Jump to content
Forumu Destekleyenlere Katılın ×
Paticik Forumları
2000 lerden beri faal olan, çok şukela bir paylaşım platformuyuz. Hoşgeldiniz.

Schrödinger'in kedisi


kehribar21

Öne çıkan mesajlar

tamamen pedagojik bir öğedir ve "quantum durumu" kavramını açıklamak için yaratılmış bir varlıktır. yani şimdiden söyleyeyim deneyi yapmayı düşünüyorsan olmaz.

klasik mekanikte her cisim verilen bir anda sadece bir durumda bulunabilir, yani bir cisim eğer x,y,z kordinatlarındaysa ordadır, %50 ihtimalle x,y,z %50 ihtimalle x2,y2,z2 kordinatlarındadır gibi bir durum söz konusu değildir.

kuantum mekaniğinde ise, bir parçacık farklı durumlarda bulunabilir, parçacığın yerini tam bir x,y,z kordinatı olarak veremezsin onun yerine bir olasılık dağılım olarak verirsin. Parçacığın durumun açıklayan dalga fonksiyonu ise bu farklı durumların vektörel temsillerinin süperpozisyonu (birleşimidir).

Temel kısmı geçtiğimize göre schrodingerin kedisinin olayı şudur, schrodingerin kedisi dış dünyanın herhangi bir etkisinden tamamen izole edilmiş bir kutudadır. Bu kutuda bir geiger counter tarzı bir alet vardır (bu da bir parçacığın bozunup bozunmadığını -ışıyıp ışımadığınu yani- tespit eder). Parçacıkların bozunma süreleri kuantum mekaniği kuralları dahilinde olduğu için her 1 saniyede 5 gram gibi kesin bir süreye sahip değildir, sadece ortalama sürelerle temsil edilir. Ama verilen bir parçacık t1 ile t2 arasında sallıyorum misal %40 bozunma ihtimali vardır bu süre içersinde bu ihtimaller dahilinde ya bozunur ya bozunmaz. Bu bozunma sürelerinin uzun süreli ortalamasına yarı ömür derler, istatiksel bir niceliktir.

Şimdi bu geiger counter ve içerde ışıyan bir atom vardır. Eğer bu ışıyan atom bir ihtimalle t1 ila t2 arasında ışırsa, geiger counter aktive olacak ve zehirli bir gaz salacaktır kedi ölecektir. Ama kedi dışardan tamamen izole olduğu için bunu ölçmenin bir yolu yoktur dolayısıyla kedinin doğru durumunu temsil edecek dalga fonksiyonuna ölü kedi'nin dalga fonksiyonu atomun ışıma olasılığın kökü kadar, canlı kedi ise atomun ışımama olasılığının kökü kadar katkıda bulunmaktadır falan.

Ama gel gelelim ki kedinin dalga fonksiyonundan bahsetmek saçmadır çünkü bu tarz belirsizlikle bir cisim için ancak misal sallıyorum iki ucunun mesafesi, debroglie dalga boyu kadarsa ya da daha küçükse geçerlidir diyebilirim. Yani kısacası küçük bişey olması lazım. O yüzden dediğim gibi pedagojik bir öğedir ve kedinin yaşayıp yaşamayacağı klasik mekanik kuralları dahilinde belirlenirken, quantum mekaniğindeki belirsizliğin buna etkisi %0.00000000000001 falan olacaktır herhalde (sıfır miktarını salladım valla).

Bu belirsizliğin tarihsel ve matematiksel olarak çıkış noktası ise dalga olarak tabir edilen fiziksel yapının kırınım özelliğine sahip olmasından ileri geliyor diye düşünüyorum ama bunun için bir ara zaman bulup dalga fiziği kitabını okumam lazım.
Link to comment
Sosyal ağlarda paylaş

Yok abi ben zaten böyle bir wall of text bekliyordum zaten. Sina'ya (tu)

O deil de bana biri şunu anlatsın içeride bi adam otursaydı yazı tura atan. Yazı gelirse kediyi vursa tura gelirse vurmasa ve bunu sonsuza kadar sürdürse. Bu niye bilinmez olmuyor da bu işi foton yapınca bilimez oluyor?X(

-------------
Konuyla ilgili olarak

stephen hawking said:
When i hear of schrödinger's cat, i reach for my gun
Link to comment
Sosyal ağlarda paylaş

eger o adamla hic bi baglantin yoksa, ve silah sesini duyamayacaksak, yani hic bir sekilde bir observation yapamayacaksan gene ayni kapiya acilir.

Olayin konsepti unobserved (yani hic bir sekilde gozlemlenememis (gozlem kotu bi kelime, turkce de sadece goze hitap ediyo)) olaylarin sonuclarini bilemezsin. Bir sey sen observe edene kadar her yerde olabilir (imkani ne kadar dusuk olursa olsun).

Shrodinger's cat sadece olayi %50 ye indirgiyor basit ornek olarak. Yani %50 imkanla kedinin ustune asit dokulucek ya da dokulmicek oldugu icin o kedi %50 olu %50 canli oluyo o durumda.
Link to comment
Sosyal ağlarda paylaş

kehribar21 said:
kehribar21 said:
O deil de bana biri şunu anlatsın içeride bi adam otursaydı yazı tura atan. Yazı gelirse kediyi vursa tura gelirse vurmasa ve bunu sonsuza kadar sürdürse. Bu niye bilinmez olmuyor da bu işi foton yapınca bilimez oluyor?X(


Bu konuda başka fikri olan?

/summon Ardeth


Atomun ışıması kuantum mekaniği kuralları dahilinde oluyor ve boyut çok küçük olduğu için belirsizlik denen fenomenin etkisi bunda çok büyük oluyor. Gerçek belirsizlik diyebileceğin durum budur.

Yazı tura, bilmem kaç bin body problem olsa bile bir quantum mekaniği problemi değildir. O paranın dönüşünü kaotik bir mekanik kontrol ediyor olsa bile hala kuantum mekaniği değildir. Yine o paranın dönüşünü tüm detayları ile açıklayamayadığımız için istatiksel modellerden yararlanırız parayı 1.000.000 kere atınca harbiden ihtimaller %50ye yaklaşır falan ama hala kuantum mekaniği değildir.

Schrodingerin kedisi de zaten yazdığım yazıda dediğim gibi kocaman bir kedi olması sebebiyle bu tarz sonuca maruz kalmayacaktır. İçerdeki ışıyan atom da olsa, yazı tura atan adam da olsa verilen bir t zamanında o kedi ya ölüdür, ya da canlıdır ikisinin arası olamaz. Bunun bir sebebi kedinin ölüm ya da yaşam durumunu kontrol eden şeyin tek bir parçacık olmadığı bir sürü parçacık olduğu ve kedinin toplamda kendi genişliğinin debroglie dalga boyundan çok büyük olması sebebiyle kuantumdaki belirsizlik fenomeninden çok etkilenmemesidir.

Schrodingerin kedisinin olayı kuantum konseptini anlatmaktır.

İlk sayfada yazdıklarımı daha nasıl "paraphrase" edebilirim bilmiyorum :p
Link to comment
Sosyal ağlarda paylaş

×
×
  • Yeni Oluştur...