Resimli Anlatılmış Öğretiler.

[Frasier]

Arkadaşlar internetden edindiğim bilgileri toplayarak bir makale haline geitrerek sizlerle paylaşmak istiyorum.

Daha sonra bulacağım makale ve öğretili anlatımlar sizlerle paylaşacağım.


İlk Makalemiz.
____________________________________________________

BİLGİSAYAR AĞLARI

Amaçlar:

• Bilgisayar ağı (network) kavramını açıklamak.
• Bilgisayar ağı türlerini açıklamak.


I. AĞ KAVRAMI

İki yada daha çok bilgisayarın bir birine bağlanmasına bilgisayar ağı (network) denir. Ağ içindeki bilgisayarlar birbiriyle iletişim kurabilirler ve veri paylaşırlar.

Şekil 1-1: Bilgisayar Ağı

[spo1=Şekil 1-1][/spo]

LAN (Local Area Network)

Belli sayıda bilgisayardan ve belli bir alan içinde oluşturulan küçük bilgisayarlara ağ denir. Örneğin 10 kullanıcı ve tamamı bir ofis içinde oluşturulan küçük bilgisayar ağlarına LAN denir. Ağların coğrafi alan ve kullanıcı sayısı tarafından büyük olması durumunda WAN (Wide Area Networks) kavramı ortaya çıkar.

Neden Bilgisayar Ağlarına Gereksinim Duyulur?

Bilgisayar ağlarına duyulan gereksinimin temel nedeni veri kaynaklarını paylaşmak ve iletişim kurmaktır. Veri paylaşmak sabit disklerde yer alan klasörlerin ve dosyaları birçok kişi ya da istenilen diğer kişiler tarafından kullanılması anlamındadır. İletişim ise kullanıcıların bir birine elektronik-posta göndermesi anlamındadır.

Bilgisayar ağlarının bir diğer kullanım alanı da yazıcılar ve diğer çevre birimlerinin paylaşımıdır. Diğer bir ağ kullanımı da uygulamaların paylaşımıdır. Örneğin bir bilgisayarda yüklü bir programın diğer bilgisayarlar tarafından kullanılması.


Bilgisayar ağlarına duyulan gereksinimi şu şekilde özetlemek olasıdır:

• Veri paylaşımı
• Elektronik-posta
• Çevre birimlerini paylaşmak
• Uygulamaları ortak kullanmak

A. NETWORK'ÜN YARARLARI

Bilgisayarları bir ağ oluşturmak üzere birbirine bağlanması şu yararları sağlar:

-Bilgilerin paylaşımı.
-Merkezi yönetim ve desteği.
-Kurumsal çalışma, güvenlik,

Bir şirket ortamında bilgilerin bölümler, şubeler arasında paylaşımı o şirket için çok önemlidir. Bunun dışında elektronik posta göndermek, belgeleri birlikte oluşturmak gibi olanaklar kullanıcılara büyük faydalar sağlar.

Bilgisayarlar arasında ağ kurulması ayrıca yönetim ve destek görevlerinin de kolayca yapılmasını sağlar. Ağ yöneticisi tek bir yerden ağ üzerindeki diğer bilgisayarları yönetebilir. Örneğin bir programı yüklemek ya da kullanıcının bir sorunu gidermek için kullanıcının bilgisayarına gitmeye gerek kalmadan ağ üzerinden (uzaktan) müdahale edilebilir.

II. AĞ TÜRLERİ

Ağ üzerinde bilgisayarların nasıl yapılandırıldığına ve bilgilere nasıl erişildiğine göre ağlar ikiye ayrılır:

-Peer-to-peer Network (eşler arası)
-Server-Based (client/server) Network

Eşler-arası (peer-to-peer) ağlarda genellikle sınırlı sayıda PC birbirine bağlıdır. Bu bilgisayarlar düzey olarak aynıdır. Yani içlerinden birisinin ana bilgisayar olarak kullanılması söz konusu değildir . Bir bağlantı aracılığıyla isteyen kullanıcılar birbirleriyle iletişim kurar ya da dosya alışverişi yapabilirler.

İPUCU: Windows ortamında eşler arası ağlar workgroup olarak, server temelli olan ağlar ise domain olarak bilinir.

Server-based (client/server) ağlarda bir ana bilgisayar vardır. Buna ana makine (dedicated server) denir. Ana makine üzerinde ağ yönetimi yapılır. Ayrıca ağa girecek (login) ya da bağlanacak herkes bu ana makine üzerinde yer alan kullanıcı hesaplarına göre kontrol edilerek bağlantı gerçekleştirilir. Böylece kullanıcı ve dosya temelinde güvenlik sağlanmış olur. Bunun dışında kullanıcının girişinde kimlik bilgilerinin kontrolü (authentication) işlemi yapılmış olur.

ŞEKİL 1-2: PEER-TO-PEER (EŞLER ARASI) NETWORK

[spo2=Şekil 1-2][/spo]

ŞEKİL 1-3: SERVER-BASED (SUNUCU TABANLI) NETWORK

[spo3=Şekil 1-3][/spo]

III. OSI MODELİ

OSI (Open Systems Interconnection) modeli ISO (International Standards Organization) tarafından geliştirilmiştir ve iki bilgisayar arasındaki iletişimin nasıl olacağını tanımlar. İlk olarak 1978 yılında yılında ortaya çıkarılan bu standart 1984 yılında yeniden düzenlenerek OSI (Open System Interconnect) olarak referans modeli olarak yayınlanmıştır. Model yaygın olarak kabul görmüş ve network işlemi için bir kılavuz olmuştur.

OSI Modeli herhangi bir donanım ya da network tipine özel değildir. OSI'nin amacı network mimarilerinin ve protokollerinin bir network ürünü bileşeni gibi kullanılmasını sağlamaktır.

ISO standartları network üzerindeki iletişimi sağlarken karmaşık bir yol izler. ISO standardı yeni katmana (alt göreve) ayrılmıştır. OSI modeli olarak bilinen yedi katman şunlardır:

[Frasier]

AĞ TOPOLOJİLERİ

Amaçlar:

Ağ yerleşim biçimlerini açıklamak.

I. AĞ TOPOLOJİLERİ

Topology (yerleşim ve bağlantı biçimi), bilgisayarların birbirine nasıl bağlandıklarını tanımlayan genel bir terimdir. Yaygın olarak kullanılan topology türleri şunlardır:

-Bus
-Ring
-Star
-Mesh
Bus topology, bilgisayarların bir ana kablo ile birbirine bağlandığı şekildir. Ring topology ise bir halka biçiminde bilgisayarların birbirine bağlanmasıdır. Star topology ise bilgisayarların bir merkezi aygıt aracılığıyla birbirine bağlandığı şekildir. Mesh topology ise bütün bilgisayarların birbirine bağlandığı bir bağlantı biçimidir.

Mesh topology'nin yaygın olarak kullanılmadığını görüyoruz. Bunun nedeni gereksiz yere çok sayıda bağlantının yapılmasıdır. Günümüzde en yaygın olarak Star topology türünün seçildiğini görüyoruz. Bunun başlıca nedeni merkezi bir aygıttan dağıtılan kablolama şekli, fiyat ve performans gibi özelliklerdir.

A. BUS TOPOLOJİ

Bus yerleşim biçimi doğrusal bir hat olarak bilinir. Bütün makinelerin tek bir kabloya bağlı oldukları bir ağ türüdür.

ŞEKİL 3-1: BUS TOPOLOJİ

[spo1=Şekil 3-1][/spo]

Bus topology için söylenebilecek bütün teknik ayrıntılar Ethernet teknolojisine bağlıdır.

B. STAR TOPOLOJİ

Star yerleşim biçiminde bilgisayarlar merkezi biçimde konuşlandırılan bir hub'a bağlı olarak çalışırlar. Bilgisayarlar tarafından üretilen sinyaller önce hub'a ulaşırlar ardından diğer bilgisayarlara ulaştırılırlar.

Star yerleşim biçimde bütün bilgisayarlar bir hub'a bağlıdır. Diğer bir deyişle bütün bilgisayarlara hub'tan bir kablo çekilir. Bu merkezi dağıtım sistemi yıldız yerleşim biçimde her bilgisayara özel bir kablo çekilmesini böylece herhangi bir kablo arızasının sadece o bilgisayarı etkilemesi sağlar. Böylece tüm network çökmez. Ancak merkezi dağıtım birim hub'ın bozulması durumunda ise bütün network çöker.

Star, en eski yerleşim biçimlerindendir. İlk olarak PBX (private Branch Exchanges) olarak adlandırılan analog ve sayısal anatharlama aygıtları olarak karşımız çıkmışlardır. Star yerleşim biçiminde bütün istasyonlar merkezi bir noktaya bağlıdırlar. Buna "hub" denir.

Star topoloji bugün bus'in yerine geçmiş ve UTP (genellikle Twisted-Pair kablo) kablo ile birlikte yaygın olarak kullanılmaktadır.

ŞEKİL 3-2: STAR TOPOLOJİ

[spo2=Şekil 3-2][/spo]

Fiziksel Star-Wired Ring yerleşim biçiminde ise birden çok hub kullanılır. Hub'a bağlı bilgisayarlar Star yerleşim biçimini oluştururlar.

Bu yerleşim biçimin şu üstünlükleri vardır:

-Tek bir kablo sorununun bütün network'ü etkilememesi.
-Daha iyi bir network yönetimi.
-Network'e PC eklemek ve çıkarmak kolay.

Bu yerleşim biçiminin zayıf yönleri ise şunlardır:

-Bütün birimlerin bağlı olduğu hub'ın bir sorunu bütün network'ü etkiler.
-Bütün birimler için tek bir kablo hattının çekilmesi maliyeti


C. RİNG TOPOLOJİ

Ring (halka) yerleşim biçiminde bilgisayarlar bir halka biçiminde birbirine bağlıdır. Herhangi bir sonlandırma işlemi yapılmaz. Sinyaller bir döngü içinde dönerler. Bununla birlikte halka yerleşim biçimi aktif bir network'tür. Diğer bir deyişle halka üzerinde yer alan bilgisayarlar verinin ve sinyallerin iletilmesinden sorumludurlar. Bu nedenle halkada yer alan bir bilgisayarın arızalanması bütün network'ün çökmesi anlamına gelir.

Halka yerleşim biçiminde sinyallerin dolaşımını kontrol etmek için token adı verilen bir bilgi kullanılır. Token bilgisayarlar arasında dolaşır. Sinyal gönderecek bilgisayar bulunduğunda token o bilgisayar tarafından değiştirilir ve diğer bilgisayarı bulması için sinyalle birlikte yollanır.

Şekil 3-3: RING TOPOLOJİ

[spo3=Şekil 3-3][/spo]

Ring yerleşim biçimi fiziksel olarak bir Star biçimindedir. Ama network mantıksal olarak Ring olarak çalışır. Bu işlem merkezi bir MAU (Multistation Access Unit) aygıt tarafından yapılır

D. MESH
Her noktanın birbirine bağlandığı çok güvenli bir network sistemi olan mesh yerleşim biçimi tamamen ya da kısmen oluşturulabilir. Mesh yerleşim biçimine pek rastlanmaz

E. KARIŞIK YERLEŞİM BİÇİMLERİ
Birçok durumda yerleşim biçimleri birlikte gerçekleşirler. Örneğin çok sayıda star network bir bus hat üzerinden birbirine bağlanır. Bu tür birleşimler "star bus" ya da "star ring" olarak adlandırılır.

Bir network bilgisayarlar, adaptörler, konnektörler ve diğer birimlerden oluşur. Bu birimler fiziksel bağlantılarıyla ve mantıksal görünümüyle kullanıcıların karşısına çıkarlar.

GÖZDEN GEÇİRME
1. Yerleşim biçimlerini (topoloji) açıklayın?
2. Hangi ağ yerleşim biçimlerinin hangi ağ teknolojileriyle birlikte tasarlanabileceğini açıklayın. [signature][hline][b]Gerçek Taraftarın Sitesi

[Frasier]

TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI

I. BAĞLANTI ELEMANLARI

Bir ağın temel bağlantı elemanları kablolar, ağ bağlantı adaptörleri (network kartları) ve dağıtıcılar (hub) gibi birimlerden oluşur. Bu elemanlar sayesinde network üzerindeki bilgisayarlar birbiriyle bağlantı kurarlar.

A. NETWORK ADAPTÖRLERİ
Network adaptörleri (ağ bağdaştırıcısı ya da network kartı diye de söylenir) bilgisayarla ağ kablosu arasında fiziksel bağlantıyı sağlayan donanım birimleridir. Ağ adaptörü bilgisayara takılır. Ardından kablo bağlantısı yapılır. Bunun yanı sıra ağ adaptörünün doğru çalışması için onun işletim sistemi tarafından tanınması da gerekir. Bu işlem işletim sisteminin kuruluşunda otomatik olarak yapılabileceği gibi daha sonra da yapılabilir. Bu işlem genellikle Device Manager programı aracılığıyla yapılır. İşletim sisteminin bu ağ adaptörünün sürücüsünü (driver) kurması gerekir.

Şekil 4-1: Ağ bağdaştırıcısı

[spo1=Şekil 4-1][/spo]

Ağ adresinin bir paketi hedefe ulaştırmasında kendi adresini kullanır. Bu adrese MAC adresi denir. Ethernet ağlarında bu bilgi 48-bitlik MAC (Media Access Control) adresidir. Her ağ adaptörü tek bir MAC adresine sahiptir.

Şekil 4.2: Ağ bağdaştırıcısının MAC adresi

[spo2=Şekil 4-2][/spo]

İPUCU: Bilgisayarın network kartının MAC adresini görmek için Windows 9x ortamında Winipcfg.exe, Windows NT/2000 ortamında ise ipconfig.exe programlarını Run mönüsünden çalıştırmanız yeterlidir.


Ağ Adaptörün Görevleri
Bir ağ adaptörü şu görevleri yerine getirir:

-Bilgisayardaki verileri alır ve kabloya iletir.
-Aynı şekilde, kablodaki verileri alır ve bilgisayara iletir.
-Kablodan alınan verinin bilgisayar için olup olmadığını belirler.
-Bilgisayarla kablo arasında veri akışını kontrol eder.

B. KABLOLAMA

Bilgisayarlar kablo aracılığıyla birbirine bağlanırlar. Değişik kablolama teknikleri ve kablo türleri vardır.

-Koaksiyel (Coaxial)
-Twisted-Pair
-UTP (Unshielded Twisted-Pair / Koruyucusuz Dolanmış-Çift)
-STP (Shielded Twisted-Pair / Koruyuculu Dolanmış-Çift)
-Fiber-Optik

Koaksiyel Kablolar
Koaksiyel (eş eksenli) kablolar yaygın olarak kullanılan ağ kablolarıdır. Bu kabloların yaygın olarak kullanılmasının başlıca nedenleri uygun fiyatı, hafifliği, esnekliği ve kolay kullanılmasıdır. Bir koaksiyel kablo bir iletken metal telin önce plastik bir koruyucu ile, ardından bir metal örgü ve dış bir kaplamadan oluşur. Bu koruma katları iletilen verinin dış etkenlerden korunmasını amaçlar.

Koaksiyel kablonun içindeki tel iletken verileri oluşturan elektronik sinyallerin taşınmasını sağlar. İç tel genellikle bakırdır.

Koaksiyel kablonun iki tipi vardır:

-Thin (thinnet)
-Thick (thicknet)

Thinnet (ince) koaksiyel kablo .25 inç genişliğindedir. Yaygın olarak kullanılır. Verileri sağlıklı olarak 185 metre uzağa iletebilirler. Thinnet koaksiyel kablolar RG-58 standardı olarak değişik biçimde üretilmektedir.

Koaksiyel kablo tipleri:

Kablo Açıklama
RG-58 /U Tekli bakır tel
RG-58 A/U İpli tel
RG-58 C/U RG-58 A/U'nun askeri amaçlısı
RG-59 Broadband iletim için (kablolu televizyon)
RG-6 Broadband iletim için
RG-62 ArcNet networkleri için

Thicknet ise daha kalın bir koaksiyel kablodur. Thicknet kablolar 0.5 inç kalınlığındadır. Bu nedenler thicknet kablolar daha uzun mesafe veri iletiminde kullanılırlar. 500 m mesafe için kullanılan thicknet koaksiyel kablolar tipik olarak thinnet networkler için bir backbone oluşturmada kullanılır.


Mesafe Koaksiyel kablo
185 m Thinnet
500 m Thicknet


Bir thinnet koaksiyel kabloyu thicknet kabloya bağlamak için ise transceiver denilen ara birim kullanılır. Transceiver'ın network adaptörüne bağlanması için AUI ya da DIX adı verilen çıkış kullanılır. AUI (Attachment Unit Interface) anlamındadır. DIX (Digital Intel Xerox) anlamına gelir.

Koaksiyel kabloların network adaptörüne bağlanması için, ayrıca iki kablonun birbirine eklenmesi için değişik birimler kullanılır. Bu birimler şunlardır:

-BNC kablo konnektörü
-BNC T konnektör
-BNC Barrel konnektörü
-BNC Sonlandırıcı


BNC kablo konnektörü kablonun ucunda yer alır. T konnektör ise koaksiyel kabloyu network adaptörüne bağlamak için kullanılır. Barrel konnektör ise iki koaksiye kablonun birbirine bağlanmasını sağlar. Sonlandırıcılar ise kablonun sonunda yer alırlar.

Bus yerleşim biçiminde kurulan network'lerde kullanılan koaksiyel kablonun iki ucunda sonlandırıcı kullanılır. Bu sonlandırıcılar kablonun sonuna gelen sinyali yok ederler

Twisted-Pair Kablolar

LAN'larda ve sınırlı veri iletiminde kullanılan bir diğer kablolama türü de twisted-pair kablolardır. Twisted-Pair (Dolanmış-çift) kab

[Frasier]

AĞLARIN GENİŞLETİLMESİ

Amaçlar:

Ağların genişletilmesini ve genişletme için kullanılan aygıtları tanımak.

I. AĞLARI GENİŞLETMEK
Değişik aygıtlar networklerin genişletilmesini ve diğer networklerle iletişim kurulmasını sağlar. Bu işlem için repeater, bridges, router ve switch gibi aygıtlar kullanılır.

A. REPEATER

Repeater'lar elektronik sinyalleri güçlendiren aygıtlardır. Repeater bir sinyali aldığında onu orijinal gücüne ve durumuna getirir. Repeater'lar fiziksel olarak çalışan aygıtlardır. OSI fiziksel katmanda çalışırlar.

Repeater'lar şu görevleri yerine getirirler:

-Sinyallerin zayıflamasını giderir.
-Çarpışmayı önler.
-Segmentleri izole eder.

Sinyaller belli bir mesafe yol kat ettiğinde zayıflarlar. Bu duruma "attennuation" denir. Anlaşılmaz hale gelen bu sinyaller daha uzak yerler gönderilmek üzere repeater'dan geçirilirler. 10Base5 ve 10Base2 networklerinin kablo uzunluğu limiti birçok ortamdan onların kullanılamamasına neden olur. Bu nedenle iki segmenti birbirine bağlamak için repeater denilen aygıtlar kullanılır.

Repeater'lar networkün uzunluğunu artırır. Böylece networke bağlanan aygıt sayısını artırır

ŞEKİL 5-1: REPEATER

[spo1=Şekil 5-1][/spo]

Şekilde görüldüğü üzerine iki ayrı 185 metrelik segment repeater ile birleştirilir.

B. BRİDGE
Bridge'ler data-link katmanında çalışırlar. Fazla karmaşık aygıtlar olmayan bridge'ler gelen frame'leri (veri paketleri) alır ve yönlendirirler. Bridge'ler fiziksel bağlantının yanı sıra network trafiğini kontrol eden aygıtlardır. Bir segment'teki trafiği o segment içinde yerel yaparak sinyallerin daha uzun zamanda yerine gitmesini engellerler.

C. ROUTER
Routing verilerin network'ler arasında taşınması işlemidir. Bu işlem brigde'ler tarafından da yapılır. Aralarındaki fark ise bridging işlemi OSI 2. katmanında (data-link) gerçekleşirken, routing işlemi OSI 3. katmanında (network) gerçekleşir.

Router'ler network'leri birbirine bağlayan aygıtlardır. Router ile bağlanacak network'ler aynı üst düzey protokolü kullanıyor olmalıdırlar. TCP/IP, IPX gibi.

Router'lar köprüler gibi MAC adreslerini kullanmazlar. Network'leri bir network numarası ile numaralandırırlar. Network numarası mantıksal bir network'e verilen bir numaradır.

Router aygıtları OSI network ve transport katmanında çalışırlar. Router'lar görevi network'ler arasındaki iletişimi yönlendirmektir. Router'lar internetworking'de şu görevleri üstlenirler:

-Adresleme
-Bağlantı protokolleri
-Paket yönetimi
-Hata kontrolü
-Yönlendirme

Router'lar verinin iletiminde en uygun yolu bulurlar. Network trafiğini düzenlerler ve herhangi bit segment'in fazla yüklenmesini engellerler. Bu işleme "load balancing" denir.

Bir router'in görevleri şunlardır:

-Bir veri paketini okumak.
-Paketin protokollerini çıkarmak.
-Gideceğin network adresini yerleştirmek.
-Routing bilgisini eklemek.
-Paketi alıcısına en uygun yolla göndermek

Router'lar en iyi yolu seçmek için "routing protocols" olarak adlandırılan özel bir yazılım kullanırlar.

Router'lar RIP (Router Information Protocol) paketleri aracılığıyla bütün network bilgilerini yayınlarlar.

Network adreslerini bilmedikleri için bütün protokoller route edilemezler. TCP/IP, IPX gibi protokoller route edilebilirler.

Yaygın olarak kullanılan routing protokollerinden bazıları şunlardır:

Kısa adı Uzun adı ProtokolüBGP Border Gateway Protocol TCP/IP
EGP Exterior Gateway Protocol TCP/IP
RIP Routing Information Protocol TCP/IP
OSPF Open Shortest Path First TCP/IP


Router'ın yönetiminde aşağıdaki konulara yer verilir:

-Router'ın adresi, adı vb. bilgileri ile ilk kurulum.
-SNMP ile network'ün kontrolü
-Güvenlik.
-Hata giderme

Şekil 5.2: Router

[spo2=Şekil 5-2][/spo]

D. GATEWAYS
Bridge ve router'lar bir OSI katmanında çalışmalarına rağmen gateway'ler birden çok OSI katmanında çalışırlar. Bu nedenle gateway'ler değişik mimarili ve farklı protokollere sahip bilgisayarların kullanıldığı alt network'lerde kullanılırlar.

E. MULTİPLEXER
Multiplexing birçok kesikli sinyalin tek bir iletişim kanalı üzerinde birleştirilerek iletilmesi tekniğidir. İletişim maliyetlerini azaltmak için kullanılır.

Multiplexing herhangi bir OSI düzeyinde yapılabilir. Multiplexing sayesinde fiziksel ortamdan daha fazla yararlanılır.

F. HUB
Bir hub aygıtı LAN'ın mimarisini değiştirmez. Kullanıcıların LAN'a katılmasını sağlar.

Hub aygıtı genellikle LAN istasyonlarının bağlandığı bir kutudur. Hub'ların bir kısmı sadece bağlantıyı sağlarken, bir kısmı gelişmiş sorun giderme yeteneklerine sahiptir. Bazıları da sinyalleri güçlendirerek network'ün hızını artırırlar.

[Frasier]

NETWORK PROTOKOLLERİ

Ders sonunda yapabilecekleriniz:

-Protokol kavramını açıklamak.
-Protokol türlerini tanımlamak.
-Windows 2000 uyumlu protokolleri tanımlamak.

I. PROTOKOL NEDİR?
Protokoller iletişimin kurallarıdır. Bir network'teki iletişim kuralları protokoller tarafından düzenlenir. Diğer bir deyişle bilgisayarlar aynı ya da uyumlu protokolleri kullanıyorlarsa birbirleriyle iletişim kurabilirler.

Çok sayıda protokol vardır. Ancak her birinin değişik amaçları vardır. OSI modeline göre veri iletiminde birçok protokol birlikte çalışır. Bu bileşime protokol kümesi (protocol stack) denir. Böylece bir protokol kümesinde farklı protokoller bulunabilir.

OSI katmanı protokolün fonksiyonunu da belirler. Örneğin bir protokol fiziksel katmanda çalışıyorsa onun görevi verinin kablo ile iki network kartı arasında iletimidir.

A. STANDART PROTOKOL KÜMELERİ (STACKS)
Network dünyasında belli protokol kümeleri standart hale gelmiştir. Bunlar:

OSI protokol kümesi:
-IBM System Network Architecture (SNA)
-Digital DECnet
-Novell Netware
-Apple AppleTalk
-TCP/IP

B. PROTOKOL TÜRLERİ
Protokollerin türleri değişik şekillerde tanımlanabilir: Açık protokoller ve firmaya bağlı olan protokoller olmak üzere. Açık protokoller TCP/IP gibi herhangi bir firma tarafından değil de geniş toplulukların oluşturdukları komiteler tarafından yönetilirler. Bu protokoller diğer protokollerle uyumlu çalışırlar. Firma protokolleri ise bir firma tarafından özellikle kendi işletim sistemi ve ürünleri için tasarlanmış protokollerdir. Örneğin Novell'in IPX/SXP ve Banyan firmasını protokolleri bu sınıfa girer.

C. OSI MODELİ VE PROTOKOL KÜMELERİ
OSI modeli daha önceki derslerde de öğrendiğimiz gibi katmanlı bir iletişim modelini kullanmaktadır. Gerçekte katmanlara ayrılmış bir dizi protokol networkü gerçekleştirir. Katmanlara ayrılmış protokollere ise protokol kümesi denir. Küme içindeki protokoller iletişimdeki paketleme, gönderme ve alma gibi işlemleri yerine getirirler.


ŞEKİL 6.1: OSI MODELİ PROTOKOL KÜMELERİ

[spo1=Şekil 6-1][/spo]

Uygulama kümesinde uygulamadan-uygulamaya verilerin iletimini sağlar. Örneğin SMTP protokolü. Gönderme kümesinde ise bilgisayarlar arasındaki iletişim oturumunu başlatır ve güvenilir bir şekilde verilerin gönderilmesine zemin hazırlar.

Network kümesinde ise bağlantı servislerini oluşturur. Bu protokoller adresleme ve yönlendirme (routing) bilgilerini işlerler.

Protokollerin görevi iki bilgisayar arasındaki iletişim kurallarını düzenlemek ve verilerin gönderilmesini sağlamaktır. Bu anlamda OSI modeli içindeki yedi katmandaki görevleri yerine getirmek için gereken protokoller katmanı üç bölümden oluşur:


-Application (uygulama)
-Transport (gönderme)
-Network

Application protokolleri OSI Application katmanında çalışır. Bu protokol uygulamadan-uygulamaya verilerin iletimini sağlar. Örneğin SMTP protokolü. Bu alanda yaygın olarak kullanılan protokoller şunlardır:


Uygulama Protokolleri:

-APPC (Advanced Program-to-Program Communication).
-FTAM (File Transfer and Management).
-X.400 (e-mail için CCITT protokolü).
-X.500 (dosya ve dizin servisi için CCITT protokolü)
-SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) Internet'de kullanılan bir e-mail protokolü.
-FTP (File Transfer Protocol): Internet'de kullanılan bir protokol.
-SNMP (Simple Network Management Protocol) Network'ü izlemek için bir protokol.
-Telnet: Internet'de erişim ve işlem için bir protokol.
-Microsoft SMB (Server Message Block): İstemci arabirimi.
-NCP (Novell Core Protocol): İstemci arabirimi.
-AppleTalk ve Apple Share: Apple'in network protokolü kümesi.
-AFB (AppleTalk Filing Protocol): Uzak dosya erişimi için Apple'ın bir protokolü.
-DAP (Data Access Protocol): DECnet erişim protokolü.

Gönderme (iletme) Protokolleri:

Gönderme protokolleri ise bilgisayarlar arasındaki iletişim oturumunu başlatır ve güvenilir bir şekilde verilerin gönderilmesine zemin hazırlar. Yaygın kullanılan veri gönderim protokolü TCP'dir. Yaygın kullanılan iletim protokolleri şunlardır:

-TCP
-SPX (IPX/SPX)
-NWlink (Novell'in IPX/SPX protokolünün Microsoft tarafından geliştirilmişi)
-NetBEUI
-ATP

Network Protokolleri:

Network protokolleri ise bağlantı servislerini oluşturur. Bu protokoller adresleme ve yönlendirme (routing) bilgilerini işlerler. Bu protokoller ayrıca Ethernet ve Token Ring olmak üzere network ortamlarında iletişimin kurallarını da tanımlarlar. Yaygın olarak kullanılan network protokolleri şunlardır:

-IP (Internet Protocol)
-IPX (Internetwork Packet Exchange)
-NWLink
-NetBEUI
-DDP (Datagram Delivery Protocol)

D. YÖNLENDİRİLEBİR (ROUTABLE) VE YÖNLENDİRİLEMEZ (NON-ROUTABLE) PROTOKOLLER

1980'li yıllarda LAN'lar daha küçüktü ve bir segment (network kablosu) ile network oluşturmak mümkündü. Ancak günü

[Zagg]

Benim postumda silinip sticy yapılsa güzel olur..[signature][hline]Son gülen ilk ağlayandı...

[ghost_boo]

dönem ödevim! saol..:)

[Zopik]

Forumdan resimler/fotoğraflar ile beraber c/p yapmak bilindiği gibi işkence. O yüzden dökümanlarda ayrı şekilde upload edilip verilse daha güzel olur.[signature][hline]Image Resizer | direct-link | Selçuk Erdem'den önce de zopik'tim ben...
Fikir Yurdu - Siyasi ağırlıklı fikir ve düşünce forumu

[Frasier]

Bir kaç tane daha döküman buldum. Onlarıda ekleyeceğim. İnşallah işinize yarar bilgiler olur.[signature][hline]Gerçek Taraftarın Sitesi Sakaryaspor / Tatangalar >>
O Bir SakaryaLı >>

[Persky]

Kaynak : www.farukcubukcu.com[signature][hline]Hayat devam ediyordur ama her şey yarımdır, hep bir yanın eksik. Yüreğin eskisi gibi atmayacaktır. Başka aşklarsa seni kandırmayacaktır. O başkalarıyla, mutlu bir hayatı yaşıyor olsa da, yine de sevginden vazgeçemezsin. iste aşk bu...

[zgrw]

bunu sticky yapmak lazım, iyi çalışma olmuş :tup:[signature][hline]Her sabah yolunu gözlerim ,
Buğdayların arasındaki yeşil okyanusları görebilmek ,
Kır çiçeklerinin kokusunu duyabilmek ,
Beni sevdiğini hayal edebilmek için...
Gokart
[Bu imza zgrw tarafından 02 October 2005 01:13 tarihinde değiştirilmiştir]