Mantık,Doğru..nedir bunlar?

[^^ShadowSong^^]

Birkaç gündür anlamaya çalışıyorum bu kavramları ama bir sonuca varamadım.

Algı bizde düşünceler oluşturur,düşünceler arasından seçim yaparız duygu gibi ekfaktörlerle.Verdiğimiz karar "bizce mantıklıdır".

Buradan hareketle,mantık kişisel bir kavrammıdır?
forumdan bir arkadaşla bunu tartıştık pmden bir süre,o kişiselliğini savundu mesela.

Ama kişisel olan bir mantık,nasıl genel mantığa,doğrulara ulaşabilir?
Adam öldürmek kötüdür birçok sebepten ötürü;bu genel bir doğrudur,adam öldürmek mantıksızdır yani.
Ama öte yandan adam öldürme hakkını kendinde gören insanlarda vardır?Mesela birisi hayatta hiçbirşeye sahip olamamıştır,kendince hayattan intikam alıyordur,adam öldürmek ona mantıklı gelir.Ama gerçekte mantıklı değildi hani?
Kişisel ve genel kavramları ayrı mı?

Acaba bunun temel sebebi felsefe kitaplarında anlatıldığı gibi 2 tip insan vardır;1i günlük düşünen,diğeri haftalık düşünen insan;2side kendini mantıklı bulur;ama günlük düşünen insan duygular/yaşanmışlıklar önplanda karar verir,halbuki haftalarca düşünen bir insan tarafsızca her türlü düşünceyi teraziye koyar,doğru kararı bulur.

Hatta dahada açık yazıyim bu konudaki asıl araştırma nedenimi,bazılarınızın bildiği üzere takıntılarım vardı,beni en çok uğraştıran,düşündürttüren truman showdu.Böyle bir şov ada varken neden istanbulda yapılsın daha fazla milyardolarlar harcansın derdim mesela kendime,e bunada mantık görecelidir,adamın trilyondoları vardır istanbulda yaparım şovu diyerek harcar diyenler oldu.Ama öte yandan ben haftalarca bu konunun sırf ada/istsini değil herşeyini düşündüm diyince,truman show neden dünyada olamazını sayınca,bana hakverdi bu kişiler,genel doğru olarak gördüler,oysaki bence para olayıda genel doğruydu?

Burada anlayamadığım şey ne?Kişisel mantıklar yanıltıcı olabilir,tamam anlamam gereken şey bu,adam bu yada benzeri şov için adada 2 milyar dolarlık iş yerine 10milyar dolar harcayabilir istanbulda yapıcam diye,kendisine göre mantıklı gelebilir bu?ama kendisine göre mantıklı gelmesi bunu mantıklı,doğru yapar mı?ve kişisel mantıktan bahsedilen ortamda,sıvı almazsak ölürüz gibi genel doğrulara nasıl ulaşılabilir,nasıl tarafsızca yaklaşılabilir?yada ben bu şovun olabiliritesi hakkında çok araştırdım,okudum,ve olamaz dersem,bunu genel mantıkta sayabilirmiyim?

ps:uzun bir anlatım oldu kusura bakmayın,kafamın karmaşıklığı anlatamımada yansıdı sanırım,birde kafamdakileri aktarabilmek adına örneklendirmeyi bol tutmaya çalıştım.

[^^ShadowSong^^]

tamamdır,bir arkadaş sağolsun cevaplar bulabildim,konu silinebilir,kusura bakmayın yer işgali için.p

[Cons]

estafurullah bizim bilim tayfası tartışır yarın.

[kitana]

i am turly sory for your lots

[Xenocide]

abi cevabı bizede söylede bizde aydınlanalım:D

[^^ShadowSong^^]

Peki tartışma devam etsin,değişik görüşlerde görelim hemde anlamadığım birkaç şeyi daha öğrenirim.
Ben arkadaşın yönlendirmesiyle okuduğum kaynakta şu ibareyle karşılaştım;

Akıl,algı,düşünce,mantık ve hafıza arasında koordinasyonu sağlar.Bir görevi de seçiciliktir.Doğruyu-yanlışı seçmemizi sağlar.Ayrıca öğrenme ve öğretme işinin yapıldığı yerdir.

Mantık,akıldan gelen bilgilerin davranış olarak sergilenmeden önce kararın verildiği yerdir.İnsanlarda uygulanması gereken birden fazla alternatif davranış arasında karşılaştırma yapar ve en doğru olanını uygular.Ayrıca insanlarda sorgulama görevini de üstlenir.


Yani düzenek şu;
Algı/Düşünce->(ekfaktör;duygu)->Mantık/Hareket->Doğru/Yanlış

Bir algıdan yola çıkarız,o algı bize o anlık mantıklı gelebilir,ve harekete geçeriz,bunun doğru/yanlışlığıysa daha uzun bir süreçte açığa çıkar.
Mesela adam öldürmeyi ele alalım.Adam öldürmek bana mantıksız gelir,bir başkasına göre mantıklı gelebilir;adam hayatta birşeye sahip olamamıştır,adam öldürmeyi seçebilir,ve kendini bu noktada haklı görebilir.Öte yandan başkası,başkasının canını alma hakkını kendinde görmez.2 tarafta mantıklıdır kendine göre,
Ama bunlardan sadece 1 tanesi doğrudur;onada "bence" şöyle ulaşırız;büyük resme bakarız,birsürü değişik koşul düşünürüz ve bunun sonucunda doğruya varabiliriz,mesela adam öldüren biri ben kendime göre mantıklıyım dersede cezayı yer mahkemede,çünkü büyük resimde haksızdır,yanlıştır.


yani en azından ben böyle yorumladım,yanlız "algısal mantık" hakkında hiçbirşey bulamadım,halk arasında algısal mantık ibaresinin kullanımı sanırım bu adam öldürmekte kendine haklı/haksız bulmak,yani herkesin algısı değişiktirden kullanılıyor,ama burada duygusal mantık denmesi daha mantıklı olmazmıydı ya?üff.:/

[maelstrom]

yanlıştır değil, etik değildir.

ayrıca mantığın özü doğru ve yanlış olmakta değil. doğru ve yanlış sadece birer sonuçtur varılan.

[GERGE]

Hegel -> Mantık Bilimi

Oku.

[Fortuna]

Mantığın Çift taraflı olduğu doğru ama artık günümüze kadar oluşmuş "toplum bilinci" diyebilceğimiz bir genel doğru/yanlışlar anlayışı var.Bu anlayışın kendisinin doğruluğu tartışılır tabii.

Orda adam doğru demiş sen mantık ile bir eylem yapmaya karar veriyorsun ve eylem gerçekleştiğinde ortaya çıkan sonuçları duygularının, kişisel değerlerinin ve gene ilk başta yürüttüğün mantık çerçevesinde yorumlayarak doğrudur yada yanlıştır diyorsun.Senin yaptığın bu tespit,hiçbir zaman tam doğru veya yanlış olmaz.Doğru ve yanlış kavramları (tıpkı iyi ve kötü gibi) birçok konuda belirsizdir.

Yani,sadece siyah ve sadece beyaz olan çok az şey vardır.Gri olan herşey yoruma açıktır.Gri olan hiçbirşey konusunda kesin doğru yada yanlış diyemezsin.Sen dersin ama evrensel olarak doğruluğu/yanlışlığı ilerleyen zaman içerisinde ortaya çıkar veya belki hiç çıkmaz :)

Ayrıca birşeyin mantıklı olması ile doğru olması arasında fark vardır.Amaca doğru uygulanan her eylem,amaca yaklaştırıyorsa mantıklıdır.Yani seri katil olmak isteyen birisi silah alıyorsa bu davranış mantıklıdır,ama doğru değildir.

[EagleEye]

said:

Ayrıca birşeyin mantıklı olması ile doğru olması arasında fark vardır.Amaca doğru uygulanan her eylem,amaca yaklaştırıyorsa mantıklıdır.Yani seri katil olmak isteyen birisi silah alıyorsa bu davranış mantıklıdır,ama doğru değildir.

doğru değilden kastın toplumsal etiğe uygunluğu açısından doğru değildir ise evet söylediğin doğru. ama seri katilin silah alması, amacına ulaşması yolunda bir gereklilik olduğunu göz önüne alırsak mantıklı olduğu gibi doğrudurda.
o kitabı bende okumalıyım :L