kara delik

[KillJoy]

kara deliğin aslı mantğı yüksek basınç altında ezilmektir yani sen o deliğe girsen ani bir şekilde o kadar küçülürsün ki mikroskobik bir canlı boyutunda olursun.. sağ kalırsan ne ala.. :)

[Alfheim]

hmm bi bomba soru daha size :) insan veya baska bi canlı ısık hızına ulasırsa küçülyor(muş) bu sizce ne kadar doğru? veya doğrumudur? tabiki hipotez bu gerçeklik kanıtlanmıs bi payı yok galiba

[Bleda]

afflahim yokolmasak dahi olamaz cunku elimizdeki azıcık kanıt ve teorilere göre ışık hızına ulaşırsak moleküller arasındaki uzaklık artar yani hacmimiz genişler kısacası büyürüz.

[paramecium]

selam,

ışık hızı ile ilgili bir topic bu tartışma yapılmıştı.

boyutsal değişiklik göreceli algılamadan kaynaklanır ki bu da bir teoridir ve uzay yolu gibi filmlerde bu kullanılır.

teoriye göre ışık hızında hareket eden cismin kütlesi maddeden enerji konumuna geçer ve bu şekilde maddenin dayanamayacağı koşullarda hareket edebilir. fakat maddeden enerjiye geçişin bir geri dönüşünün mümkün olup olmadığı bilinmiyor. yaygın görüş bu değişimin tek yönlü gerçekleştiği.

zamanda bir değişimin olacağına inanmıyorum ben. olayı şuna benzetiyorum:
istanbuldan ankaraya yürüyerek gidildiğini düşünün. kaç gün alsın bu yürüyüş? misal 10 gün. ve siz bu yolculuğu yapmak için bir spor otomobil kullanıyor olun. siz de 5 saat gibi bir sürede bu yolu almış olun. e nerede bunun zamanda yolculuğu? birim zamanda alınan yol sadece zamanın verimli kullanımını arttırmış olur.

ışık hızı ile hareketle insan ömrünün -ve belki de maddenin ömrünün- elverdiği ölçüde şuankinden daha uzak mesafelere gidebileceğiz. yine yukarıdaki gibi zamanı daha verimli kullanıp, birim zamanda daha fazla yol alacağız. 'oğlum git öteki galeksiden ekmek al gel' diyaloğu sonucu yola çıkan biri 5 dakikada gidip ekmeği alıp gelecektir ve o bu süreyi 5 dakika olarak algılayacaktır. annesi ise yine 5 dakika olarak algılayacak ve yemeği ona göre masaya koyacaktır. ama şu var, eğer ışık hızından hızlı hareket söz konusu olursa ekmeği almak için giden çocuk bakkaldan teleskopla dünyaya baktığında belki annesinin geçen sene neler yaptığını görebilecektir. bunun sebebi de ışığın sizden daha yavaş hareket etmesi ve sizin görme ve algılama duyunuzun, göz ve ışık temelli olmasıdır. yıldırım çaktıktan sonra sesin gelmesi gibi düşünün. burada madde -> enerji ve enerji -> madde dönüşümünden bahsetmiyorum bile.

zamanda bükülme? zamanda uzama? hepsi sizin algılama yetilerinizin yanılsamaları sonucu oluşan kavramlar. fizik dersini hatırlayın. siz kuzeye giderken, başkabiri sizinle aynı noktadan doğuya gitse eğer siz onu hangi yöne gidiyor görürsünüz? güneydoğu. veya siz trende onun hareketinin aksi istikametinde hareket etseniz dışardaki biri sizin hızınızı nasıl algılar? içerdeki biri sizin hızınızı nasıl algılar? herşey görecelik temeli üzerindedir.

karadelik birim hacimde evrendeki en yüksek kütleyi barındırdığı için de kütlesel çekimi çok yüksektir. okadar yüksektir ki ışığı oluşturan fotonları bile o yüksek kinetik enerjilerine rağmen çekebilmektedir. bu sebeple boyutunu tam olarak bilemediğimiz o yuvarlak kütle etrafında karanlık bir hale oluşturmaktadır. bir zamanlar kara deliklerin solucan tünelleri(delikleri) ile başka bir boyutta beyaz delik adı verilen başka bir çekim kütlesine bağlı olduğunu düşündüler. fakat takip edebildiğim kadarıyla bu teori çürütüldü ve karadeliğin evrende bilinen en yoğun kütle/madde olduğuna karar verildi. çektiği herşeyin moleküler ve atomsal yapısını bozabilmektedir. nükleer reaksiyonun nasıl olduğunu bilen arkadaşlar çekim kuvvetinin yendiği enerjiyi bir düşünsünler. bundan yola çıkarak karadeliğin git gide daha da güçlendiği kanısına varabiliriz.

saygılar.

[Felix]

paramekyum tahmin ediodum pagan zamanında ama, yok yok insandır diodum :)

[paramecium]

selam,

off topic:
:) bir süredir görüşemiyorduk. umarım iyisidir.

saygılar.

[Felix]

saol idare ediyoruz işte.. sende iyisindir inş..
konuyla alakasız muabbete teşebbus ettirdim seni ama nese eheh :)

[paramecium]

selam,

[oldu artık, hoş gçrürler diye tahmin ediyorum :) sağlıcakla kal]

saygılar.

[Wordellion]

bu zaman kavramıyla ilgili aynştaynın(einstein) ikiz teorisi vardır bi okuyun derim. anladığım kadarıyla şöyle oluyor elimizde 2 insan var bunlar tek yumurta ikizi birini uzay makinesine koyup gezdiriyoruz ışık hızında atıyorum 1 yıl diğeri de dünyada kalıyor. bunlardan biri daha fazla yaşlanırken diğeri daha genç kalıyo(anti aging fln yok yada herhangi başka adaletsiz bir durum=)))) )

[Zopik]

çok fazlaydı hepsini okuyamadım ama öyle bir durum var ki, gerekli ekipmana sahip olunduğu takdirde kara deliğin gücü hızlanmak ve ışık hızına çıkmak için kullanılabilir (belki). bir yıldız yok olmaya ve kara delik haline gelmeye başladığında (bir ihtimal benzer durum bir karadelik bir yıldızı yok ederkende ortaya çıkabilir) belirli aralıklarla (ki sanıyorum hesaplanabilir) kara deliğin çekiminden dahi kurtulabilecek güçte patlamalar meydana gelir. kara deliğin oluşum sürecinde patlama ile aynı yönde ve yeterince güçlü bir kuvvet uygulayabilecek bir araç yapılabilirse (ki zamanlamayı yapmak bile imkansız gibi :) ) patlamanın etkisi ile araç hem karadelikten kurtulmuş olur, hemde normal bir motor ile hızlanamayacağı kadar hızlanabilir.

heleki uzay gemisi patlama öncesinde parçalanmadan kara delik girdabına girmiş ve zaten kayvani hızlara ulaşmışsa daha da cillop olur : ))

arkadaşlarında dediği gibi kara deliğin merkezindeki yoğunluğun tahmin edilemeyecek düzeyde olduğunu düşünecek olursak atom bozulmasından ziyade içine giren herhangi bir şeyin ışık hızından daha hızlı şekilde çok sert ve yıkılmaz bir duvara çarpmış olduğunu farzedebiliriz. hiç hoş olmazdı bence :)

tanım olarakta güneş ağırlığında ve futbol topu büyüklüğünde bişey görürseniz işte o karadeliktir desek yanlış olmaz sanırsam. yapabilirseniz gördüğünüzde kaçın. : ))

[Zopik]

alfheim demiş ki : hmm bi bomba soru daha size :) insan veya baska bi canlı ısık hızına ulasırsa küçülyor(muş) bu sizce ne kadar doğru? veya doğrumudur? tabiki hipotez bu gerçeklik kanıtlanmıs bi payı yok galiba


modern fizikte anlatılır bu olay. zamanda yolculuk konusunda yazdığım yazıyla aynı mantıkta aslında (zaman genişlemesi ile) durgun sistemde ki l uzunluğunda ki bir çubuk ışık hızında hareket eden bir sisteme konsa ve belli bir t anında her iki ucunun koordinatları ölçülse, fark l uzunluğundan daha kısa çıkar. çubuğun boyunun kısalması gibi birşey söz konusu değildir. aynı zamanda bu olay bir göz aldanması ya da benzeri birşey de değildir. böyle anlatılır : )

[paramecium]

selam,

bence çubuk boyunun ölçümü teorik bir tanımlama. taban açıları 90° olan ikizkenar üçgen gibi birşey bu da. sadece bazı hesaplamalarda yardımcı olması için geliştirilmiş teorik tanımlamalar.

ışık hızında maddedin halinde değişiklik olduğu için basit fizik kurallarının ötesinde bazı tanımlamalar ve denklemler gereklidir. bu sebeple ışık hızını tartışırken basit fizik penceresinden bakarak yorumlamak bazı yanlış anlaşılmalara neden olur düşüncesindeyim.

zaman maddenin varoluğundan bağımsız olduğuna göre varoluşunu etkileyen koşullardan etkilenmez diye düşünüyorum.

saygılar.

[LethE]

" kara deliğin çekiminden dahi kurtulabilecek güçte patlamalar meydana gelir. "
discovery channel da zamanında kara delikler hakkında bir adamın araştırmaları anlatılıyordu.. ordan hatırladıklarıma göre..

zaten karadelik maddenin muazzam bir hızla (genelde bir güneş) içine çökmesi sonucu oluşan enerjinin patlama olarak açığa çıkması

karadelik oluşumu sonunda geriye genelde bir nötron yıldızı kalıyor.
o da supernova dediğimiz olay gibi.. bir taraftan madde + enerji açığa çıkarıyor.. yani teknik olarak kara deliğin arkasına geçip hızlanabiliriz ztn :) (tabi enerjiden ve ışık hızında (belki daha da hızlı) madddelerin çarpması sonucu hayatta kalabilirsek..


ışık hızında insanın yaşlanması azalırmı bilemeyiz ama uzayda bir insanın daha yavaş yaşlandığı kanıtlanmış..

bildiğiniz gibi yer çekimi etkisi olmadan daha uzu nyaşıyoruz (gerçi vücuduuz ağırlıksız ortama alışık olmadığı iin biraz yapay yerçekimi gerekiyor..)..
ışık hızında ölmek de olası uzay asansörü hakkında birşeyler okur/izlerken görmüştüm (yada a space oddysey de vardı böle bişi ki ordaki kurgulara saygı duyarım) eğer üzerinizde yada etrafınızda size kıyasla daha yavaş hareket edicek ve size bir basınç uyuglayacak madde varsa sonucu iyi olmaz.. (nitekim gene saygı duyulacak film "contact" de de bu olay vurgulanıuyor (bkz: aracın içine sandalye koymaları.. sandalyenin olayı bozması))

biraz kitap/filmlerden örnek gibi oldu ama sonuçta güzel bilimkurgu film ve kitapları "gerçek" esas alınarak yazılıyor.. onları güzel yapan bu :)

[arenda_duwcal]

bence zaten ya avrupada yada amerikada bi laboratuarda ışık hızıyla gitme yöntemi yada ışınlanma gibi bişiler saklıdır...ben buna inanıyorum..

[PederRamirez]

@lethe
bence bilim-kurgu filmlerini baz alıp pek örnek verilmemeli.filmlerin gerçekleri anlattığı için çekici,güzel olduğunu yazmışssın ama bence tam tersi :).genelde fizik kurallarını çiğneyip daha çekici hale getiriliyorlar.en basiti starwarsta,geminin komutanı,vadera dönüp derki-"lordum ışık hızına çıkıp kaçtılar şimdiye galaksinin öbür ucuna varmışlardır".ulan galaksinin öbür ucuna nasıl varıyorlar hemen,ortalama 200000 ışıkyılı yol var ışık hızında bile gitseler sittin sene sürecek yolculuk.şimdi biri aradan çıkıp wormholelar var ehehe diyecek olursa onada örnek verebilirim.genelde filmlerde hologramlı konuşmalar falan olur işte bi gezegenden bi gezegene falan.ama her ne hikmetse genelde soruyu soran taraf karşıdan hemen cevabı alır(buda starwarsta var) buda tabiki imkansız radyo dalgalarının veya artık iletişim için hangilerini kullanıyolarsa hızı ışık hızıdır.onlarda ışık hızında yayılırlar yani karşıdaki birşey söylediği zaman duymanız için çook uzun bir süre beklemeniz gerekir (örn güneş için 8 dakka falam sanırım).sonuç olarak o galaksi senin bu galaksi benim,kapışalım,vuruşalım olacak işler değil bunlar gerçekte ama adamlar mecburen yapıyorlar yoksa kim izler bilim kurgu filmlerini
yani senin dediğim gibi gerçekleri pek kullanmıyolar genelde yalan,dolan,palavra :p (starwarsa bi ton şey söylesemde en sevdiğim serilerden biridir yanlış anlaşılmasın :) )

[paramecium]

selam,

ben uzay filmlerinde şunu anlamam;
bu uzayın tersi düzü mü var ki hangi gezegenin hangi noktasından kalkarsa kalksınlar tüm gemiler karşılaştıklarında düz karşılaşıyor. uzayda neye göre aşağısı ve yukarısı kavramı oluşuyor?

saygılar.

[shimana]

zuha :) süper bi tesbit.

[ Mesaj 07 Mart 2006, Salı - 11:17 tarihinde, shimana tarafından güncellenmiştir ]

[Zopik]

@paramecium : iş inada binerse hepsi ortan düz kabul ettikleri bir standart belirtip o konumda düz kalabilirler. yıldız konumu hede konumu falan : ))

[LethE]

ama iyi bir bilimkurgu romanı yada filmi salt sallamayla olmaz.. belli hipotzlerden yola çıkılır vsvs..
a space oddysey in sonunda neyi nerden buldum/düşündüm diye anlatıyor adam.
olmayan şeyleri değil de "olabilecek" şeyleri işler diğer türlüsü zaten bilimkurgu değil de fantastik oluyor :).
(misal slingshot teorisi..)

dikkat edersen dediğim 2 filmdede gerçek zamanlı hologramlı konuşmalar vs olmuyor zaten :) ki olur belki ilerde .. ışığın gideceği yere yola çıktığı anda vardığı gibi birşeyler vardı.. gitmeden orada ama sonra da varıyo gibi..

yada nötron nedir? kütleden başka ne işe yarar hiçbi fikrimiz yok :) belki başka bi işlevi de yok..

hak verirsiniz ki kurgulama olmadan bilim de omluyor .. tıpkı felsefenin ilk bilimadamların görülen bir eğilim olması gibi.. değişik olanı yada imkansızı düşünmeden olmuyor bazı şeyler.. (galileo rulz :p )

[PederRamirez]

ışık ve nötron hakkında yazdığın şeylerden hiçbirşey anlamadım :)
bilimde değişik olanı veya imkansızı düşünmek bi yere kadar olabilir.düşündüğün şeyin genede eski kurallara,düzene genel olarak sadık kalması lazım (fizik için düşünürsen enerji korunumu,momentum korunumu vs vs) pat diye birden ortaya çıkıp tamamen farklı birşey atamazssın çünkü bilim birikimdir.eskiyide belli limitler dahilinde barındırması lazım.örneğin einstein çıkıp newtonu mor etmedi,zaten belli limitler dahilinde newton mekaniği doğru sadece yüksek hızlarda einsteininki geçerli.yani bilimsel gerçeklerin,birisi yarın yenisini bulu, bu belki doğru değildir diye tartışılması saçma bence.

[Bleda]

ilk olarak nötrün yıldızı + karadelik bir arada olmaz bir süpernove patlaması gerçekleşirse.
1. ya cok büyük kütleli bir güneşse karadelik oluşur
2. nötron yıldızı kalır
3. cok cok nadirende bir nötrön yıldızı kalır ve bu nötrün yıldızı milyonlarca yıl içinde içine ççökerek (giderek hızlanarak) karadelik oluşur.

[togi92]

ben bunu 2 yıl once dusunuyodum , hmm ....dusunme bence beynin sulanıyo

[huun]

kara madde yi arastirin . kara maddedeki yirtilma kara delik oluyor .

evrenin kulisi olarak adlanrilacak kara maddenin arkasindaki yerde kara delikleri birbirine baglayan seylerde wormhole oluyordu bildigim kadariyla .

[ Mesaj 15 Mart 2006, Çarşamba - 13:17 tarihinde, huun tarafından güncellenmiştir ]

[Astarmos]

bence birini yollayalım....

[MeSh]

Prudent demiş;
"tabii ki geçmişteki halini görür. çünkü ışığın oraya ulaşması çok zor oluyor olabiliyor. nerden bilebiliriz ki, belki biz de yıldızların 2 yıl önceki ışıklarını görüyoruz? "

Şu anda kafanı kaldırıp baktiginda gördüün yildizlarin pek çoğu çoktan ölmüş olan yıldızlar :) 2 yıl deil, 2 milyar - 12 milyar yil falan bile olabiliyor.

Böyle uzay filmlerinde falan der ya paso " 90 milyar işik yili öteden dünyayı yok etmeye mi geldiler? WTF? OMG!"

1 işik yili, km/h gibin , işik hizi/yil olarak söleniyor işte.. öyle.

hatta, işik hizindan bilmem kaç kat hizli gidip, dünyaya bakarsan (ki yok öyle birşey, neyle bakion..) yani baktin diyelim. böyle hubble'in 1 milyar^1 trilyon daha iyi teleskopla. hatta sis falan da yoktu hava mis gibiydi böle astrolojik olaylarda yoktu.. hah oldu mu? bak şimdi istanbul'a 29 mayis 1453'ün işik dalgalarini yakala, ahanda orda fatih sultan bizans'i yok ediyor.. Yapilabilir bir olay teoride :P