ses fiziğinden anlayanlara

[moncici]

bir sorum olacak.
bir notaya bastığımda oluşan doğuşkanların fiziksel olarak nasıl oluştuğunu merak ediyorum. hani mesela 220hz'lik bir ses nasıl oluyor da 440hz, 660hz, 880hz gibi sesler veriyor? kulakla ilgili mi yoksa ses dalgalarıyla mı ilgili?

[Valeron]

sesin fiziği mi olur ya

[Suark]

ben şimdi tam anlamadım neyi sorduğunu ama,
Ses dalgasının fiziksel bi yapısı var,
o verdiğin frekanslar o yapıyla alakalı.HZ frekans denilen şey, tekrarlanma sıklığı, ki bu da 1/dalgaboyu (o 1 değişebiliyor da 1 aldım işte, aslında o 1 yerine dalganın hızı geliyor ama ses dalgası yavaş bişi ) demek.
Şimdi sen bu dalganın boyuyla oynarsan farklı frekansta sesler çıkar.

amaaaaaaa, sesin farklı olması için frekansın farklı olması yetmez, frekansın ufak bir rolü var seste zaten. Tekrarlanma sıklığı oda.

İkinci okuyuşta biraz bişiler anladım sanırım sorduğunla alakalı,
Ses titreşimden oluşuyor. İşte notaya bastığında belirli bir titreşim yayıyor o, onunda bi frekansı var işte. Ama sadece frekans değil olay.

[ShadowFury]

doğuşkan nedir?

[Somon]

ses ile ilgili eğer kulak ile ilgili olsaydı köpek ve insan arasında fark olmazdı istanbudlda oturuyorsan saati 100liradan ders verebilirim

[Dynun]

abi sesi ideal oluşturamıyosun sonuçta.
ses dalgaları için bi yere fiziksel bi enerji boşaltıyosun
uygulama noktası teorik bi nokta değil bi alan oluyo, merkezden dışa doğru sıfıra yaklaşan
absürd mü dedim

[moncici]

frekansın ne olduğunu biliyorum, sesin nasıl oluştuğunu da.
doğuşkan dediğim şeyler, örneğin ben 220hz'lik la notasına bastığımda, az da olsa duyulan diğer sesler. 440hz la, 660hz mi, 880hz la, do diyez falan diye gidiyor yani. hatta armoninin temelinde bu var. mesela la ile mi yani perfect fifth diye tabir edilen aralık uyumlu duyulur bu yüzden.

bu doğuşkan, selen ya da ingilizcesi harmonics olan sesler nasıl oluyor da duyuluyor yani merak ettiğim şey bu. ben 220hzlik bir ses yayıyorum işte ses dalgaları falan kaynaktan çıkıyor. üst üste mi biniyor yani de ben daha tiz bi ses duyuyorum falan.

[Suark]

E işte kendin söylemişsin :)
frekansları farklı sebep o.
Ama gerçekten sebep bu mu deneyebiliriz, toollar görmüştüm ben mouse la dalga boyunu ayarlayabildiğin, kesip biçebildiğin. Onunla manipule edebilirsin.
Ama bulamam diyorsan, Matlab çekelim birtane, kaydedelim bi DO. Sonra onun frekansıyla oynayalım bakalım si la mi verebilecek miyiz?

[Suark]

bitane tool var wav olarak kaydeden, onla kaydedip matlabde grafik aldırtalım.
bak merak ettim hakkaten, nası bişi çıkacak.


Ama matlabden önce çok rahat kullanılan toollar var ya

[xaty]

İkinci soruna cevap; tamamen ses dalgasıyla ilgili.

Elektrik ortamda dalga boyunu ayarlamak zor bir şey değil. Bir çok tool var. En basitinden sesin çıkışını yavaşlatarak veya hızlandırarak da dalga boyuyla oynayabilirsin.

Bulunduğun ortama da bağlı tabi, sen aletten DO sesini çıkarmasını beklerken, aletin bulunduğu ortamda hava yerine başka bir gaz varsa sesi farklı duyarsın. Ama bu yine ses dalgasıyla ilgili oluyor.

[moncici]

suark ben sesin frekansını değiştirmekten bahsetmiyorum. gitarda tek bir perdeye basıyorum diyelim başka hiçbir şeye basmıyorum. belli bir sürekliliği olan bir ses yayılıyor. işte bu sesin içinde üst notalar da duyuluyor.

vikipedi'den doğuşkanın tanımı: Bir sese ayırıcı özelliğini(adını) veren frekans, aslında, o sesin üstünde, onunla aynı anda tınlayan farklı seslere temel oluşturan en kalın sese aittir. Temel sesin üzerinde tınlayan bu seslere doğuşkanlar ya da armonikler denir.

şimdi ben telin uzunluğunu azaltmıyorum. sesin yayıldığı mekan da aynı. nasıl oluyor da bu şerrefsiz ince notalar duyuluyor merak ettiğim şey bu.

[ShadowFury]

Ses dalgaları tek bir genlikte lineer bir şekilde çıkmıyo, sinüs fonksiyonu gibi salınım yaparak değişiyo(basit şekilde ifade etmek gerekirse titreşiyo)
Ayrıca doğal bir sesi kullanıyosan(yapay bir kaynakla sabit frekanslı sinyal vermiyosan), sesi içeren dalgacıklar tek frekansa sahip değil, bir çok farklı frekanstaki dalgacıkların birbirinin üstüne binmeleriyle oluşuyo.
Tabi bu sorunu tam olarak açıklamıyo. Benim de müzikle filan pek işim olmadığından harmonik konusunu pek bilmiyorum.

http://en.wikipedia.org/wiki/Harmonic
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Moodswingerscale.svg/250px-Moodswingerscale.svg.png
Harmonik le ilgili şöyle bişeyler buldum ama burda da neden çıktığını anlatmamış sanki.

Benim konuyla ilgili anlamadığım şey:
Her frekanstan ses çıkıyo da sadece f,2f,3f,4f... frekanslarını mı seçici olarak algılıyoruz, yoksa bu frekanslardaki ses diğerlerinden daha baskın şekilde mi çıkıyo?

Diğer bir soru ise:
nota dediğimiz şey bu harmoniklerin üstüste binerek oluşturduğu, diğer bir deyişle gitarın teli titreştiğinde çıkan toplam ses mi, yoksa sadece "fundamental frequency" ye nota diyoruz da diğerleri eküri mi:P

/edit2: daha düzgün bi resim buldum
http://www.magneticsolutions.com.au/images/harmonics.png

[Ardeth]

alpar sevgen anlar

[zeper]

bu da sitesi
http://hbar.phys.boun.edu.tr/~sevgena/STS.230/

[Ardeth]

uğur güney de anlar ayrıca cevap verme olasılığı alpar sevgenden çok daha fazla heheh

[Suark]

moncici said:

suark ben sesin frekansını değiştirmekten bahsetmiyorum. gitarda tek bir perdeye basıyorum diyelim başka hiçbir şeye basmıyorum. belli bir sürekliliği olan bir ses yayılıyor. işte bu sesin içinde üst notalar da duyuluyor.

vikipedi'den doğuşkanın tanımı: Bir sese ayırıcı özelliğini(adını) veren frekans, aslında, o sesin üstünde, onunla aynı anda tınlayan farklı seslere temel oluşturan en kalın sese aittir. Temel sesin üzerinde tınlayan bu seslere doğuşkanlar ya da armonikler denir.

şimdi ben telin uzunluğunu azaltmıyorum. sesin yayıldığı mekan da aynı. nasıl oluyor da bu şerrefsiz ince notalar duyuluyor merak ettiğim şey bu.

tamam zaten sen tele bastın, o titreşmeye başladı. Başladığı andan son ana kadar enerji kaybederek titreşicek. Dolayısı ile yaydığı frekanslar farklı olacak.

Ses acaip bişi evet, ama en güzeli görsel olarak denemek. Al gitarı hocam, wav olarak kaydet sonra grafiğini çizdir.
Mis gibi