Holografik evren

[neutrino]

Haklısın eksikleri var elbette, üzerinde çalışılan bir şey haliyle. LHC bayağı bir sağlamlaştırdı ama standart modeli son zamanlarda. Özellikle higgs bozonunun bulunması bayağı ufuk açıcı oldu.

Ama iş küçücük atom altı parçacıklarla bitmiyor malesef, bir de gravity var tüm evrene hakim. Görelilikle kuantum mekaniğinin hala ayrı ayrı kabul görmesinin sebebi ikisinin de diğerinin alanında eksik kalması işte.

Şu aralar sicim kuramı var dişe dokunur olarak. Buna göre tüm parçacıkların aslında her biri birbirine özdeş sicimlerden oluştuğunu, farklı parçacık özelliklerinin bu sicimlerin farklı titreşim örüntülerinden kaynaklandığını öne sürüyor. Daha doğrusu parçacıkların bu titreşen sicimler olduğunu söylüyor.

Ancak sorun şurada ki, sicimleri tespit edebilmek için LHC benzeri bir makinenin yapılması gerekiyor. Ve bu sicimler o kadar ufak ki, tespit edebilmek için LHC teknolojisiyle makinenin galaksimiz büyüklüğünde olması ve her saniye dünyanın 10 yıllık enerji ihtiyacını kullanması gerekiyor.

Sanırım bazı şeylerin gerçekte neden öyle olduğunu hiç öğrenemeyeceğiz.

Yine de sicim teorisi doğruysa, bahsettiğin unified teori bu olabilir. Çünkü teorinin denklemleri, uygulandığı ölçeğe göre değişip görelilik ve kuantum mekaniğiyle aynı sonuçları veriyor.

[zeper]

LHC... Higgs... Standard model'i ispat etti sadece.o da %4 ü tüm evrenin. Stephan Hawking mesela 2 sene evvel CERN'e geldiğinde Higgs bulunduğunda konulma yapması istenmiş...ve adam "büyük bir şey dğeilki....orda evrenin %96sı dururken bunun büyük bir başarı olduğunu düşünümyorum" demiş konuşma sırasında=) tabi o da yanlış da...sonuçta %96 ne quantumla ne yerçekimiyle açıklanamıyor. Öyle olunca ister istemez ben Q.M. kafası gidemiyorum.


aslında Kara Madde araştırmaları-Standford başta sanırım-bu konuyla ilgili bir çok şeye ışık tutacak bir ispatlansa deneyle. Yine de ortada daha iyi bir teori yok o üzücü.

String Teori...hım. o teori aslında 5-6 sene nce rafa kalktı hatta uzun yıllar çalışmış proflar bile o konuyu içleri yanarak terk etmek zorunda kaldı. Sırf deney teknolojisi eksikliğinden dğeildir bence. teorik olarak da çok fazla arızası vardı.

[zeper]

bir de şöyle bir teori okumuştum geçen yıl,bayağı da tartışmıştık arkadaşlar.Simulasyon teorisi...ve bununla ilgili ciddi kafayı bozmuş bilimadamı var.string teoriyle bağdaştırılıyor


http://www.youtube.com/watch?v=GLvXaclRlHs




şu linkte güzel boş bir zamanda okumalık...

Orchestrated objective reduction

http://en.wikipedia.org/wiki/Orchestrated_objective_reduction

[Remus]

quantum mekaniğinde ilerlemek için yeni bir matematik sistemi kurmak gerekiyor. Etrafta uçuşan singularity'nin haddi hesabı yok. Birde bunların üzerine fantastik theoriler geliştiyorlar. Ama evrende singularity yok gibi duruyor.

[zeper]

...bu hızla ivmelenerek genişleyen bir evren,bir noktaya gidebilir.T=0K 'de tek bir singularity olduğunu düşünüyorum.

[neutrino]

String theory rafa kalktı demek ne derece doğru olur bilmiyorum. Üzerinde çalışmaktan vazgeçen insanlar varsa, bunlar experimental fizikçilerdir, teorinin fazladan boyutlara ihtiyaç duyuyor olmasından bahsediyorsun sanırım eksiklik olarak. Bu ne kadar eksiklik sayılır emin değilim, gözlenebilir değil sonuçta. Yok ya da var diyemeyiz.

Görünen maddenin evrenin %4ünü oluşturduğu kısmı da yine bizim bugün bildiğimiz ve kullandığımız eksik algımızdan kaynaklanıyor. Galaksilerin olması gerekenden daha hızlı dönmesi nedeniyle "karanlık madde" (yüzde 23) diye bir eklenti yapıldı tüm galaksi kütlelerine -ki dönüş hızları tutarlı olsun. Ancak bunun arkasında bizim düşündüğümüz gibi "hiçbir şeyle etkileşmeyen, gözlenemeyen bir madde" olmayabilir. Karadeliklerin henüz bilmediğimiz pek çok garip özelliği, kütleçekiminin de bilinmeyen yönleri var. Gözlem yeteneğimiz arttığında "karanlık madde" de tıpkı "eter" gibi rafa kalkabilir.

Kalan %73'lük karanlık enerji ise evrenin genişlemesi için gereken itici güçten geliyor. Bu da tıpkı karanlık madde gibi işte, evrenin oluşumuna ait gözlemlerimiz detaylandıkça (wmap gibi uydular sayesinde, kozmik mikrodalga fon ışınımı daha pek çok bilgi sağlayabilir) anlamlandırabileceğimiz bir konu bence.

Dolayısıyla evrenin sadece %4'ü madde, kalanını bilmiyoruz bile demek biraz sığ kalıyor bence.

[neutrino]

Remus said:

quantum mekaniğinde ilerlemek için yeni bir matematik sistemi kurmak gerekiyor. Etrafta uçuşan singularity'nin haddi hesabı yok. Birde bunların üzerine fantastik theoriler geliştiyorlar. Ama evrende singularity yok gibi duruyor.

(tu) singularity yetersiz denklemlerimizin bir sonucu işte. karadelik var diye evren yok olmuyor.

[Marty]

konuyla alakasiz olcak biraz,
gecen quantumla ilgili bi video vardi buralarda biyerde izledim, gozlemcinin etkisiyle ilgili. gozlemci varken normal fizik kurallarina gore sonuc verip, gozlemci yokken sacma sapan sonuc veren bi deneydi.
cok acaip sacma sapan birseydi, ama madem internetten izliyorum dogrudur dedim inandim. gercek mi lan o?

[zeper]

yok string teori rafa kalkması ve problemleri derken şundan bahsediyorum...

en en önemli sorun, background independence olayına sahip olamaması...yani zamana ve konuma bağlılık...theory of everything olması için bunun olmaması gerekiyor. background independence olması demek, içinde bulunduğu fiziksel koşullardan ayrı olarak inşaa edilmiş bir durum durumlar bütünü. mesela relativity b.independence dır çünkü zaman ve konuma bağlılık yok hangi referans noktasından baktığının da önemi yok. hatta quantumla relativity birleştirme çabalarının patladığı noktada bu. çünkü quantum direk konum ve zaman bağlıdır, ister posizyon uzayından bak ister momentum uzayından...her şekilde en azından zamana bağlı.

String teorideki boyut olayına gelince, evet 4 değil 11 boyut, birbiri içine girmiş, algılayamadığımız yüksek boyutlar..deneyle ispatlanmasından ziyade, o boyutların denkleme sokulmalarındaki neden, denklemin dengelenemiyor olmasıydı. bir nevi ekstra term eklendi. o yüzden bilimadamlarının çok saygısını görmedi. rafa kalktı dememin sebebi o. tutarlı değildi.

impossible değilde improbable diyim.

[zeper]

Marty said:

konuyla alakasiz olcak biraz,
gecen quantumla ilgili bi video vardi buralarda biyerde izledim, gozlemcinin etkisiyle ilgili. gozlemci varken normal fizik kurallarina gore sonuc verip, gozlemci yokken sacma sapan sonuc veren bi deneydi.
cok acaip sacma sapan birseydi, ama madem internetten izliyorum dogrudur dedim inandim. gercek mi lan o?

http://www.youtube.com/watch?v=DfPeprQ7oGc

şu mu?

[neutrino]

Marty said:

konuyla alakasiz olcak biraz,
gecen quantumla ilgili bi video vardi buralarda biyerde izledim, gozlemcinin etkisiyle ilgili. gozlemci varken normal fizik kurallarina gore sonuc verip, gozlemci yokken sacma sapan sonuc veren bi deneydi.
cok acaip sacma sapan birseydi, ama madem internetten izliyorum dogrudur dedim inandim. gercek mi lan o?

Gerçek abi, gözlem yapınca dalga fonksiyonu çöküyor, parçacıklar noktasal parçacık gibi davranıyor.

http://en.wikipedia.org/wiki/Double-slit_experiment

[zeper]

evet gerçek Schrödinger'in kedisini de bir araştır gene bu konuyla ilgili ilginçtir=)

[Marty]

evet bu. neden boyle oldugunu ogrenmek uzun surer heralde, allah mallah diyip gecicem izninizle.

[zeper]

uzun sürmez ya...bununla ilgili bayağı türkçe videolar var...anlamadığın yerler olursa sor,açıklayabildiğimiz kadar açıklarız.

türkçesi de burda o yukardaki videonun

çift yarık deneyi

http://www.youtube.com/watch?v=Hi8PSCZtyz8

[Marty]

problem ingilizce olmasi degil ki. problem kendisi sdf.

[zeper]

=) ehehe yok yani türkçe bazen daha rahat olabilirdi terminolojide falan...neyse

[samaella]

parçacıklar bildiğin piç ve zübbeler olm. Gözlem yapında taşak geçiyolar :D aynı anda iki yerde oluyorlar ölçemiyosun , buradaki parçacık marstaki parçacığa da bağlı aslında vs vs..

[stormeagle]

o gözlemci dediği alet nedir?

[neutrino]

Ne olursa, oradan parçacığın geçip geçmediğini algılayan ve sinyal üreten her şey, detektör, insan gözü vs sfsdf

[aquila]

gene cift yariga mi donduk.

[Cuce]

neutrino said:

Ne olursa, oradan parçacığın geçip geçmediğini algılayan ve sinyal üreten her şey, detektör, insan gözü vs sfsdf

yok ordaki fark süreci ve sonucu gözlemlemekle, sadece sonucu gözlemlemek arasında.

[stormeagle]

şimdi gözlendiğini bildiği zaman hareketleri mi değişiyor bunun? pis imana geldim

[aquila]

izlendigini anlayinca aglamaya basliyo.

[stormeagle]

voyeur falan denemişler mi

[Somon]

yani şimdi her hangi bir olaya gözlemci olarak dahil olmak birşeyleri değiştiriyor mu değiştirmiyor mu

yani yolda geçen bi adama tip tip baksak bu adamın evrenlerinde bir bozukluk uygulamış olur muyuz