Jump to content
Forumu Destekleyenlere Katılın ×
Paticik Forumları
2000 lerden beri faal olan, çok şukela bir paylaşım platformuyuz. Hoşgeldiniz.

Özel Görelilik


Milamber

Öne çıkan mesajlar

Şimdi ders notlarımı inceledim kitaplara ve internete baktım becerebildiğim kadar size özel görelilik kuramını anlatmaya çalışacağım.
----------
Kuramı anlatmadan önce referans sisteminin vede eylemsiz referans sisteminin ne olduğunu anlatmak gerekiyor. Klasik fizikte hareketi incelerken kullanılan büyüklükler sabittir 10 km/saatte araba gidiyor deriz arabanın bu hızının kim tarafından ölçüldüğünün bir önemi yoktur çünki bu büyüklükler için standart bir birim kullanırız her yerde aynı olduğunu söyleriz.
Oysa bir örnek veriyim bir uçak havada uçuyor olsun onun boyunu ölçtüğümüzde uçaktaki kişiden daha ufak görürüz bunu sebebi göreliliktir.
Hareketten bahsederken bir referans sistemi belirlememiz gerekmektedir hareket aden araba dünyaya, dünya güneşe güneş samanyoluna... bir nesnenin hareket ettiğinin söylenmesi daima bir referans sisteminin varlığını gerektirir.(belirtir)
Eylemsiz referans sistemiyse Newtonun birinci yasasının geçerli olduğu sistemdir . bir cisme etkiyen kuvvet yoksa bu cisim sabitse sabit kalır ,hareketliysede sabir hızla hareketine devam eder. Dünyada bu kuralları uygulamak kolaydır fakat kendinizi boşlukta düşünün karşınızda hareket eden bir şey görün misal uçan bir inek ineğinmi hareket ettiğini yada sizin mi hareket ettiğinizi bilemezsiniz çünki hareket bağıldır. Tüm evrende kullanılabilecek eylemsiz bir referans sistemi yoktur .
Görelilik kuramı evrensil bir eylemsiz referans sistemi olamyışının sonuçlarını inceler.
Özel görelilik iki temel kabullenim(postülat)den oluşur.
Birincisi
"Fizik yasaları bütün eylemsiz referans sistemlerinde aynıdır"
Bu evrensel bir eylemsiz referans sisteminin olmayışından kaynaklanır. Fizik yasaları her sistemde farklı olsaydı gözlemciler hangisinin durmakta hangisinin hareket etmekte olduğunu bulabilirlerdi oysa böyle bir fark yoktur dolayısıyla görelilik ortaya çıkmaktadır.
İkinci postülat
"Işığın boş uzaydaki hızı bütün eylemsiz referans sistemleri için aynıdır"
Bunu anlamak için şöyle bir deney yapsak misal uzaya 2*10^8 m/s ile giden bir roket fırlattığımızda ve arkasından yerden bir projektör çalıştırdığımızda ve ışığın hızını hem yerdeki gözlemci olarak hemde roketteki gözlemci olarak ölçtüğümüzde sağ duyu roketteki gözlemcinin hızı 1*10^8 olarak ölçmesini beklerken.Roketteki gözlemcide hızı yerdeki gözlemciyle aynı olarka bulur.
Buna görelilik ilkesini çiğnemeden şu şekilde bir anlam verilir ; uzay ve zaman aralıklarının ölçümü mutlak olmayıp gözlemci ile gözlenen arasındaki bağıl hareketten etkilenir dolayısıyla uzunluk büzülmesi zamanın genişlemesi gibi özellikler ortaya çıkmaktadır.
Einstein özel görelilikle Maxwell kuramının tutarlı olduğunu fakat newton mekaniğinin tutarlı olmadığını gösterdi.İlerde bu kuram üzerinede duracağım şimdilik yeter...

----
Anlatmak oldukça zor çoğu yerde kitaplardan cümleleri bire bir kullandım hocama hak veriyorum umarım bir yanlış yapmamışımdır.
Kaynaklar: Modern Fiziğin Kayramları - Arthur Beiser
İstanbul Üniversitesi Fizik 4 dersi notları
Link to comment
Sosyal ağlarda paylaş

×
  • Yeni Oluştur...