Linux Kullanıcı Eğitimi : Ders -4-

[MartinLGore]

Evet uzun bir aradan sonra derslerin 4. sü geldi. Neden geç geldi ? Çünkü önceki yazdığım yazı windows yüklü olan makinemin :) göçmesi sonucunda silinmişti. Belki makrosoft makineme girdi ? Kim bilir? Linux minux olunca konu tabi adamlar ciddiye alıo...

Neyse geyiği bırakalım derse geçelim.. Tenefüste eğleniriz..

Dizin Hiyerarşisi ve Yapısı

Linux'ta DOS veya Windows'ta rastladığımız gibi "c:" "a:" gibi sürücü harfleri yoktur. Dizin yapısı tek köklü bir ağaç biçimindedir. Disk bölümleri, Floopy disketler, Taşınabilir USB diskler, CD-ROM'lar gibi sürücüler dizinler altına bağlanarak (ing. mount) kullanılır hale getirilirler.
Dizin ağacının tamamı çeşitli görevleri yerine getirmek, sistem yedeklerini daha kolay almak veya disk üst limitleri nedeniyle; kendi diski ya da bağımsız diskler üzerinde çeşitli küçük parçalara ayrılmış olabilir.
Ana parçalar : kök (/), /usr, /var, ve /home dosya sistemleridir. Her bölüm farklı bir amaca hizmet etmektedir.

Önemli Dizinler

/boot : Çekirdek ve açılış dizini
/etc : Sistem ayar (kullanıcılar, gruplar, ağ ayarları vb.) dosyaları dizini
/home : Kullanıcıların ev dizinleri
/dev : Aygıt dosyaları dizini
/tmp : Geçici dosyaların tutulduğu dizin
/var : Kuyruk (ing. spool) dizinleri ve kayıt (ing. log) dosyaları dizini. Boyutları dinamik olan dosyalar burada tutulur.
/mnt : Sisteme bağlanan aygıtların dizini
/lib, usr/lib : Kitaplık (ing. library) dosyaları dizini
/usr/include : C için başlık (ing. header) dosyaları dizini. Shared Object'ler de (DLL gibi) bu dizinde tutulur.
/usr/local : Yerel (ing. local) uygulamalar ve bileşenlerin dizini
/proc : Çekirdek ayar dizini
/bin, /usr/bin : Uygulama programları dizini
/sbin, /usr/sbin : Sistem programları dizini

Dosya Güvenliği , Dizin ve Dosya Erişim Denetimi

Linux'ta her dosya ve dizinin

Sahibinin (ing. user/owner)
Grubunun (ing. group) ve
Diğerlerinin (ing. others)

Okuma (ing. read)
Yazma (ing. write)
Çalıştırma (ing. execute) izinleri vardır.

Bu dizinler dosya yada dizinin sahibi tarafından, root tarafından yada sistem tarafından belirlenir.




Dosya ve Dizinlerin Sahip / Grup Düzenlemeleri

Bir dosyanın ya da dizinin sahibini değiştirmek için chown komutu kullanılır.

Örn :
chown [-R] yenisahip dosyaismi/dizinismi

(Burada [-R] parametresi bir dizin üzerinde kullanıldığı zaman, o dizinde bulunan tüm alt dizinlerin ve dosyaların da sahibi/grubu değişir. Kullanılmassa sadece o dizine uygulanmış olur. Alt dizinler olduğu gibi kalır. Bu parametre ileride göreceğimiz chmod parametresi içinde geçerlidir.)

Bir dosyanın ya da dizinin grubunu değiştirmek için chgrp komutu kullanılır.

Örn:
chgrp [-R] yenigrup dosyaismi/dizinismi

Aynı anda dosyanın ya da dizinin hem sahibini hem de grubunu değiştirmek için;

Örn:
chown [-R] yenisahip:yenigrup dosyaismi/dizinismi

Sistem yöneticisi olmayan bir kullanıcı kendisine ait bir dosyanın ya da dizinin sahibini değiştiremez. Yani chown komutunu kullanamaz. Çünkü eğer bilinçli bir şekilde ya da yanlışlıkla sahibi olduğu dosyanın sahibini değiştirirse o dosyayı geri alması ya da üzerinde değişiklik yapması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle sistemde varsayılan olarak sıradan bir kullanıcının chown komutunun kullanması engellenmiştir.

Şimdilik bu kadar diğer derslerde gelicek..[signature][hline][spo1=Önüm arkam sağım solum sobe saklanmayan ebe...]
BÖÖÖ....

........._|/_
.........(o o)
--oOO-(_)-OOo--[/spo]

[Bu mesaj nedanko tarafından 30 Ağustos 2004 07:53 tarihinde değiştirilmiştir]

[MartinLGore]

Arkadaşlar.. Bişi sorucam dersleri takip eden varmı? Yoksa, gerek yokda yazmaya.. Birden kendimi aptal gibi hissetdim..[signature][hline](- -) (uyuyo..)

[kickass]

ben okuyorum fırsat buldukça fakat pek faydalandığım söylenemez :([signature][hline]You run, never stop, got to win, got to run till you drop

[MartinLGore]

neden? Dilini çok hafif yapmaya çalışıyorum?[signature][hline](- -) (uyuyo..)

[Maleboge]

@nedanko:
bunları böyle 1000+1 parça yerine, derleyip 1 başık altında yada daha iyisi bir dosya içinde yayınlasan bence hem kullanması daha kolay olur hemde sticky fazlalığında kurtulunur diyorum[signature][hline]www.asmworm.com

[Arthur_HellsFire]

crim gibi hepsini toparlayıp bi pdf yapıp koysan internete daha güzel olur[signature][hline]Fire in the Darkness...

[MartinLGore]

Yanlız oyle sıkılrım koca linux koca kitap olur ben yazana kadar 1 yıl geçer ..
zaten bir kere uzun yazmaya kalkıştım makine göçünce gitti hepsi yukarda yazdığım gibi...[signature][hline](- -) (uyuyo..)

[Arthur_HellsFire]

ya amele gibi bi soru olucak ama root ile login olacam (mandrake 10) root yok ortalarda ve şifre koyduumuda hatırlamıorum roota nasıl login olucam ben root ile acaba[signature][hline]Fire in the Darkness...

[neter]

cd ile boot et
mandrekeyi yüklediin partiotion'ı mount et /mnt die
chroot /mnt de
sonra bir editör ile /etc/passwd dosyasını aç
ordan root'un yanındaki şifreyi sil ..
makineyi normal aç şifresiz olaraktan gir ..

[Arthur_HellsFire]

cdler olsaydı güzel olcaktı ama cdleri geri vardım aldıım kişiye ama gerek kalmadı oturuma root konsolundan halletiim olayı yinede saol simdi gtk filan kurucam :)[signature][hline]Fire in the Darkness...

[mayfer]

ben takip ediyorum. gayet de işime yarıyo. yeni girdim linux işlerine.[signature][hline]Are you gonna bark all day, little doggie, or are you gonna bite?

[mayfer]

hatta diyorum, bi linux bölümü açılsa da linux konuları derli toplu dursa... sorunlar, dersler bir arada dursa herkesin daha çok işine yarar.[signature][hline]Are you gonna bark all day, little doggie, or are you gonna bite?