Osmanlıda Emperyalizm ve yeniceri

[Narstil]

1.Osmanlı emperyalizm yapmısmıdır? Acıklarsanız ?(evetyapmıstır neden yada hayır yapmamıstır cünkü ?? )
2.Yeniceriler elegecirilen yerlerden zorla alınan cocuckalrmıydı yoksa aileler kendi istekleriylemi veriyodu?
tesekkülller[signature][hline]:))) !!!
........................

[pekaziz]

İlk sorunu 'Osmanlı emperyalist bir devlet miydi?' olarak değiştirirsek daha uygun olur sanırım.

Bu soruya cevap vermek için en başta emperyalizmin ne olup olmadığını anlamak gerekir.

Emperyalizm ifadesi ilk defa Lenin tarafından belirtilmedi ama onun en doğru tanımı (bugün de hala geçerli olan ve gelecekte de geçerli olacak olan) O'nun tarafından yapıldı.

Lenin emperyalizmi çürüyen kapitalizm olarak tanımlıyor ne var ki bu tanım senin soruna cevap verecek açıklıkta değil, ondan biraz daha detaylara gidelim.

Bilindiği kapitalizm meta üretimine dayanan bir sistem ve temeli üretilen malın 'sermayedar' yararına kara dönüşmesi için çalışan bir ekonomik durum. Burada asıl önemli olan kısım 'üretilen malın satılması'.

Ne var ki bir süre sonra kapitalistler (sermaye sahipleri) görüyor ki bir malı ülkelerinde üretip başka yerlere satmak çok masraflı oluyor ve karı azaltıyor (ulaşım, pazarlama en büyük harcamalar).

İşte bu noktadan sonra emperyalizm dediğimiz olgu doğuyor ve meta ihracatı yerine sermaye ihracatı başlıyor. Emperyalizmin temel tanımı sermaye ithalidir ve bu çoğu zaman zora dayalı olmaktadır ki bundan dolayı savaşlar emperyalizmle eş anlamlıdır. Savaşlar olmadan emperyalizm hayatta kalamaz, dolayısıyla savaşlar kimilerinin dediği gibi 'barışsever' insanların bir araya gelmesiyle sona eremez.

Gelelim sorunun cevabına; emperyalist yönetim şekli yaklaşık olarak 1700'lerin sonuna doğru doğuyor (başta İngiltere (ya da Britanya)), bu zamana kadar olan tüm hareketler sömürgecidir ve temel amaç ve sonuç ucuza hammadde ve işgücü bulmak-yaratmaktır. Osmanlı Devleti'ni de bu bağlamda değerlendirmek gerekir, temeli fetihlere-sömürgeye dayalı ama kimi diğer devletlere göre biraz daha hoşgörülü.

Kısacası Osmanlı zamanında olan devletlerin tümü gibi emperyalist değildi, fetihler üzerine kurulmuş feodal bir imparatorluktu.

İkincis sorun hakkında pek fazla bilgim yok, diğer arkadaşlar yardımcı olacaktır.

[Bu mesaj pekaziz tarafından 30 Kasım 2005 21:41 tarihinde değiştirilmiştir]

[rahatsiz]

etimolojik olarak imparatorluk ve emperyalizm ayni koke sahip. Imperium kelimesinden turetilmisler. bu da kabaca "mutlak guc" manasina geliyor. bu iki kavram birbirine karisip duruyor. giderek ayni seyi ifade ettikleri ancak donemsel olarak degerlendirilmesi gerektigi soyleyebiliriz.

emperyalizm ilk olarak 1800`lerin ortalarinda kullanilmaya baslanmis bir kavram. o zamanki britanya imparatorlugunun siyasi durumunu anlatmak icin kullanilmis. bu ilk tanimin osmanli ile alakasi yok. ancak daha sonra roma imparatorlugu icin de kullanilir olmus.

Kabaca baska milletler uzerinde guc kullanarak otorite sahibi olmak denilebilinir sanirim. Bu kaba tanima uygun olarak, osmanli roma imparatorlugu gibi emparyalist bir yonetimdir. ancak kesinlikle kapitalist degildir. yani lenin amcanin savundugu gibi kapitalimin en ust seviyesine ulasmis filan degildir. antik emperyal devletin son temsilcisidir. hos lenin sovyet emperyalizmi gibi bir kavrami nasil aciklardi merak etmiyor degilim. ayni sekilde bugun amerikan imparatorlugunun politikalarini tanimlamak icin rahatlikla amerikan emparayalizmi lafini kullanabiliriz. sonucta ilk tanim gibi ingilizlerin vahsi somuru duzenini uygulamiyor Amerika veya lenin`in belirttigi gibi kapitalizmin son saffasinda filan da degil (gerci onu zaman gostercek ama su anda gorunen bu) ancak guc kullanarak baska devletlere politikasini kabul ettirme islemini basariyla ve acikca yapiyor adamlar. Ha bu genis tanimla hangi devlet emperyalist degil ki veya imkan olsa olmaz ki dersen bilmiyorum valla :).

yeniceriler devsirme askerler. ancak bunun zorla mi riza ile mi oldugu tartismali bir konu. aslinda emparyalizm le alakali bir sey bu. osmanli fetihler uzerine kurulmus, en buyuk ihtiyaci asker. bunu da bir nevi somuru yoluyla sagliyor. somurdugu dogal kaynak insan. ha cogu ailenin cocugunu gonullu verdigi filan soylenir ama bana pek inandirici gelmiyor. ha osmanli boyle yapmis, baska emperyalist ulkeler tersini mi yapiyor? Hayir.

Edit: bu konuda okudugum bir sey aklima geldi, zamaninda yenicerilerin bozulmasini ocaga devsirmelerden ziyade turklerin alinmasina baglayanlar olmustur osmanlida. bu da boyle bir bilgi olsun.

[Bu mesaj rahatsiz tarafından 01 Aralık 2005 04:05 tarihinde değiştirilmiştir]

[Cafein]

Osmanlı'da devşirme belli kurallara göre yapılıyor. Çocuk kesinlikle 15 yaşının altında olacak, akıl sağlığı yerinde olacak, ailenin tek çocuğu veya en büyük oğlu olmayacak, bedenen bir arızası veya tuhaflığı bulunmayacak, belli şekilde çok iri veya çok ufak tefek olmayacak.

Bu kural dahilinde Osmanlı ağaları çıkıp her sene belli bölgelerden belli sayıda çocuk toplarlarmış, kural olarak da 2 seneden önce aynı bölgeye gidilmezmiş.

Zorla almak-almamak konusuna gelirsek, yoksul ailelerin bir kısmı isteyerek çocuklarını veriyormuş, hatta zengin aileler kendi çocuklarını korumak için yoksullarla anlaşıp para karşılığı devşirme dönemi çocukları değiştiriyormuş. Ayrıca ağanın aile direnirse çocuğu zorla alma hakkı da var.[signature][hline]Cafein= Ultimate Crash Tester: "I eat babies for breakfast and crash cars for fun!"
Tüm Metalciler bir gün Led Zeppelini tadacaktır.

[Narstil]

şimdi osmanlı ozmn egitimde gelismis en büyük ülke ve egitilmesi icin yolanıyolar ama devsirme cocuklar islamiyee gecmiyomu siz hristiynsınız ve cocugunuzu müslüman olsun diye verirmisiniz kendi rızanızla

ayrıca emperyalizm sömürmek bana yapmstır gibi geldi arkadaslar tartısmıstık bu konuyu onlar inatla osmanlı islami bir ülke asla zorla cocuk almaz ve sömürmez diyoalrdı ama aldıkları vergileri sonucta o bölge dısında kulllandılar bazı ülkeleri sınır yaptılar güveli bölge falan yani bi cesit üzeirne basıp sömürdüler gibi geldi bana[signature][hline]:))) !!!
........................

[Sly-One]

1. değildi. ne asimile ediyor ne de sömürüyordu bir yerleri. vergi alıyordu sadece. Osmanlı Devleti'dir bu yüzden İmparatorluğu değil aslında(eski grek ve roma imparatorlukları zamanındaki anlamıyla sadece ancak).
2. ilk zamanlarda devşirme varken, sonraları türk ailelerden de çocuklar alınıyor, ondan sonra bozulmaya başlıyor sistemi giderek zaten.[signature][hline]abeo nihilum demonstrere
quod abolesco dum te defendoa.k.

[Lucky]

said:

Sly-One, 02 Aralık 2005 00:02 tarihinde demiş ki:
1. değildi. ne asimile ediyor ne de sömürüyordu bir yerleri. vergi alıyordu sadece. Osmanlı Devleti'dir bu yüzden İmparatorluğu değil aslında(eski grek ve roma imparatorlukları zamanındaki anlamıyla sadece ancak).
2. ilk zamanlarda devşirme varken, sonraları türk ailelerden de çocuklar alınıyor, ondan sonra bozulmaya başlıyor sistemi giderek zaten.

tamamen katılıyorum :)[signature][hline]1-) Bir
2-) İki
Kalp İçin Feyk açan masum pati log off olmayı unutunca :)
mamut_, 09 Kasım 2005 19:19 tarihinde demiş ki:
askımm nbr
_mamut_, 09 Kasım 2005 19:19 tarihinde demiş ki:
iyiyim cnm benim

[rahatsiz]

o somurme olayinda biraz empati lazim sanirim. arap asilli olanlara sorarsaniz su anki geri kalmisliklarinin en buyuk sorumlusu olarak Osmanli`yi gosterir. yuzyillar boyu kulturel ve ekonomik olarak somurulduklerini idda ederler. bize bu sacma gelir ama onlarin yerinde ben de olsaydim 5 yuzyil boyu ozgurlugumu kaybetseydim ben de ayni seyi soylerdim herhalde. burada yanimda calisan yunanli arkadasta ayni seyi soyluyor. ozellikle kulturel olarak bu kadar gerilemelerinden Turkleri sorumlu tutuyor. Macarlar ve Bulgarlar da ayni seyi savunurlar sanirim. Onlara gore Osmanli emperyalist, askeri guc ile otorite kuran, bagimsizliklarini ve gelisimlerini onleyici bir devlettir.[signature][hline]

[Narstil]

Şimdi bence bazı bölgelerde sömürülmüs gibi geliyo sonucta osmanlı da bir Şehir imparatorluguydu bizans ve roma gibi tüm ülke baskenti besliyodu .....
Sonucta digelim İstanbul icin belli sehirlerde feda edilmemismidir sadece İstanbula büyük yatırımlar gelsitirme vs vs.... dısardan falan beslenen bi kent snuctu ve osmanlının son zamnalardaki en önemli gelirlerinide kaybediyo gümrük ve ganimet[signature][hline]:))) !!!
........................

[Cafein]

O sömürü ile emperyalizm ile kastedilen şey aynı şey değil. Zaten belirtildiği gibi emperyalizm (Imperializm) kelimesi de "imperium"dan gelmekte, imparatorluktan yani.

İmparatorlukta da devletin kaynakları tek elde toplanıp buradan tekrar dağıtıldığı için belli bölgelerin "bir anlamda" sömürülmüş gözükmesi doğal, çünkü devletin başı nereye isterse oraya yatırım yaptırır ve sağa sola parasını yatırmadan önce ilk iş başkentini geliştirmek (veya süslemek) bir imparatorun yapacağı şeydir.

Osmanlı kastedilen anlamda emperyalist olamaz, çünkü söylendiği gibi feodal bir imparatorluktur ve emperyalizmin yükseldiği dönemde Osmanlı gerek güçlü bir tüccar sınıfının gerekse düzenli ve toplu üretimin olmayışı nedeniyle emperyalizmden faydalanacak durumda değildir. Bir şey üretip satmadıktan sonra nereye emperyalist olabilir ki? Osmanlı aksine, emperyalistlerin kullandığı ve kapitülasyonlar sayesinde harika bir pazar haline gelmiş bir imparatorluktur.[signature][hline]Cafein= Ultimate Crash Tester

Tüm Metalciler bir gün Led Zeppelini tadacaktır.

[huun]

emperyalizmde uydu devletler yaratirsin imparatorlukta gider topragi alirsin .

kelime koku aynidir degildir bilemem ama sistematikleri ve araclari farklidir .

emperyalizmde oncelikli arac ve amac ekonomi , imparatorlukta ordudur .

en kisa ozeti su olur herhalde : birisi imparatorluk kurmak icin ekonomi kullanir digeri asker .

[Solgunadalet]

tabi önce hangi tip imparatorluk olduğunu bir anlamalıyız. Bence osmanlı bir imparatorluksa kesinlikle avrupa tipi bir imparatorluk değil neden sömürdüğü tek yer anadolu yani kendi toprağı.. ve niye türkiyede kedi kurmuş olduğumuz nerdeyse kusursuz ve bu günkü devletlerden oldukca medeni olan bir devletimize böyle laflar yakıştırıyoruz. Nedeni sadece cahillik değil bence, hala millete bir tazminat aydını kafası hakim


Bir Avrupalıya sorsanız medeniyet nedir diye o size Binalarını bahçelerini filan gösterir, Bir Asyalıya sorsanız size muhtaçlara yardım eden insanlarını gösterir.

Ve hangisi medeniyet bunu bir düşünün.

[Cafein]

Kavramlarımıza dikkat edelim, "Tazminat" değil, "Tanzimat" olacak.

Avrupalılar ve Asyalılar hakkında yapılan gözleme katılmadığımı da belirtmek isterim, bence yeterli veri toplamadan yapılan bir tümevarım olmuş. Bu konuda görüş beyan etmek için her iki kıtada bulunup farklı milletten insanlarla yaşamak gerekir.

Avrupa ve Amerika gözlemlerimle diyebilirim ki "medeniyet" dediğiniz zaman size bina-bahçe değil, sağlık sistemi, bilgisayar teknolojisi gibi insan hayatına önem veren ve rahatlık sağlayan şeyleri gösterirler. "Batı materyalisttir doğu humanisttir, hede hödö" görüşü bence biraz sığ bir görüştür, kendi eksikliğimizi kapamak için uydurduğumuz bir yalandır. Avrupalılar kişisel yapı olarak bireyci ve bencildir, doğru, emperyalizm uygulama isteklilikleri buradan geliyor da olabilir ama kesinlikle "medeniyet" onlar için "varlık" değildir, "refah yükselten" şeydir.

Asya topraklarında ve insanlarının arasında görüş bildirebilecek kadar çok kalmadım, ne desem yalan olur, o konuda fikir sizin.[signature][hline]Cafein= Ultimate Crash Tester

Tüm Metalciler bir gün Led Zeppelini tadacaktır.