eldar

18 yaş altı nasıl alıyor ki bunları zaten? Kredi kartına alternatif 18 yaş altı için ne var?

İran milli takımı kaptanı protestoları destekledi ama.

Tüm kriterleri alt alta koy, Katar'dan daha çok hak eden onlarca ülke var Dünya Kupasını, üstelik takvimi kışa almayı da gerektirmiyor. Infatino'yu geçen izlerken iğrendim resmen. Yahu insan hakları bir yana, katar ne alaka? İşte para yemişsiniz belli ki, bunun başka bir açıklaması yok. Öte yandan gördüğüm kadarıyla Araplar heyecanlı kupanın bir Arap ülkesinde olmasından, bunu önemsiyorlar demek.

@DoGMeaT Boiling Point filmini izledin mi?

Kötü haber, son 2 sezonu o kadar iyi değil.

Ben de tam tersine Trump'ın twitter'ı en etkili kullananlardan olduğunu düşünüyorum. Bence Twitter olmasa bu kadar popüler olamazdı.

Musk sabah başkasını taklit eden twitter hesaplarını banladı (çünkü Musk'ı taklit furyası başlamıştı), akşam da yarınki seçimde Cumhuriyetçilere oy verilmesini talep etti.

Against the Storm oynuyorum, Steam'e gelince haberim oldu. City builder türüne roguelike mekanikleri eklemişler, ben epey başarılı buldum. Oyun eğlenceli ve yaratıcı. Türü sevene kesin tavsiye ederim.

Bana laf atmaya çalıştığını anladım ama onun dışında mesajını samimiyetle anlayamadım. İçinde anlamlı bir şey varsa ve cevap vermemi istiyorsan tekrar yazabilirsin.

Zaten sorun burada, siyasi projeyi teknik değerlendirmeye kalkarsan doğru sonuca ulaşman zor. Teknik değerlendirme de şu: Bu iş olmayacak olsa niye bu firmalar bu işe girsin. Çünkü girme sebepleri siyasi işte. Orada anlaşamadık. Yatırımın geri dönüşü falan ikinci planda. Durup durup Tesla aynı diyor inatla, Tesla'yı Amerikan başkanı otoriter rejimine payanda olsun diye mi kurdurdu? Nasıl aynı? Zaten tüm dünyada büyük şirketler haksız oranda destek alıyor, Türkiye'de de alıyor. Buradaki durum farklı. TÜPRAŞ işe TOGG'un alakasını ben de gerçekten anlamadım. TÜPRAŞ 16 yıl önce Koç holding'e satıldı, TÜPRAŞ'tan siyasi propaganda mı yapılıyor? Oraya adam alırken TÜGVA'dan isim listesi mi alıyorlar? Acaba şeyi mi kastediyor, TÜPRAŞ'ın satılması da siyasiydi neticede. Türkiye büyüklüğünde bir ekonominin tek rafineri şirketini(bu da bir anomaliydi) bölmeden özelleştirdiler. Büyük sermayeye rüşvet gibi bir şeydi. Ben buna vatandaş olarak niye sevineyim?

Bu projenin potansiyeli varsa yatırımcı da bulurdu, çok net bir potansiyeli yok belli ki o yüzden ittire kaktıra başlatmaya çalışılıyor. Zaten tartışma konusu o, sen var diyorsun da neden var sorusuna yoksa büyük holdingler girmezdiden başka somut bir cevap göremedim. O kısma da kendimce açıklama getirdim. Girenlerin profilini, girmelerinin farklı sebepleri olabileceğini ve üstelik konsorsiyumdan çıkan bir şlrket olduğunu da yazdım, çıkan da bu işte en tecrübeli şirket bu arada. Potansiyel varsa AKP projesi olmadan da olabilirdi. Potansiyeli yoksa AKP projesi olsa da olmayacak bir zararı(en azından kısmen) kamuya yazacak. Hırvatistan'da biri araba markası yapabiliyorsa Türkiye'de devlet destekli olması niye gerekiyor? Benzer bir girişimci Türkiye'den çıksa bir şekilde bir şirket kurardı bence. İyi bir fikir, başarılı bir girişimci varsa bir işin potansiyeli olur, buna yatırımcı da bulunur, burada kamunun parasını işin içine sokmanın anlamı nedir? Sanki tüm dünyada parası olanlar elektrikli araç şirketi kuruyor, bu kaçmaz bir fırsat, bizde de parası olan yok o yüzden devlet destek çıkacak gibi bir söylem var, bu beni ikna etmedi. Araba satışında iç pazar hikaye demeni de yadırgadım, bu araba dünya pazarlarında mı satılacak Türkiye'de mi acaba? O da hesabı yapılmış ama bizim bilmediğimiz konulardan mı? Hırvatistan'dan bile çıkıyor diye verdiğin örneğe de baktım kaç araç üretiyormuş diye yılda 50 araca kadar üretim yapabilen lüks elektrikli otomobil markasıymış. Şimdi bunun neden iç pazar avantajının önemsizlğine dair bir örnek olmadığını herhalde açıklamama gerek yoktur. Türkiye'deki herhangi bir şirketin kar etmesinden dolaylı karım var evet, ama oturup da şirketler kar ediyor diye sevinmiyorum. Üstelik herhangi bir şirketin zararına ortak olma riskim çok daha düşük. Ayrıca kar etmesi, hatta faaliyeti zararıma olan bir dolu şirket de var Türkiye'de.

Rewendor benim senin yazdıklarından anladığım, böyle bir proje var AKP de bundan faydalanıyor. Ben diyorum bu proje AKP'nin faydalanması için var. Arada fark var, çünkü sen projenin siyasi saikleri olmadan var olabileceğini öne sürüyorsun. Hatta dünyanın her yerinde böyle diyorsun, böyle düşünürsek mantıklı; dünyanın her yerinde büyük sanayi desteklenir çünkü. Ama dünyanın her yerinde siyasi bir rejimi ayakta tutmak için sanayi projesi kurgulanmaz. Bu bir bakış açısı farkı, ben katılmıyorum sana ama yanılıyor olabilirim tabii. TOGG'un ortaklarının Erdoğan işaret ettikten sonra uyanıp bu işe maliyet, potansiyel pazar hesaplarını yapıp girdiğine inanıyorsan diyeceğim bir şey yok. Kıraç da belki başka bir sebepten çıkmış veya yanılıyor olabilir. Kore'nin yaptığı zaman biz de araba yaptık işte olmadı diyorum. TOFAŞ var, olmamış veya bu kadar olmuş. Fırsat varsa denenmiş. Kore örnek alınacak bir ülke değil zaten istisna bence, ama o ayrı bir konu. Türkiye tabii ki daha iyi olabilirdi her alanda, "Türkiye Kore değildi" diye bir cümlem yok sen tam okumadan yazmışsın sanki, Türkiye 1950'lerde iç savaş yaşayan Kore'den ilerideydi tabii ki. Türkiye Kore olamadığı için otomotiv sanayisi de Kore olamadı, yoksa sihirli bir formül vardı da biz onu ahmaklığımızdan uygulamadık değil demek istiyorum. Dünyanın hemen her yerinde sanayisi belli seviyede olan ülkelerde aynı tarihlerde belli denemeler oldu, Türkiye'de de oldu. Sanki Kore'de araba üretilirken Türkiye'de at arabası mı üretildi? Tesla veya Nikola benim dediğime örnek olarak gösterilemez çünkü dikkat edersen ben iç pazar yeterli değilse demişim. Türkiye'nin iç pazarı yeterli değil. Hindistan olsan, Çin olsan hadi böyle bir proje uygulamanın mantığını bir nebze anlarım, iç pazarla yürürsün oradan çark döner. Ayrıca bunlar bana zaten örnek gösterilemez çünkü ben Türkiye'de otomobil markası yapılmasın demiyorum, isteyen yapar. Ben kamu eliyle otomobil markası yaratılmasının kıt kaynakların verimsiz kullanımı olduğunu düşünüyorum, hatta zorlama olduğuna inanıyorum. Böyle bir potansiyel varsa zaten yerli girişimciler için ortamı hazırlamak yeter, devlet rekabet şartlarını hazırlar, gerekirse teşvik de verir. Beyaz eşyada devlet marka mı kurdu, yoo ama gayet başarılı markalar çıkmış. Demek ki Türkiye'nin böyle bir şeye ihtiyacı yok. İç pazar oluşursa, veya zaten ihracat potansiyeli varsa bu işe girenler olacaktır. Uzaya roket fırlatmak gibi bir şey değil ki bu, bak Mars'a gideceğiz dense ona bu kadar karşı çıkmam. En azından insanlık kazanır derim. Ama bu şirket kar ederse benim doğrudan çıkarım yok, zarar ederse doğrudan ben finanse edeceğim siyasi projenin başarısız olmaması için. Yani bir elektrikli otomobil üretilmiş de sanki ben bunu kapatalım diyorum, veya niye teşvik veriliyor diyorum veya kamu almasın diyorum. @roket adamelektrikli araba sanayisinde binlerce irili ufaklı firma çıkacaksa Türkiye'den de onlarca çıkacak demektir. Niye ekstradan böyle bir projeye ihtiyaç var? Zaten otomotiv sanayisi güçlü olduğundan bence Türkiye de bu alandaki herhangi bir trendden geri kalmaz.

TOGG'u AKP'nin, daha doğrusu Beştepe rejiminin iktidar kurma aracı olarak kurguladığı bir proje değil de sanki ondan bağımsız bir projeymiş, AKP sadece bu projeye dayanıp propaganda yapmaya çalışıyormuş gibi yorum yapmayı benim aklım almıyor. Herhalde iyimser olmak için kendinize sebep arıyorsunuz. Türkiye'nin en büyük holdingleri ortak olmuş demek ki bu proje çok iyi diyorsun. 5 ortağa bakıyorum. Turkcell: sahibi direkt devlet, TOBB: o da hükumete bağlı, BMC: Ethem Sancak, Erdoğan döneminde resmen yaratıldı, Erdoğan'a aşığım diyen gezinen abuk subuk bir tip. Geriye kalıyor Vestel ve Anadolu grubu. Vestel de yancı ama neyse. Bu iki şirketin ne kadar özgür iradeyle bu işe girdiği bile belirsiz. Doğan grubuna medya kısmını zorla sattırdılar mesela. Belki bunlara gir dediler, başım derde gireceğine buraya biraz yatırım yaparım zaten devamı gelecek mi gelmeyecek mi belirsiz diyip girdiler. Belki buraya yaptığı yatırım kadar vergi teşviği alacak. Belki atıyorum başka planlarına buradan bir şeyler devşirecekler, belki patron sadece Erdoğan'a şirin görünmek için girdi. İşine gelince bilemeyiz deyip çıkıyorsun, ama en kritik nokta olan bu iş yürür mü kısmına girdilerse yürür demek olmaz, asıl bilinmeyen kısım orası. Sonra bu ortaklar arasında otomotiv tecrübesi olan 2 şirketten biri olan Kıraça hisselerini devredip çıktı. Üstelik bu iş olmaz diye çıktı ha. Demek ki olmayacak diye düşünen bu işi bilen de varmış. Diğer şirket zaten Ethem Sancak'ın. O fasulye. Güney Kore böyle yaptı, demek ki biz de böyle yapmalıyız önermesi en garibime giden. Kore 1960'larda,70'lerde, 80'lerde yaptı, biz 2022'deyiz. Kore ile Türkiye'nin şartlarını karşılaştırması ne kadar doğru sorusu bir yana acaba dünya bu geçen sürede dondu kaldı mı, tüm şartlar aynı kaldı mı? Zaten ülkelerin kendi otomobil markasını yaratma furyası o zamanlar çok yaygındı, bir dolu ülke buna katıldı. Bir spoiler vereyim Türkiye de TOFAŞ diye kendi markasını yarattı. Hyundai ile TOFAŞ aşağı yukarı aynı zamanda kuruldu ki bu da tesadüf değil. O zamanın şartları buna uygundu. Bizim otomotiv sanayisi Kore kadar olamadı ama aslında hiç de fena bir yere gelmedi, Kore kadar olamamamızın sebebi Türkiye'nin Kore kadar olamamasından, başka bir şey değil. Dünyada otomobil markalarının kapandığı veya büyük holdingler bünyesinde toplandığı, ölçek ekonomisinin ağır bastığı bir süreçte iç pazarın yeterli değilken sıfırdan marka kurmak bence doğru yöntem değil. Aksini iddia eden nasıl, hangi parayla dünyada rekabet edileceğini ortaya koymalı. Yılda 20 bin 50 bin otomobil satan şirket milyon satanla nasıl rekabet edebilir benim aklım almıyor. Bilmiyorsun diye konuşmak kolay, bilmiyorsam sen doğrusu yaz da bilelim. İngilizlerin onlarca otomobil markası vardı 40 yıl önce, bugün belki birkaç tane lüks marka kalmıştır, hepsini yabancı holdingler aldı, ben bir tek kalan Aston Martin'i biliyorum. Her şeyi geçtim, baştaki noktaya dönmek istiyorum, bu projenin kurgulanış amacı Erdoğan rejiminin iktidarını güçlendirmektir. Dolayısıyla bu işin teknik yönlerini tartışmak zuldür. Onlar düşünülmüyor yapılırken çünkü, biz düşünülüyormuş gibi tartışıyoruz.

Ne düşüneceğim, görüyorum. Gördüğüm şey hakkında ayrıca düşünce yürütmeme gerek yok. THY'nin her kademesinde torpilli çalışan var. İyi çalışan da var. THY kötü bir şirket mi bilmiyorum ama benlik bir durum değil bu. 1 milyar dolar kar açıklarsa 100 dolar da bana verilmiyor, veya indirimli uçmuyorum. Bazı kamu çalışanları indirimli uçuyor, ben onlardan da değilim. TÜPRAŞ kar açıkladığında ne kadar seviniyorsam o kadar sevinirim en fazla, ikisinden de hissem var. Senin motivasyonun nedir onu anlayamıyorum asıl. En fazla 2-3 milyar dolar harcanır, know-how elde edilir, bir iki dost ülkeye ihraç edilir gibi şeyler aslında varsayım. Ne malum 10 yılda 20 milyar dolar hazineye yük getirmeyeceği, haksız rekabet olduğu için benzer girişimlerin önünü kapayıp daha fazla know-how elde edilmesini engellemeyeceği ve bazı ülkelere ihraç edileceği? Bunların hepsi temenni. Ve işin kötüsü hiçbirinde de gerçekleşmeleri halinde bana faydası yok veya çok dolaylı.

THY'nin karı benim cebime girmiyor. %51'i halka açık bir şirket. %100 kamu şirketi olsaydı da aynı mantık. Öte yandan yönetimi elinde otoriter rejim torpille adam alıyor, bu sayede kendini tahkim ediyor. THY kar edecek diye ben havalimanına otobüse binip gidiyorum, dev havalimanının parasını ödüyorum. Kamu yararıyla THY'nin yararı illa aynı olacak diye bir şey yok. Bana ne THY kaç ülkeye uçuyor, hatta tam tersine oradan gelenler yaşadığım şehir İstanbul'u kalabalıklaştırıyor. Daha çok insan gelsin diye acayip ülkelerle vizeler kalkıyor, ipini koparan geliyor. İstanbul'da toplu taşımayı kalabalıklaştırıyorlar, üstelik o toplu taşımayı da ben sübvanse ediyorum. İstanbul'da turist sayısının azalması lazım bence. Ben turist karşıtıyım benim çıkarlarımla direkt çelişiyor turizm. Günlük 10 dolar şehir vergisi ödesin gelmek isteyen, zaten çok kalabalık burası.