İsveç-Norveç-Hollanda yaşama - Para-acil

[Sotto]

Rewendor said:

House mouse falan inanmayın, şimdiye kadar bin defa kayalara gelmişti house gerçek olsa :)

Orası kesin:)...

Norveç, İsveç gibi vergim bana dönsün bütün paramı vermeye razıyım ben vergiye, Penth'in dediği gibi...

[roket adam]

Oha yalnız, Norveç'in bu derece pahalı olduğunu bilmiyordum ben. Çok çok abartıymış ya, bi BigMac'e 18 euro ne demek. Oha.

[Sotto]

Zaten en pahalı olmada ilk 3'te sanırım, 1 bile olabilir, ama yeni yapılan bir araştırmaya göre (İsviçreli bilimadamları) en refah (yaşanılabilitesi en yüksek) ülke seçilmişti aynı zamanda, öyle bir yer işte...
Şimdi bana gelipte neden çok intihar var ama demeyin...

[Rewendor]

"roket adam" said:

Oha yalnız, Norveç'in bu derece pahalı olduğunu bilmiyordum ben. Çok çok abartıymış ya, bi BigMac'e 18 euro ne demek. Oha.

Ülkeden ülkeye bayağı farkediyor, İsviçre'de normal bir menü 23 euro mcdonaldsta, big mac daha da 27 falandır heralde.

Sotto said:

Zaten en pahalı olmada ilk 3'te sanırım, 1 bile olabilir, ama yeni yapılan bir araştırmaya göre (İsviçreli bilimadamları) en refah (yaşanılabilitesi en yüksek) ülke seçilmişti aynı zamanda, öyle bir yer işte...
Şimdi bana gelipte neden çok intihar var ama demeyin...

aynı zamanda suçun neredeyse en az olduğu ama intihara meyilin en fazla olduğu ülkeler iskandinav ülkeleri, artık fazla refahtan mı dersiniz, soğuk insan ilişkilerinden mi, güneş görmemenin depresifliği mi bilmem de :)

[roket adam]

Hatta yeri gelmişken paylaşayım: http://en.wikipedia.org/wiki/Big_Mac_Index
Bu tek bigmac fiyatını gösteriyor tabii.

İntihara meyilin de tamamen iklimden kaynaklandığını düşünüyorum ben. Işık terapisi gibi manyak tedaviler uygulamak zorunda kalıyor adamlar dopamin & seratonin salgılanmasını artırmak için, o kadar güneş yok ki. aha o da bu http://en.wikipedia.org/wiki/Light_therapy

[Penthesilea]

gunesin cok etkisi var ya. seattle'da da hic gunes yok mesela 1 ay gibi bi sure sonra ilk defa bugun gunes acti cocuklar gibi senim su an. herkeste D vitamini eksikligi var bunyeler cokuk falan. grunge bosuna burdan cikmamis.

refahin da cok etkisi var bi de ya. insanlar asiri rahat yasiyor, 3 ay mc donalds da calisip 3 ay dunyayi gezen insanlarla tanistim mesela isvec'te. bi amac, kavga dovus olmayinca yoklukta buluyor bence insanlar kendilerini.

[Korax]

Abi simdiye kadar acilan en sacma iskandinavya konusu budur heralde. 4 sayfa boyunca elle tutulur 2-3 biseyden baska bisey yazan olmamis. Hepsine tek tek cevap vereyim.

Öncelikle gidecek arkadas hangi sehirde yasayacak? Genel olarak kiralar stockholmde inanilmaz pahali. Göteborg kismen daha ucuz. Malmöde yasanmaz. Uppsala iyi, Umeå iyi(kuzeyde olmasina ragmen).

Burada kira ve ev satinalma olaylari cok farkli bi sistemde oldugu icin olay biraz karisik. Stockholmde sehirin göbeginde bi ev istiyosaniz 800-900 euro enaz kirayi gözden cikarin. Merkez denilen yerde iste, ana metro istasyonundan 5-6 duraga kadar heryer merkez sayilabilir. Genelde evlerin kirasi metro/tren istasyonuna yakinlik, yenilik, buyukluk vs. gibi seylere göre artiyo. Netekim ben sehir merkezine 10 durak biyerde yasiyodum gecen sene 500 euro kira öduyodum, bide ev arkadasim vardi 250 euro'ya geliyodu kira. Su kiraya dahil olur genelde, isvecte su bedava zaten. 15 euro internet(100/100), elektrik 3 ayda bir geliyodu ortalama 60 euro falan gelmisti 3 aylik. Isitmada genelde kiraya dahil olur, egerki merkezi sisteme bagli olmayan bi villada falan oturmuyosaniz.

Sacma hesaplar yapmayin sadece internetten fiyatlara bakarak. Neyi nereden alacaginizi bilirseniz hayat burda da ucuz. Yani ben partiyle falan filanla 600-700 euroya gecindigimi hatirliyorum. Tek yasayacaksaniz belki baya bi zor gecinirsiniz 700 euroya. Ama hesabini bilen birisi gayet 1000 euroya gecinebilir burda. Gidip hemköp, ica gibi(buranin migros'u vs.) marketlerden alisveris yaparsaniz, bi domatesin kilosunu 3 euroya alirsiniz. Ama göcmenlerin yasadigi yerlerdeki buyuk turk marketleri, veya göcmen marketi deyim, bu tarz yerlerden alisveris yaparsaniz hem aradiginiz herseyi bulursunuz hemde hemen hemen turkiye fiyatina yakin bi fiyata alirsiniz. Bi kilo domates 1 euro mesela oralarda. Ben genelde ayda veya 2-3 haftada bir buralara gidip yukluce alisverisimi yapip gidiyodum. Yemek falan yapmayida ögrenmistim, paso kendi kendime yemek yapiyodum evde yiyodum. Herseyimi ökuz gibi abanip aliyodum baya 100-150 euro bikere ayda. Baskada masrafim olmuyodu sonrasinda.

Disari ciktiginizda stureplan gibi bi biranin 20-25 euro tuttugu biyere gitmezseniz gece hayatinida ucuza getirebilirsiniz. Medborgarplatsende örnegin ojojoj diye biyer var turklerin, yine högbers diye biyer var ayni adamlarin. Bi bira 4-5 euro falan. Votka redbull desen 8-9 euro falan turkiye'den bile ucuza geliyo isin asli. Fridhemsplanda viper room diye biyer var, burasi dahada ucuk, sadece 18-19 yasindaki young swede'lerin takildigi salak biyer ama icmek inanilmaz ucuz. Saat 11 e kadar bira ve cider tarzi icecekler 1.8 euro. saat 11 den sonra 2.5 euro falan. Sirf sarhos olmak icin oraya gittigimiz gunler olurdu :) Giris icin vip kart lazim, ama cok zor bi olay degil edinmek.

Simdi stockholm baz alarak ufak bi hesap yapalim. Tek basina yasayacaksiniz diyelim.

500 euro ev kirasi
20 euro elektrik
25 euro internet
150 euro mutfak masrafi
70 euro aylik sinirsiz transport karti
Her haftasonu 1 kere ciksaniz ve her gece 30 euro civari harcasaniz 120 euro
Haftada 1 gun, gun icinde disari ciksaniz, biyerde arkadasinizla cay kahve icseniz yemek yeseniz, her cikisiniza ortalama 20 euro desek 80 euroda bu eder ayda.
Eder size 965 euro para. Ortalama 1000 euro diyelim iste. Extra gidip iphone alcam, bilgisayar alcam diye taksit falan cikarmazsaniz basiniza, ortalama gecinme sartlari icin bu para yeterli.

Netekim herhafta sonu disari cikamazsiniz, cok saglam bi ortaminiz yoksa.

Gun icinde yiyeceginiz yemekleri lunch veren yerlerde yerseniz, baya ucuza ve lezize gelir. Saat 10-15 arasinda 7-10 euro arasi bi ucrete, salata bar + icecek + ana yemek gibi bi yemek yiyebilirsiniz gayet. Bu fiyata acik bufe yerlerde bulmaniz mumkun stockholmde, alternatif cok.

Stockholm degilde daha ufak biyerde yasarsaniz, mesela uppsala olur, umeå olur, göteborg olur, masraflar baya baya duser. Suan umeå'da yasiyorum ben, oturdugumuz ev merkezin merkezinin merkezi falan, yani ötesini dusunemiom artik, ana otobus istasyonuna 50 metre falan var yada yok. Verdigimiz kira 730 euro, ev 85 metrekare, 3 oda, 2 extradan elbise odasi var. Yeni bina bide. Bu durumda otobus karti bile kullanmiyorum, heryere yuruyerek gidebildigim icin. Transportation cok daha ucuz, aylik otobus karti 40 euro falan burada. Belirli marketler var yine, stockholmdeki gibi hersey olmasada, temel ihtiyaclari karsilayacak hersey var turkiyeden. Hayat sikici degil, cok guzel bi ortam var, insanlar cok daha kibar ve sicakkanlilar. Parti icin asiri fazla yer yok stockholm gibi, ama yeteri kadar eglenebilecegin kadar gayet guzel yerler var.

Aklima gelenler simdilik bukadar, yazilanlar icin cevap vereyim tek tek.

Suark said:

Water (0.33 liter bottle) 3.28 €
Imported Beer (0.33 liter bottle) 5.75 €

abi kimse su içmezki burda lol

Isvecte cesme suyu coook temiz ve leziz. Isvecin hemen heryerinde böyle, tuvaletten falan su icilebilir. Discoda veya pubda herhangi biyerde gidip su isteyebilirsiniz bardan, ucretsizdir. Suya para verip almak cok sacma bisey zaten, hic ihtiyacim olmadi simdiye kadar gidip marketten su satin almak.

barbu said:

yabancılara daha pahalıya satma gibi bir eğilim var heryerinde dünyanın.

bence gene de sana 2k+ ya patlar.

Yanlis, burada ev satin alma sistemi cok farkli, en yuksek teklifi veren aliyo. Isvecli veya avrupali olan degil, ayrimcilik yok herhangi bi konuda.

paspatur said:

kira dahil 1000 veya 1500 euroya falan hayatta geçinemezsin.
özellikle yiyecek içecek TR nin iki üç katı. Kiralar zaten söylenmiş.

2000 - 2500 euro civarı

Yukarda yasam icin sartlari masraflari acikladim, icinde yasamadiginiz ve bulunmadiginiz yer icin bukadar kesin konusarak diger insanlari da yaniltmayin.

Suark said:

hm, peki et,sebze, elektrik su ısınma bunun gibi fiyatlar ne durumda?
Norveç çok pahalı diyorlar, normal bir yaşantı ayda 4000 euro falan tüketir mi ki?

Abi söylemeyi unutmusum buarada. Oslo dunyanin en pahali sehri. Cok guzel para kazaniyosun evet, sartlar guzel ama inanilmaz pahali. Sehir merkezine 15 dakika turume mesafesinde bi evde 5 kiz arkadasim kaliyo ve 2500 euro! kira öduyolardi. Kisi basi 500 euro. Kizlarda restoranda falan filan salak sulak islerle calisarak ortalama 2000-2500 euro arasinda maas aliyolar. Transport pahali, yiyecek icecek pahali. Icki pahali. Disari cikmak ve parti durumlari pahali. Hersey pahali. En sikko sallama cay bile 30 kron falan biyerde ki 30 x 2.2 dersek 6.6 lira ediyo yani. Bi paket sigara 20 lira falan. Isvecin direk 2 kati olarak hesaplayin. Ama ucu ucuna gecinirsiniz yani, cok pahali. Guzel bi meslegin varsa, cok saglam para kazanabilirsin netekim. Eski norvecli kiz arkadasimin abisi bilgisayar muhendisiydi, tam olarak ne uzerine calisiyodu bilmiyorum ama yillik geliri 1 milyon dolar falandi. Ayin 3 haftasi ulke disinda, cin singapur hong kong falan surekli geziniyodu biyerlere.


Buarada hollanda da falan yasarsaniz, turk bakkallari falanlar filanlar cok ucuz yiyecek acisindan. Kebap lahmacun döner vari seylerde ucuz buralardan. Evide bulursaniz masrafiniz baya bi duser aslinda.

Isvecteki ev mantalitesini anlamaniz lazim bide kira olayini tam olarak degerlendirebilmek icin.

Ev sahibi olan, kafasina göre evi kiraya veremez. Bu islerin devlet tarafindan belirlenmis standartlari var. Evlerin sahibi genelde buyuk sirketler(svenska lägenheter, förvaltaren vs.). Evleri bu sirketlerden kiraliyosunuz, netekim bu adamlara gidip "selam bilader ev varmis sizde kiralayin" diye alamiyosunuz.

Her bölgenin kommun'u(belediye) uzerinden veyahut o bölgede yapilabiliyosa saydigim sirketler uzerinden ev sirasina giriyosunuz. Boktan olan bölgelerde ortalama 6 ay 1 yil icerisinde ev sirasi size gelir. Ama eger stockholmun merkezinde bi ev istiyosaniz o evlerin sirasi size asla gelmez, cunku isvecliler cocuklari dogar dogmaz isimlerini o civarlardaki evlerin sirasina yazdirirlar. Dolayisiyla o civarlardaki evlerin sira bekleme suresi 15-20 yil kadardir.Sirada bekleme suresi olarak 7-8 euro gibi aylik bi ucret oduyosunuz. Bazi yerlerde söyle bi sistemde var; sirada kaldiginiz gun kadar puaniniz oluyo. Cikan evlerinde puanina göre talip olma sansiniz oluyo. Bi ev bosaliyo, evin puani 2500, sizin puaniniz 2000, sira sizde bile olsa o eve talip olamiyosunuz, puani 4000 olan biri, sirasi sizden önceyse evi alabilir vs. sistem biraz karisik ama aslinda basit. Iste olay kommun'e göre degisiyo.

Bu tarz kiralanan evlere 1 el kontrat ile alinmis ev deniyo. Yani o ev sizin gibi bisey, evin planini degistirmediginiz surece, izin alip evin icine istediginizi yapabilirsiniz. Kirasini ödediginiz surece ev hep sizin, apartmanda cok buyuk bi olay yapmadiginiz surece evden falan cikaramazlar. Bu tarz evlerin kiralarida normal oluyo, ucuk olmuyo. Yani hatirliyorum ilk geldigim yillarda kiz arkadasimla oturdugumuz evin kirasi sadece 360 euro idi ve inanilmaz iyi biyerde oturuyoduk. Netekim kiz arkadasim 10 senedir ayni yerde oturdugu icin okadar ucuzdu kira. Suan 400 euro falan oldu sanirsam. Ama merkeze 10dk bi mesafede oturuyo.

Bide 2. el kontrat ile alinmis evler var. Diyelimki 1. el kontrat ile eve sahip olan kisi, 1 yilligina biyere tasinip hayatini orada surdurecek, ama ilerde belki geri dönecek, yada 1 yilligina tasiniyo sadece ve elindeki 1. el kontrat evi kaybetmek istemiyo. Bu durumda ilan veriyo, "1 yilligina x ulkesine yada sehrine tasinacagim, evimi kiraya vermek istiyorum" diye. Herhangi bir kisiye esyalari ile birlikte yada esyasiz evin kirasinin yasal olarak MAX %10 fazlasi fiyata evini kiraliyo. Bi kontrat yapiliyo yine, evin icinde su su esyalar benimdir, zararindan evi kiralayan kisi sorumludur gibi. Kendi tarafindanda "1 yildan önce dönmeyecegim, dönmeden x ay önce haber verecegim" gibisinden. Bu tarz bi kontratla 2. el evlerde kiralanabiliyo ama cok pratik bi cozum degil bana sorarsaniz. 1 yil sonra ne olacak?! olayiyla yasiyosunuz surekli, yeni ev bulmak, tasinmak falan bilemiyorum, zahmetli isler stockholm gibi yerde.

Birde illegal yollardan tanidiklar araciligiyla falan ev bulma olayi var, ki ozaman ev uzerinde hic bir hak iddia edemezsiniz. Adam istedigi zaman gelip evden sizi attirabilir. Istedigi fiyata kiraya verebilir evi size. Cok zor durumda kalip bu yola basvuranlar var tanidiklarim, hemen hemen hicbirinin iyi bi anisi yok, özellikle turklerle is yapiyosaniz, arkaniza dönup bakmadan kacin. Benim tavsiyem en iyisi bi ev arkadasi bulup evi paylasmak. Hem masraflar dusuyo, hemde rahat ediyosunuz insan yalnizlik cekmiyo.

Eklemek istedigim bisey var, isvecte evler cok kucuktur. Tek oda evlerde yasarlar tek basina yasayan isvecliler genelde. Amac masraf olmasin vs. diye. Biara öyle bi evde de yasadim, 260 euro kirasi vardi 35 metrekare biyerdi ve acaip pratikti aslinda. Hemde cok ucuzdu. Tabiki stockholmde degildi :)

Tavsiyem, isvec yasamak icin guzel biyer, neyi nereden alip, nasil gecineceginizi cözerseniz gayet tek basiniza 900-1000 euro arasi bi paraya gecinirsiniz zorlanmadan. Ama degermi derseniz, iyi cevreniz yoksa ve iyi arkadaslariniz yoksa, burada cok yalnizlik ceker, kisin gelmesiyle birlikte bunalima girip kendinizi öldurebilirsiniz. Gelecekseniz, saglam bi sebebiniz olsun, yada turkiyeden kacmaniz gerekiyo olsun. "Tayyip yönetiminden iyidir aga" diye rahatinizi bozup sacma bi bahane bulup gelirseniz, tayyibin kucagina kosa kosa dönersiniz :)

Hadi basarilar, varsa daha soru ekleyin.

[Korax]

Sotto said:

Zaten en pahalı olmada ilk 3'te sanırım, 1 bile olabilir, ama yeni yapılan bir araştırmaya göre (İsviçreli bilimadamları) en refah (yaşanılabilitesi en yüksek) ülke seçilmişti aynı zamanda, öyle bir yer işte...
Şimdi bana gelipte neden çok intihar var ama demeyin...

1. olmasi lazim, öyle hatirliyorum bende.

"roket adam" said:

Hatta yeri gelmişken paylaşayım: http://en.wikipedia.org/wiki/Big_Mac_Index
Bu tek bigmac fiyatını gösteriyor tabii.

İntihara meyilin de tamamen iklimden kaynaklandığını düşünüyorum ben. Işık terapisi gibi manyak tedaviler uygulamak zorunda kalıyor adamlar dopamin & seratonin salgılanmasını artırmak için, o kadar güneş yok ki. aha o da bu http://en.wikipedia.org/wiki/Light_therapy

Abi internetten bakip cidden burda fiyat karsilastirma muhabbeti yapmaniza gerek yok. Havaalani, tren istasyonu gibi yerlerde elbette daha pahali, dusunmeye bile gerek yok yani.

Intihara meyil olayi kasim ayindan subata kadar suruyo. Gunesi cok nadir goruyo insanlar. Gariplesiyolar, sogukkanli oluyolar. Is ev is ev is ev döngusu cildirtiyo insanlari. Haftasonlarini iple cekiyolar, cuma cumartesi evde oturana uzayli gibi bakiyolar, dogal olarak kendilerini alkol ve haftasonlari partilere veriyolar. Haftaici depresif modda devam ediyolar. Yalniz yasayan ve kimsesi olmayan insanda cok. Garip insanlarda var yani baya. Ama kuzeyde baya bi insanlar sicak, cok yalnizlik cekip kendini eve kapatan ruh hastasi olan isvecliler görmedim burda, hatta daha karanlik olmasina ragmen guzel arkadasliklar var. Ama stockholme falan giderseniz insanlar tamamen garip. Gecen kisi nasil gecirdim bilmiyorum, hayatimdan o 3 aylik kisim silinmis gibi, hicbisey hatirlamiyorum. Surekli sarhos gezdigim icinmi yoksa sebepsiz depresyondan 3 ay boyunca cikamadigim icinmi bilemiyorum.

Penthesilea said:

gunesin cok etkisi var ya. seattle'da da hic gunes yok mesela 1 ay gibi bi sure sonra ilk defa bugun gunes acti cocuklar gibi senim su an. herkeste D vitamini eksikligi var bunyeler cokuk falan. grunge bosuna burdan cikmamis.

refahin da cok etkisi var bi de ya. insanlar asiri rahat yasiyor, 3 ay mc donalds da calisip 3 ay dunyayi gezen insanlarla tanistim mesela isvec'te. bi amac, kavga dovus olmayinca yoklukta buluyor bence insanlar kendilerini.

Abi evet, kesinlikle. Yoklukta buluyolar kendilerini oyuzden surekli bi seyahat ve sicak biyerlere gitme muhabbeti var adamlarin kafasinda. Gunesin gercekten cok etkisi var, gunes gorunce disari cikip halay cekesim falan geliyo, acaip seviniyorum lan, harbi cok etkiliyo insani gunes.

[Sotto]

Bu arada alışveriş, market demişken ben oradayken millet haldur huldur Radmansgatan'daki bir yere gidiyordu adını hatırlayamadım şimdi..Sen daha iyi bilirsin..Lidl mıydı, daha ucuzu da vardır belki...Mesela ICA'lar da bile bulundakları yere göre değişiyor fiyatlar (Migroslar öyle mi acaba hiç bilmiyorum), en azından bizim oradaki monopoly'ydi direk, 2 katından satıyordu malları...

[Korax]

Bulundugu yere göre degisiyo evet, rådmansgatanda lidl olmasi lazim evet. Orasi ucuz oluyo, ica falan genelde cok kazik. Coop var, ama orasida kazik genelde yani böyle cok buyuk sehir disinda falan olan yerlerde ucuz oluyo genelde. Hem disarda oldugu icin hem toptan millet falan aldigi icin. Sehir ici falan evinin dibindeki yer herzaman luks mantalitesine girdigi icin herifler yuksek tutuyo fiyatlari. Rådmansgatanda zaten lidldan almasan icadan alcan, baska caren yok yani. Ha ama dersenki 8 istasyon giderim baska yerden alir gelirim, öyle yapcan ki ucuza gelsin yani, turk marketlerinden falan. Millet dedigin isveclilerdir abi bide, onlar zaten turk bakkalindan alisveris yapmazlar fazla, turk lover degillerse sdfs.

Bidaha iskandinavya konusu acan olursa aramadan, cidden dalarim.

[snarveien]

abi direk yer imi yaptım sticky falan da yapın bişey yapın adam deli gibi yazmış ne varsa ne yapmanız gerektiğini herşeyi yazmış

Korax ellerin dert görmesin