Karadelik-Yıldız İkili Sistemi-20 mart 2013

[zeper]

Karadeliğin etrafında dönüş süresi 2.4 saat olan bir yıldız keşfediliyor.İlk kez 2010 yılında bulunuyor bu binary,hem Japonya MAXI uydusu hem Nasa SWIFT uydusu tarafından.
Saatte 2,000,000 km demek oluyor yaklaşık,Bu aşağıdaki sitede yazar "düşünmesi bile başımı döndürdü demiş" aynen=)Linkte, yıldızın dönüş simulasyonunun videosu var.
İlginç olan başka bir şey ise, bu yıldız güneşin 4'te 1 i kütleye sahip.Ama teorik olarak karadeliğe bu kadar yakın bir
kırmızı cücenin oluşması imaknsızmış,nasıl ve neden bilmiyorum,şimdi bunun nedenini araştıracaklarmış

bence cool story bro.
http://apod.nasa.gov/apod/image/0607/rsoph_pparc_big.jpg



ing-kaynak

[fenn]

Karadelikle ilgili belgesel izledim iyi oldu üstüne. Samanyolununda göbeğinde karadelik varmış haberim yok daha bulunalı 2009-2010 gibi birşey

[fede]

ilginçmiş

[0ne]

şu karadeliklerden biride gelse yutsa bizi, görsek ne varmış içinde, daha iyi araştırsak falan..şans yokki...

[fenn]

Arkada kara delik resim çekip hava atsak!

[Ekmek]

Zaten karadeliklerin gerçekten var olduğuna dair en önemli kanıtlardan biri bir merkezin etrafında astronomik hızla hareket eden devasa yıldızlar.
Diyolar ki aga bunu yapsa yapsa karadelik yapar.
Ama hızlıymış şerefsiz.

[Ekmek]

fenn said:

Arkada kara delik resim çekip hava atsak!

Çekemezsin.

[Ekmek]

Çok eğlenceli bir insanım evet.

[barnacle]

bunları nasıl tespit ediyorlar? bu işin metodolojisi ne acaba merak ettim. nası bi veri alıyorlar ki simule edilebiliyor?

[fenn]

bence de

[chrome]

2 yıl önceki hikaye.. yutulacağı öngörüldü. konu kapandı.

[OwnageFactor]

Ekmek said:

Zaten karadeliklerin gerçekten var olduğuna dair en önemli kanıtlardan biri bir merkezin etrafında astronomik hızla hareket eden devasa yıldızlar.
Diyolar ki aga bunu yapsa yapsa karadelik yapar.
Ama hızlıymış şerefsiz.

Aynen , de o sadece karadelik değil.

Samanyolunun ortasındaki "Supermassive Black Hole" olarak sınıflandırılmış diye rastlamıstım bir belgeselde.

Bu yıldızların aşırı hızla etrafında döndükleri nokta da çok küçükmüş , kanıtlardan biri de bu. Hani cok geniş bi alanda olsa "orda cok saglam kütleli birşey var anasını aglatıyor oranın" derler de , bu nokta ufak oldugu icin "aga bu kesin karadelik" denmiş.

barnacle said:

bunları nasıl tespit ediyorlar? bu işin metodolojisi ne acaba merak ettim. nası bi veri alıyorlar ki simule edilebiliyor?

tam olarak açıklamicak ama yine bir belgeselde rastladığım birşeyi paylaşiyim ; bu galaksimizin ortasında ne var acaba diye araştırırken , aşırı yoğun gaz kütleleri nebulalar vs.. yüzünden net görüntü hiçbir şekilde alınamamış.

bir şekilde yıldızları görmeyi başarmışlar ısılarından galiba onu tam hatırlamıyorum. velhasıl ana fikir ; karadeliğin varlıgını , karadeliği bizzat görerek değil de , o çevreye etkisinden anlamışlar.

[kaisersoze]

barnacle said:

bunları nasıl tespit ediyorlar? bu işin metodolojisi ne acaba merak ettim. nası bi veri alıyorlar ki simule edilebiliyor?

evrendeki trilyonlarca yıldızdan birinin karadeliğe dönüşüp yanındakilerinde onun etrafında dönüyor olmasında bir gariplik yok. Zaten büyük ihtimalle o karadelik o kadar hızlı hareket eden bir yıldızı kendi içine çekemiyor bile olabilir. Hiçbirşeyin karadeliğin çekim gücünden çıkamayacağı/kaçamayacağı sanılıyordu ancak geçenlerde karadeliğin birinden dışarı fırlayan gök cisimleri olduğu tesbit edildi. Tabi çok büyük hızlarla.

Nasıl tesbit edildiğine gelince, her karadelik evrenin her köşesine ufak ufak radyasyon dalgaları yayar. Yayılan dalgaları tesbit edebiliyoruz, geldiği yere baktığımızda ise ışıma yapan bir yıldız görünmüyor. Demekki burada bir karadelik olmalı diyoruz ve alet edevatı oraya yönlendiriyoruz.

İşin ilginci artık karadeliklerinde kendi etraflarında döndüğü ortaya çıktı. Karadeliğin çekimine girmeden hemen önce devasa bir salınım yapan bazı yıldızlar, etki alanına girdikten sonra da bir süre x ışını yayıyorlar ancak bilim adamları gördü ki, 3 boyutlu sistemde ilk konumda yayılan ( x ekseni diyelim ) ışınlar karadeliğe girince y ve/veya z eksenine kayıyor.Yani sabit olarak ilerleyip karadeliğin içine girmiyor. Burdan da karadeliğinde dönüyor olaibleceği kuramı ortaya çıktı.

Samanyolu galaksisinde 73 tane karadelik tesbit edildi ve bunların karadelik olmaları yetmezmiş gibi dönerek ilerliyor ve büyüyor olması ayrı bir ürkütücü durum.

[Saeros]

Ekmek said:

fenn said:

Arkada kara delik resim çekip hava atsak!

Çekemezsin.

partilerde eğlence olmalısın

[Ekmek]

Bugün benle çok uğraşıyorsun suyun ısındı saeros ayağını denk al çok sinirliyim şu an.

[kek]

almazsa ne olur ?

abv sayfabaşı.

[Saeros]

Ekmek said:

Bugün benle çok uğraşıyorsun suyun ısındı saeros ayağını denk al çok sinirliyim şu an.

önce lafa bakarım adam mı diye sonra adama bakarım laf mı diye....

[zeper]

kaisersoze said:

Hiçbirşeyin karadeliğin çekim gücünden çıkamayacağı/kaçamayacağı sanılıyordu ancak geçenlerde karadeliğin birinden dışarı fırlayan gök cisimleri olduğu tesbit edildi. Tabi çok büyük hızlarla.

şunla ilgili link atabilr misin? merak ettim ya ilginçmiş.

[scorch]

fenn said:

Karadelikle ilgili belgesel izledim iyi oldu üstüne. Samanyolununda göbeğinde karadelik varmış haberim yok daha bulunalı 2009-2010 gibi birşey

http://www.youtube.com/watch?v=duoHtJpo4GY


bir de karadeliklerin varlığını bulmanın halen en etkili yollarından biri de ışıkları gözetlemek. kara delik bir yıldızın önünden geçtiğinde (baktığımız yöndeki) yıldızın ışınımında ani değişimlere sebep oluyor (güneş tutulması gibi) bu da orada ışığın bize geçmesini engelleyen birşey olduğunu anlayabiliyoruz.

[zeper]

Einstein's ring denilen şöyle bir şey oluşuyor.
http://jila.colorado.edu/~ajsh/insidebh/schwplain_135.jpg

[xieon]

benim bildiğim event-horizon diye bir nokta var o noktadan sonra karadeliğin çekim kuvveti ışık hızından bile fazla oluyor eğer bir madde bu noktaya yakınken hızla karadeliğin çevresinde dönüyorsa hızlanıp başka bir yöne fırlayabilir gibime geliyor. Bir ara böyle bir şey okumuştum belki de dediğiniz olay budur

[fenn]

Samanyolunun göbeğindeki karadelik yapıyor bunu. Yıldızların kimini yutarken kimini fırlatıyor diye okumuştum geçenlerde

[zeper]

evet öyle bir şeyi var,karadeliğin tam ortasından jetler çıkıyor(fıskiyeden çıkan su gibi)...bunlar enerji jetleri ve etrafındaki tozları( kozmolojik anlamda madde değil de toz deniyouzaydaki kalıntılara),o tozları savuruyormuş ama asıl merak ettiğim büyük kütleli bir obje o event-horizon denilen yerden kaçabilir mi?Neyse ben bunu bir araştıryım.

[xieon]

düz mantıkla düşününce tam event horizonda ışık hızıyla karadelikten kaçmaya çalışırsanız sabit kalırsın. biraz daha uzağında olsan kaçarsın birazcık daha icinde olsa karadeliğe sürüklenmeye devam edersin

[Daesu]

bu karadeliklerin "delik" olmadıgını acıklamadılarmı 6-7 sene önce. wonders of the universe serisindede anlatıyordu hatta. ordaki bilgiye göre içinden birşeylerin cıkamsı ilginçmiş.