geri dönüyorlar. Biz ise topyekün onların yaşadığı karanlığı keşfetmeye gidiyoruz. İran'ın belli başlı 2 şehri Tahran ve İsfahan'da bizdeki anlamda tesettürlü gezen çok az kadın gördüm. Kadınların çoğunun saçlarının 3te 2si, alınları, yüzleri açıkta. Ya kafalarının arkasına bir topuz yapıp tülbenti-baş örtüsünü bu topuzun etrafında bir tur attırıp bu örtüyü bu şekilde sabitleyerek <> uyguluyorlar. Ya da hiç topuz-mopuz yapmadan örtüyü saçın çoğu açıkta kalacak şekildekafanın arkasından atıp öyle idareten kafada taşıyorlar. Kadınların neredeyse hepsinin burunları yapılı. Bu durum o kadar dikkat çekiyor ki sorup öğreniyorum; meğersem burun estetiği ameliyatları bu ülkede çok ucuzmuş. Hatta pek çok Arap ülkesinden kadınlar da buraya gelerek estetik burun yaptırıyorlarmış. Hee, zaten kızlar-kadınlar da genel olarak oldukça güzeller. Son derece şık giyiniyor kadınlar, ayakkabılar son derece şık. Yani tepeden tırnağa giyinmeyi, kuşanmayı biliyorlar. İş hayatında da kadınlar önemli bir yer tutuyor. Öyle okuyanı da, okunmayanı da evlere hapsolan bizim tesettürlü kadınlar gibi değiller, son derece girişkenler. Hemen her iş kolunda kadınların ağırlığını görmek mümkün.
20 yılı aşkın zamandır savaş, ambargo, gerginlik ortamında yaşamak İranlıları daha güçlü karaktere sahip insanlar haline getirmiş. Ticarete çok yatkınlar, ambargo ülkede sanayinin gelişmesine doping etkisi yapmış. Hemen her sektörde çok büyük yatırımlar var. Netice de dünyanın en sengin 2. petrol yataklarına ve yine en zengin 2. doğal gaz yataklarına sahipler ve bu durum da başlı başına en büyük güvenceleri.

İsfahan'a giderken meşhur nükleer tesislerini de gördüm?!?! Yol kenarında, uyduruk 2-3 tane asker kulübesi, kum torbası, tesis etrafında dandik dikenli telle çevrilmiş bir tesis Natanz tesisi. Kendi adıma buranın nükleer tesis falan olmadığını, olsa olsa "ABD veya İsrail'den biri ille de vurmak istiyorsa buyursun vursun" diye tezgahlanmış bir yer olduğunu düşünüyorum.

Tekstil sanayi Türkiye'nin 20 sene önceki hali gibi ama hızla gelişiyor. Kimya sanayi de aynı şekilde. Gıda, makina, otomotiv, elektrik-elektronik sektörlerinde ciddi yatırımlar var.

Pers İmparatorluğu'nun devamı olan İran'da insanlar temiz, çevre temiz, pek çok yerde son derece güzel parklar, bahçeler bulunuyor. İmparatorluk kültürü ayrı bir kültür tabi, insanlar gururlu, onurlu.

Tahran çok kalabalık bir şehir. Trafik aynı İstanbul gibi sorunlu. Üstelik şehir eski ve yeni semtlerin arasında sıkışmış. Plansız bir büyüme gerçekleştiği için kimi zaman daracık sokaklardan ana yollar geçiyor. Ben görmedim ama özellikle kış aylarında hava kirliliği sorunu olduğunu söylüyorlar. Geçen geldiğimde çok büyük bir camiyi gezdim ama adını hatırlamıyorum. Fakat camideki ibadet şekilleri dikkatimi çekmişti. Adamın biri ağlaya zırlaya bir şeyler anlatıyordu, insanlar da dövünüyorlardı. Yan tarafta başka insanlarda öne arkaya sallana sallana Kur'an okuyorlardı. İran'da nüfusun çok büyük kısmı Şii. Mezara,ölüye saygı Türkiye'den başka hiçbir Müslüman ülkede göremeyeceğiniz kadar fazla. Tertemiz mezarları var. Öyle Mısır'da ki gibi terkedilmiş ya da Suudi Arabistan'da ki gibi mezar taşsız değiller. Tahran'da gezilecek çok yer olduğunu arkadaşlarımdan öğrendim ama 2 seferdir iş nedeniyle burada bulunduğumdan fırsatım olmadı. Umarım bir daha ki sefere fırsat bulurum.

İsfahan çok eski bir şehir. Çok uzun yıllar Safevi Devleti'ne başkentlik etmiş. Sonra Pers İmparatorluğu'na da başkentlik yapmış ama en büyük gelişmeyi Selçuklu Hükümdarı Tuğrul Bey zamanında yaşamış. Şehirde çok iyi korunmuş tarihi eserler var. Zayende Nehri üzerindeki Siose Pol'a hayran kaldım. Çok güzel bir köprü. Anlattıklarına göre Safeviler döneminden kalan 800 senelik bir köprü. Birkaç fotoğrafını çektim ama ya ben beceremedim ya da Blackberry harbiden dandik çekiyor fotoları. Kötü çıktı. Yine de bir ara ekleyeceğim bu köprünün gece görüntüsünü.Nakşi Cihan Meydanı ve Ali Kapı Sarayı da son derece güzel yerler. Bunların içinden-önünden araba ile geçtim, gezme ve inceleme imkanım kalmadı ama gerçekten etkilendim. özellikle Nakşi Cihan Meydanı'ndan. İnanılmaz büyük bir meydan. İsfahan'da KEWSAR HOTEL'i tavsiye ediyorum. Zayende Nehri'nin hemen yanında, hele bir de nehre bakan odalardan birinde kalırsanız gerçekten enfes bir gece manzarası var. Bu otelin gecelik ücreti de 85 Dolar. Yalnız şimdi aklıma geldi, bizim acenta bizim için özel indirim aldı bu otellerden, demek ki söylediğim fiyatlara mantık olarak 30-40 Dolar eklemeniz lazım (Türkiye'de böyledir çünkü, genelde şirket indirimi 30% kadardır).

Borujerd şehrine bu şehirden adını alan bir tekstil fabrikasını ziyaret için gittik. Ancak kendimi Fransa, Almanya'da yemyeşil vadilerin, karlı dağların arasında gidiyor gibi hissettim. Çok güzel bir şehir. Ve ne yazık ki sadece arabanın içinden ve uzaktan şehri ve etrafını izleyebildim. Umarım bir daha ki sefere boş zamanım olur ve bu güzellikleri keşfedebilirim. Borujerd'de şehirde kalmadık ama bizim eski Sümerbank benzeri dev fabrikanın misafirhanesinde kaldık, ağaçlar içerisinde şahane bir misafirhaneydi, sabah kuş sesleri arasında uyandık ve şahane bir manzaraya bakarak son yıllarda yediğim en güzel peyniri, en güzel tereyağını, en güzel balı, en güzel karpuzu yedim. Çay çok kötüydü (zaten bizdeki gibi çay demleyip içmiyorlar pek)ama değerdi.

Şimdilik aklımdakiler bunlar. Umarım gitmek isteyene ya da İranla ilgili bir şeyler öğrenmek isteyene biraz olsun faydası olur yazdıklarımın.

[Myshkin]

Güzel yazı, tek seferde okuttu kendini +rep

Bir de bir şey sormak istiyorum. Çoğu din bilimci(?)nin görüşüne göre estetik günah. İran gibi bir ülkede karşı çıkmıyorlar mı estetik olayına, kaza gibi sebeplerden dolayı zorunlu değil de güzellik için yapılıyorsa?

[Roqq]

İranlı kadınları hiç böyle bilmezdim. Aklımdaki İran modeli değişti resmen.

[escape]

iranlı kadınlar taştır

[TD)Pentagram]

abi sanayi bakanın ucağı ile resmi ziyarete gitmiş gibi olmuşsun öyle bi hava hissettim

[fede]

çetinabiden irana karşı daha sert bir yazı beklerdim. olmamış böyle iranı övüyor gibi olmul

[cetoritto]

:) Dedim ya dostum, İran konusunda burada ve dünyada çizilen portre ile benim gördüğüm çok farklı. Ülkede halen teokrasi hakim ama gördüğüm kadarıyla gençlerin arasında dinsizlik yaygın, gençlerin devrim muhafızlarını sallamadan giyim-kuşamlarının oranın şartlarına göre DEVRİM denebilecek şekilde olması burada tepedekilerle tabandakiler arasında çok ciddi uçurum olduğunu düşündürdü bana. Mollalar diye tabir ettiğimiz yönetimin sahibi olanlar mutlak kontrole sahip ama insanların, özellikle gençlerin ve daha da özelinde genç kadınların giyim kuşamlarının aslında ciddi bir başkaldırı olduğunu düşünüyorum. İranlı arkadaşlarım da zaten benim bu şekilde düşünmeme neden olacak şeyler söylediler ve anlattılar. Baskının olduğu yerde herşey geri tepmez mi aten? Anladığım kadarıyla mollalar devlet yönetimine 4 elle sarılmışlar, halkın yaptığına-ettiğine karışmaktan sanırım çekiniyorlar. Bir nev-i alan paylaşımı yapılmış sanki: "siz nispeten özgür giyinin,kuşanın,ameliyat olun,gezin,tozun ama bizim yönetimimize karşı çıkmayın" gibi sanki sessiz ve yazısız oluşmuş bir anlaşma.

[fede]

iranlılar bizden daha zeki zaten. olması gereken o. yüzlerce yıl başkarlı yönetsin ülkeni yine de kültürünü koru. adamlar başarmış

[ahmedinejad]

http://3.bp.blogspot.com/-1cY4Q_zPSAM/TxrTHHZQisI/AAAAAAAABd0/Vl7qcShDCRk/s1600/iran.jpg

[fede]

:):):):):

[roket adam]

eline sağlık, güzel yazı olmuş

[cetoritto]

eyvallah dostlar.

[reyou]

internetten bahset aga,

en son kendi lan larini kurcakti adamlar, bi gelisme varmi?

[aquila]

eline saglik, guzel yazi olmus.

[cihant]

yazı güzel olmuş eline sağlık.yalnız geceliği 100-130 dolareslik otelleri önermişsin ama bizim gibi fakir öğrenci tayfasına fazla burjuva gelir onlar,biraz daha varoşunu anlataydın keşke :(

[TD)Pentagram]

senin gibi fakir öğrenci anca şehirden şehire gider gezmeye zaten.ne işin var iranda fakir öğrenci seni

[cihant]

yok yaw daha önce yurtdışına çıktım ama baba sponsorluğunda tabi sdfgas. öğrencilik de yeni bitti aslında ama hala o fakir psikolojisi devam ediyor

[Trias]

Bilgiler için teşekkürler, güzel yazı olmuş.

Arabistan ülkelerinde namaz vakti sokaktaki insanlar polis zoru ile camiye götürülüyormuş, iranda da böyle bir durum var mı?

Asgari ücret ile geçinebiliyorlar mı?


Not: "Türkiye malezya olmayacak" döneminde , malezyaya gitmiştim. Döndüğümde "türkiye malezya olsun" diyordum. aynı durum herhalde.

[reyou]

abi siz sokak yasami ile turist yasamini karistiriyorsunuz sanirim.

ona bakarsaniz disardan gelen avrupalilarda bodrumu, antaylayi gorup cukleri dusuyo dsfsdfsdf

[dasaaa]

burada bi iranlı ile konuşuyorum..
-evli misin?
+evet
-eşin de iranlı.
+yok allah korusun
-nası be? nereli ki?
+türk işte
-o_O
+iranlı olsa yurtdışına şirketle gidemem ben
-neden be?
+gider gitmez başkasına gider de ondan, neden olacak?
-you gotta be kidding doc!11
+siz iranı çok yanlış biliyorsunuz...
-...
+misal -adını hatırlayamıyorum- bi yer var. orası çok dincidir.. paran varsa 3aylık, yoksa 1günlük nikahını kıyarsın. yedirir içirirsin tabii hatunu. siz türkler hâlâ "gecelik kaç para?" muhabbetinde kalmışsınız.
-O_O
+isfahan çok dinci değildir mesela.. ondan dolayı namusludur. kıza falan takılan olursa canını yakarlar.
-the fuck is this shit!!!
+abi iran öle..

sonrasında başka iranlılara teyid ettirilir bunlar. tahran'da meydanın güneyi mi ne çağdaşmış, kuzeyi kapalımıymış.. neydi o yahu? "meydanın bi tarafına gidin, diğer tarafında görecek bişi de yok zaten." diyorlardı hatırlamıyorum.

Roqq said:

İranlı kadınları hiç böyle bilmezdim. Aklımdaki İran modeli değişti resmen.

[reyou]

ben bu topikte tarafimi belirliyim bastan,
tasla insanlarini oldurulebilen bir toplumu gidip gormesemde gozu kapali elestiririm arkadas.


simdi onlar dusunsun.

[dasaaa]

abi taşla recm falan aslında güzel bir "ayıklama" yöntemi deniliyor.

belli bölgelerde güç gösterisi işte. gariban birisini arada aşırı güce maruz bırakıyorsun. herkes mutlu oluyor.

ülkeden beyin göçü çok fazlaymış yalnız.

[Roqq]

Ne ilginç yermiş lan sdfsdf.

Doğru aslında turist gözüyle pek anlaşılmaz. Tanımak lazım.

[dasaaa]

paşaportumu alayım, bi haftasonu kaçıcam. sonrasında daha uzun süreli de kaçarım arada. ha bu arada giden herkesin dediği iki şey var.
1.güvenli
2.askeri ve devlet binalarının yanında iseniz, sakın, sakın foto çekmeyin.


Esas önemli Soru şudur
adamlara giriş çıkış yapmak pasaportta sorun çıkartıyor mu başka yerlerde?

[Roqq]

Fotoğrafa tepki vermeleri çok anlamsızmış ya.